ترسهای شبانه کودکان شامل؛ ترس از تاریکی و کابوسهای وحشتناک است. ترس از تاریکی حدود 2 تا 3 سالگی ظاهر میشود و در میان کودکان متفاوت است.
یک شب از هیولا و شب دیگر از دزد و چیزهای دیگر میترسند. این ترسها همیشه هم در کودکی باقی نمیماند و شاید در بزرگسالی نیز گریبانگیر شود. بسیاری از این گونه ترسها که اثر روانی بدی روی کودک داشته؛ در بزرگسالی نیز برای او آزاردهنده خواهد بود.
اصولا ترس از تاریکی همیشه بد نیست و نشانه هوش کودک است. زیرا این ترس از ذهن خلاق کودک بیرون آمده است و این خلاقیت نشانه هوش کودک است. بنابراین والدین باید بدانند که هرگز کودک هراسانشان را مورد تمسخر قرار ندهند و به ترس او احترام بگذارند حتی اگر از نظر آنها آن ترس کاملا بیمورد باشد. بهتر است به جای مسخره کردن کودکتان با او صحبت و ریشه ترس او را پیدا کنید. با همین گفت وگوی ساده میتوانید قوه تخیل کودکتان را محک بزنید و او را متوجه کنید از چیزهایی که تخیل میکند، هراس نداشته باشد.
کودکان قوه تخیل بسیار قوی دارند و تا آنجا که به آنها مربوط است اژدها، جادوگر، هیولا و ... کاملا واقعی هستند. محققان ثابت کردهاند کودکانی که توان تشخیص موقعیتهای خیالی و واقعی را ندارند بیشتر دچار این گونه ترسها میشوند. اکثر کودکان دوست ندارند در تاریکی یا در اتاقی که درش بسته است؛ بخوابند.
بهتر است هنگام خواب، اتاق او را با چراغ کم نور، روشن نگه داریم. بدین ترتیب هرگاه کودک بعد از خوابی که میبیند بیدار شود، میتواند موقعیت خود را در اتاق پیدا کند و رویا را از واقعیت تشخیص دهد.
روانشناسان معتقدند نحوه صحبت کردن والدین با کودک میتواند یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار ترس در او باشد. به طور مثال گفتن جملاتی مانند: «اگر به حرفم گوش نکنی لولو شب مییاد تو اتاقت و با خودش میبردت.» و سایر جملات از مواردی هستند که ترس کودکان را چندین برابر میکنند. پس والدین عزیز با پیدا کردن راهکارهای مناسب باید سعی کنند تا آرامش را به کودکانشان برگردانند و به آنها کمک کنند تا بر ترسشان غلبه کنند.
آرام کردن کودک با روش ایجاد ترس از موجودات خیالی، یکی از بدترین روشهای تربیتی است که متاسفانه میان خانوادهها رواج دارد.