فرخ نژاد- بعد از کش و قوس های متوالی بالاخره بانک پاسارگاد عاملیت نیروگاه حرارتی طبس را برای تامین فاینانس مورد نیاز پذیرفت تا گره ارزی اولین نیروگاه زغال سوز کشور باز شود و امیدوار به روزهای روشنی باشد که در انتظار این پروژه است.
اما ماجرا به کجا برمی گردد و چرا پذیرش عاملیت از سوی بانک ها برای پروژه نیروگاه حرارتی زمان بر شد؟
براساس سلسله گزارش هایی که «خراسان جنوبی» در مورد این پروژه مهم اقتصادی منتشر کرده است ابتدا قرار بود بانک توسعه صادرات عاملیت تامین اعتبار اسنادی پروژه نیروگاه حرارتی طبس را بپذیرد اما بعد از مدتی با زیر بار نرفتن، همه محاسبات وزارت نیرو را به هم ریخت و رایزنی با بانک تجارت در این زمینه آغاز شد که این بانک نیز به صورت مشروط قبول کرد تا عاملیت پروژه را برای فاینانس مورد نیاز بپذیرد اما بعد از موافقت اولیه زیر قول خود زد و دلایلی را برای نپذیرفتن عاملیت کار مطرح کرد.
این گزارش حاکی است، در این بین وزارت نیرو رایزنی هایی با بانک پاسارگاد انجام داد که این رایزنی ها نیز راه به جایی نبرد طوری که هیچ بانکی حاضر به قبول عاملیت منابع ارزی پروژه نیروگاه حرارتی طبس نشد و این پروژه در پیچ و خم بانک ها برای پذیرش عاملیت گرفتار شد. دیگر این که هیچ نهادی نیز پاسخگوی گره هایی که در کار تامین اعتبار اسنادی پروژه نیروگاه حرارتی طبس افتاد، نبود یعنی بانک ها با زیر بار نرفتن و نپذیرفتن عاملیت این پروژه سبب بلوکه شدن منابع ارزی مورد نیاز نیروگاه حرارتی در حال احداث طبس شدند.
گزارش های سلسله وار
گزارش های سلسله وار روزنامه «خراسان جنوبی» در مورد سنگ اندازی ها بر سر راه عملیاتی شدن تامین اعتبار اسنادی نیروگاه حرارتی طبس ادامه داشت تا این که 10 اردیبهشت امسال استاندار خراسان جنوبی خبر از پیگیری عاملیت اعتبار اسنادی این نیروگاه حرارتی داد.
این خبر نیز به دلیل گزارشی بود که «خراسان جنوبی» 20 فروردین در مطلبی با عنوان « قفل پذیرش عاملیت بر اعتبار اسنادی نیروگاه حرارتی طبس» منتشر کرد و این که هیچ بانکی حاضر نیست عاملیت منابع ارزی مورد نیاز برای پروژه اولین نیروگاه حرارتی کشور را که در طبس در حال احداث است بپذیرد و به همین دلیل عملیات اجرایی این پروژه با حرکت بسیار کندی ادامه دارد که دکتر«مروج الشریعه» گفت: حل مشکل اعتبار اسنادی نیروگاه حرارتی طبس در مرحله پیگیری قرار دارد اما رفع این مشکل کمی زمان بر است ولی به طور حتم حل می شود.
به گفته وی دلیل بانک ها برای طفره رفتن از پذیرش عاملیت فاینانس نیروگاه حرارتی این است که اطمینانی به بازگشت منابع مالی خود ندارند و لازم است متولیان امر در وزارت نیرو در این زمینه برای آن ها اطمینان خاطر ایجاد کنند، به علاوه بخشی از مدارک ارائه شده به بانک ها نقص دارد که باید برطرف شود.
