زهرا خسروی- گلایه ها از کمبود امکانات درمانی و نحوه خدمات رسانی حوزه درمان تامین اجتماعی در استان موضوع تازه ای نیست. هر چند طی سال های اخیر از شدت کمبودها کاسته شده اما باز هم این موضوع باعث نشده است تا خلاهای موجود دیده نشود.
جمعی از مراجعه کنندگان به بیمارستان تامین اجتماعی در گفت و گو با «خراسان جنوبی» هر چند این طور بیان کردند که نحوه خدمات رسانی طی سال های اخیر بهتر شده است و در بخشی از حوزه ها مشکلاتی چون تکمیل نبودن خدمات از جمله دندان پزشکی، داروخانه و نبود خدمات دهی در شمال شهر بیرجند وجود دارد اما در این بین نبود بعضی تخصص ها بیشتر از همه نمود دارد.بنا بر اظهار نظر بیمه شدگان تامین اجتماعی، در شرایط فعلی خدمات دهی در حوزه تخصص ها یک مشکل عمده است به گونه ای که در مرحله اول برای دریافت نوبت به مشکل بر می خورند و در زمانی کوتاه سهمیه ویزیت تخصص ها تکمیل می شود، از سوی دیگر در همه تخصص ها خدمات ارائه نمی شود و آن ها با وجود پرداخت حق بیمه ناچار به مراجعه به مطب پزشکان هستند.
زیرساخت های بدون استفاده
مدیر درمان تامین اجتماعی می گوید: کمبود نیروی متخصص در مراکز درمانی تامین اجتماعی سبب شده است بخش عمده ای از سرمایه و زیرساخت های درمانی سازمان بدون استفاده باقی بماند. به عنوان مثال بیش از 100 میلیارد تومان سرمایه گذاری در دو شهرستان طی دو سال گذشته انجام شده است اما بخشی از امکانات این نقاط به دلیل نبود نیروی تخصصی بدون استفاده باقی مانده است.
دکتر «فیروزی» به نبود و کمبود متخصص در بیرجند، فردوس، قاین و طبس اشاره می کند و با تاکید بر این که برای جذب متخصص ردیف در چارت تشکیلاتی وجود دارد، ادامه می دهد: افراد متخصصی که در تامین اجتماعی مشغول به کار می شوند باید نیروی آزاد باشند و تعهدی به دیگر بخش های درمانی نداشته باشند اما این افراد وقتشان را در مطب صرف می کنند چون تعرفه و ارزش خدماتی تعریف شده برای آن ها در بخش خصوصی به طور قابل ملاحظه ای با دریافتی هایشان در بخش های دولتی متفاوت است. از طرفی باید بر اساس قانون با تعرفه دولتی فعالیت کنیم و تعرفه دولتی حتی اگر 100 درصد پرداخت شود رضایت آن ها را تامین نمی کند. به گفته وی، دانشگاه علوم پزشکی با استفاده از نیروهای دانش آموخته اش در دانشگاه ها به راحتی مشکل خود را رفع می کند چون افراد باید طرح نیروی انسانی را اجباری و در نقاط درخواستی دانشگاه بگذرانند.
تکلیف وزارت حذف شد
هر چند این موضوع در ماده 74 برنامه پنج ساله توسعه ششم برای مراکز درمانی تامین اجتماعی هم در نظر گرفته و مقرر شد 10 درصد سهمیه هم برای این سازمان اختصاص یابد اما با تغییرات ایجاد شده در متن قانون بعد از مذاکرات مجلس، به طور عملی این ماده قانونی و تبصره ذیل آن بی اثر و سهمیه مورد نظر و تکلیف و اجبار برای پیاده سازی آن حذف شد.
وی ادامه می دهد: در متن فعلی دو واژه توافق و تفاهم آمده است یعنی دیگر تکلیفی برای تامین نیروی متخصص بر عهده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیست، هر چند درخواست هایی در قالب توافق و تفاهم نیز ارائه شده اما تاکنون برای مراکز درمانی تامین اجتماعی این موضوع محقق نشده است. البته به تازگی در بیمارستان میلاد، توافقی با معاونت درمان دانشگاه انجام شد اما درباره بیمارستان شهید رحیمی این موضوع محقق نشده است.
مدیر درمان تامین اجتماعی، کمبود متخصص در برخی رشته ها به ویژه رادیولوژی را یادآور می شود و می گوید: متولی تربیت نیروی انسانی متخصص کشور وزارت بهداشت است نه سازمان تامین اجتماعی و بر اساس روال سال های گذشته باید سهمیه ای از متخصصان برای این سازمان در نظر گرفته می شد چرا که سازمان تامین اجتماعی بر اساس قانون وظیفه ارائه خدمات درمان پایه را دارد.