بانک پاسارگاد عاملیت را پذیرفت
حال بعد از گذشت کمتر از دو ماه از انتشار آخرین خبرها در مورد این پروژه، مجری طرح های بازتوانی نیروگاه های حرارتی وزارت نیرو با ابراز خرسندی از این که بانک پاسارگاد عاملیت اعتبار اسنادی اولین نیروگاه حرارتی کشور را پذیرفت این اقدام را قدمی بزرگ به منظور پیشبرد اهداف مدنظر برای نیروگاه حرارتی طبس می داند.
«نصراللهی» از ارسال قرارداد تجاری همراه با الحاقیه ای برای بانک پاسارگاد خبر می دهد که با تایید این قرارداد از سوی این بانک، می توان مدارک را به بانک مرکزی فرستاد.
وی با بیان این که با پذیرش عاملیت مانع بزرگی که سر راه عملیاتی شدن اعتبار اسنادی پروژه بود برداشته شد می افزاید: هر چند این موضوع به منزله تمام شدن کار نیست اما همین گام بلند رسیدن این پروژه به فاینانس را خیلی جلو انداخت.
بنابر اطلاعی که این مسئول در وزارت نیرو دارد بررسی قرارداد تجاری پروژه حدود یک ماه زمان می برد که از این مدت حدود دو هفته گذشته است.
در کنار این باید کارها را پشت سر هم انجام داد هر چند زمان بر باشد اما اکنون که کارها روی روال افتاده است می توان امیدوار بود و با دلگرمی بیشتر کار را پیش برد.
قدم بعدی
«نصراللهی» قدم بعدی را معرفی به بانک مرکزی اعلام می کند و بعد از آن بانک مرکزی پروژه را به دولت چین معرفی خواهد کرد و از این طرف نیز کارهای مربوط به افتتاح حساب قرارداد سه جانبه با بانک های پاسارگاد، مرکزی و وزارت نیرو منعقد می شود. به گفته وی گام بلند دیگر در مورد بهره مندی نیروگاه حرارتی طبس از فاینانس، معرفی پروژه از سوی بانک مرکزی به دولت چین است.
همچنین آن چه مربوط به عملیات اجرایی پروژه از منابع داخلی و امکانات و تجهیزات کشور است هر چند کند اما در حال انجام است تا پروژه تعطیل نشود.
20 فروردین امسال نیز مجری طرح بازتوانی نیروگاه های حرارتی کشور در گفت و گو با «خراسان جنوبی» از این موضوع خبر داد که تا زمانی که بانک ها همراهی نکنند تحقق منابع ارزی مورد نیاز پروژه طبس قفل خواهد بود و اضافه کرد: اجرای اصلی تامین اعتبار اسنادی این پروژه توسط بانک ها تعیین می شود یعنی تا زمانی که بانکی عاملیت را نپذیرد هیچ گشایشی نیز در فاینانس ایجاد نخواهد شد.
بهره مندی از فاینانس
وی با اذعان به این که از منابع داخلی فقط می توان تا حدودی پروژه را پیش برد گفت: چون پروژه بهره مند از فاینانس کشور چین است بنابراین نمی توان از منابع داخلی برای قسمت های اصلی طرح هزینه کرد و لازم است منابع از طریق اعتبار اسنادی و ارتباط بین دو کشور تامین شود.
مجری طرح های بازتوانی نیروگاه های حرارتی کشور به انجام همه کارها و گرفتن تمام مجوزهای لازم از سوی سازمان برنامه و بودجه کشور اشاره کرد و ادامه داد: باید یک بانک عاملیت را بپذیرد و گرنه هیچ کاری نمی توان انجام داد.
چینی ها آماده همکاری
به گفته وی چینی ها آماده هستند و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران نیز تا حدودی آماده است زیرا وزارت نیرو مجوزهای لازم را دارد ولی در این میان باید عاملیت را یکی از بانک ها بپذیرد تا گره گشایی شود. این مقام مسئول ادامه داد: موافقت نامه های منابع اعتباری داخلی پروژه برای سال 97 تنظیم و به سازمان برنامه و بودجه نیز ارجاع شده اما هنوز برنگشت نکرده تا بتوان اعلام کرد که چه میزان اعتبار از سرفصل های بودجه برای آن مصوب شده است.