او این موضوع را غیر منطقی می داند که سازمانی در کشور وادار به ارائه خدمات مستقیم درمانی شود و تولید کننده درمان باشد اما کمکی در تامین نیروی متخصص لازم برای آن نشود هر چند ماجرا به همین جا ختم نمی شود چرا که با توجه به طرح تحول نظام سلامت و افزایش دو تا سه برابری دریافتی پزشکان در دانشگاه، بسیاری از متخصصان، دانشگاه را به بخش خصوصی برای فعالیت ترجیح و تعهد تمام وقت به دانشگاه دادند بنابراین با این شرایط بازار کار از نیروهای آزاد خالی تر و مشکل مراکز درمانی تامین اجتماعی نیز حادتر شده است. وی اظهار می کند: بارها برای رفع مشکل مستقیم به وزارتخانه مراجعه کرده ایم اما پیگیری موضوع از دانشگاه متبوع استان تنها پاسخی بوده است که به طور مکرر شنیده ایم. البته مکاتبه و درخواست هایی در این زمینه انجام شده است و منتظر پاسخ دانشگاه هستیم.به گفته وی وقتی قانون یک سازمان بیمه ای را ملزم به تولید درمان می کند باید فکری برای تامین نیروی تخصصی آن نیز بردارد چرا که نمی توان نیروی مورد نیاز را از دیگر کشورها وارد کرد. وی این موضوع را یک مشکل قابل ملاحظه مدیریتی و کارشناسی مطرح می کند که نتیجه آن طی چند سال اخیر سبب بدون استفاده ماندن بخش عمده ای از سرمایه های خراسان جنوبی در زیرساخت های درمانی تامین اجتماعی شده است.
سرمایه گذاری زیر سوال
فیروزی،بیمارستان حضرت ابوالفضل (ع) بیرجند، پروژه طبس و ... را از نمونه های یاد شده مطرح می کند و با اشاره به سامان دهی پنج پروژه عمرانی دیگر، نگرانی هایی هم دارد و درباره آن می گوید: چنان چه روال به همین شکل ادامه یابد این سوال به وجود می آید که آیا ادامه سرمایه گذاری سازمان در بخش درمان و کارهای عمرانی کار درستی خواهد بود؟ آیا صحیح است مراکز درمانی راه اندازی شود اما وزارت بهداشت برای تامین نیروی انسانی آن اقدامی نکند؟ وی اظهار می کند: برای جبران کمبودها به افزایش هزینه و حق الزحمه افراد متوسل شده ایم تا بخش دیگر کمبودها توسط پزشکان آزاد، بازنشسته، استخدامی در مراکز تامین اجتماعی و آن ها که تمام وقت نیستند جبران شود البته با این شرایط امور به سختی می گذرد. وی خواستار اصلاح ماده 74 و تبصره ذیل آن در برنامه پنج ساله توسعه ششم و الزام و نه اختیار وزارت بهداشت برای تامین نیروی متخصص مراکز درمانی تامین اجتماعی می شود و می افزاید: باید تکلیف و الزامی برای سهمیه نیروی متخصص هم در نظر گرفته شود.
تخصص های مورد نیاز
مدیر درمان تامین اجتماعی، تاکید می کند: سال گذشته حدود 60 نیروی متخصص برای دانشگاه علوم پزشکی بیرجند سهمیه تامین شد اما یک نفر هم سهم تامین اجتماعی نشد، امسال نیز با توزیع همین مقدار نیروی متخصص در دانشگاه علوم پزشکی، یک سهمیه هم به تامین اجتماعی اختصاص نیافت. او تخصص های مورد نیاز و درخواستی را به طور پاره وقت در قاین داخلی، اطفال، آزمایشگاه و رادیولوژی، در فردوس داخلی، اطفال و رادیولوژی، در طبس داخلی، اطفال، رادیولوژی، قلب و زنان و در بیمارستان شهید رحیمی بیرجند ارتوپدی، بیهوشی، چشم، گوش، حلق و بینی اعلام و اضافه می کند: برای چند رشته نیز نیروی متخصص تمام وقت درخواست شده که از جمله آن داخلی، اطفال، رادیولوژی، قلب و زنان در بیمارستان شهید رحیمی بیرجند است. به گفته وی از نظر تجهیزات، تشکیلات اداری و بودجه مشکلی در این مراکز وجود ندارد.