به گفته «نصراللهی» عملیات احداث پروژه نیروگاه حرارتی طبس تعطیل نیست اما با سرعت خیلی کمی از محل منابع داخلی ادامه دارد زیرا اعتبار اسنادی این پروژه همچنان در پیچ و خم بانکی گرفتار است و راه گریزی نیز برای آن وجود ندارد.
«خراسان جنوبی» هفت دی ماه سال گذشته نیز در مطلبی با عنوان «سقف مبلغ موافقت نامه نیروگاه حرارتی طبس افزایش یافت / بانک تجارت جور توسعه صادرات را می کشد» به این موضوع اشاره کرد که وقتی بانک توسعه صادرات برای پذیرش عاملیت فاینانس اولین نیروگاه حرارتی کشور در طبس معادلات وزارت نیرو را به هم ریخت سبب شد تا مسئولان امر برای بهره مندی این پروژه از منابع ارزی مورد نیاز آن با بانک تجارت وارد رایزنی و مذاکره شوند که این تلاش نتیجه داد و بانک تجارت به صورت مشروط عاملیت اعتبار اسنادی نیروگاه زغال سوز طبس را پذیرفت.به علاوه شورای اقتصاد هم در آخرین جلسه ای که این هفته داشت مجوز افزایش سقف مبلغ موافقت نامه پروژه را برای بهره مندی از فاینانس مصوب کرد. این خوش خبری ها درباره اولین نیروگاه حرارتی زغال سوز کشور در طبس یک گام رو به جلو برای بهره مندی این پروژه از فاینانس به حساب می آید.
بدقولی بانک توسعه صادرات
خراسان جنوبی دوم آذر سال گذشته نیز در مطلبی با عنوان«بدقولی بانک توسعه صادرات / فاینانس، نیروگاه حرارتی طبس را گرم نکرد» به مشکلی که برای این پروژه پیش آمده پرداخت.
در این مطلب مجری طرح های بازتوانی نیروگاه های حرارتی کشور به این موضوع اشاره کرد که سال گذشته بانک توسعه صادرات موافقت اولیه خود را برای قبول عاملیت فاینانس نیروگاه حرارتی طبس به وزارت نیرو اعلام کرد اما بعد از گذشت چند ماه زیر قول خود زد و به بهانه بالا بودن بدهی های وزارت نیرو موافقت اصولی خود را در این زمینه اعلام نکرد.
مهندس«نصراللهی» افزود: بد قولی بانک توسعه صادرات سبب شد تا وزارت نیرو مجبور به رایزنی با بانک های دیگری مانند تجارت و پاسارگاد شود و موافقت اولیه هر دو بانک را با ارائه مستندات و مجوزهای لازم بگیرد.
وی اعتبار اسنادی در نظر گرفته شده برای این پروژه را 400 میلیون یورو و با اصل و فرع این تسهیلات 580 میلیون یورو اعلام و اظهار کرد: وزارت نیرو در حال رایزنی با بانک های دیگر برای پذیرش عاملیت گشایش حساب اعتبار اسنادی نیروگاه حرارتی است.
مجری طرح های بازتوانی نیروگاه های حرارتی کشور با بیان این که 180 تا 190نیرو در بخش ایجاد و نصب تجهیزات داخلی نیروگاه حرارتی طبس مشغول به کار هستند افزود: این بخش حدود 60 درصد پیشرفت دارد اما برای خرید و نصب تجهیزات اصلی نیروگاه به تامین اعتبار اسنادی نیاز دارد که به دلیل تامین نشدن منابع مورد نیاز نمی توان کاری انجام داد.
وی اعتبار امسال( سال 96) این پروژه را دو میلیارد و300 میلیون تومان اعلام کرد و گفت: برای تخصیص اعتبار داخلی مصوب این پروژه نیاز است بخشی از اعتبار اسنادی مورد نیاز تامین شود تا این منابع به طور کامل تخصیص یابد.