مروری برتاریخ ورزش بیرجند در گفت وگو با «مهرور»
تعداد بازدید : 340
موفقیتهای ورزشی با دست خالی
سید حسین حسینی- «محمد مهرور» نامی است که با تاریخ چند دهه گذشته ورزش بیرجند گره خورده است، فردی که بیش از 20 سال مرد اول ورزش استان بود. او نقش غیر قابل انکاری در رشد ورزش بیرجند و افتخارآفرینی های آن داشت چه به عنوان ورزشکار آن زمان که تا آستانه عضویت در تیم ملی کشتی رفت و چه آن زمان که به عنوان اولین مسئول اداره تربیت بدنی شهرستان، قبول مسئولیت کرد و زمینه رشد ورزشکاران را با وجود کمبودهای موجود فراهم کرد.
در رشته هایی که تخصص داشت مانند فوتبال و کشتی و با تخصصش در رشته های دیگر با مدیریت خود توانست تحولات بی نظیری فراهم کند. با هر ورزشکار پیش کسوتی که به صحبت می نشینی، یکی از عوامل رشد خود را مدیریت جهادی و دلسوزانه این مدیر بیان می کند. رفاقت و صمیمیت او با ورزشکاران به معنای واقعی، بی نظیر بود و بی شک یکی از مهم ترین عوامل موفقیت او به شمار می رفت. با وجود گذشت حدود 80 سال از عمرش، هنوز در صحبت هایش غیرت و تعصب نسبت به ورزش این دیار موج می زند. در صبح یک روز بهاری و از طریق تماس تلفنی با او که از سال ها قبل ساکن مشهد است گفت وگو میکنیم.
به عنوان اولین رئیس تربیت بدنی بیرجند از نحوه تاسیس این اداره در شهرستان بگویید.
به طور کلی نه فقط در بیرجند که در کل کشور تربیت بدنی تا قبل از سال 1350 به عنوان سازمان ملی فعالیت می کرد ولی بعد از آن از فرمانداری و آموزش و پرورش جدا و مستقل شد. قبل از آن یک شورا بود که هیئت رئیسه داشت، رئیس تربیت بدنی هم عنوانش، مدیر فنی تربیت بدنی بود.
از چه زمانی وارد تشکیلات تربیت بدنی شدید؟
در ابتدا به مدت چهار سال دبیر ورزش بودم. سپس از سال 1346 با عنوان مدیر فنی تربیت بدنی وارد تشکیلات ورزش شدم تا سال 1350 که اداره تربیت بدنی مستقل شد. در بخش اداری هم در ابتدا فقط سه نفر بودیم، من به همراه آقای خردپیشه و مرحوم تفرس هم به عنوان نیروی خدماتی و تا 1368 به عنوان رئیس اداره تربیت بدنی شهرستان انجام وظیفه کردم. در سال های 68 تا 75 به عنوان معاون امور مالی، اداری، فرهنگی و ورزشی و قائم مقام مدیر کل تربیت بدنی وقت خراسان مسئولیت داشتم.
قبل از سال 1346 تشکیلات تربیت بدنی چگونه بود؟
همین سه نفر بودیم. انجمن ملی تربیت بدنی هم ریاست آن را فرماندار بر عهده داشت، نایب رئیس نیز مسئول اداره آموزش و پرورش و اعضای آن شهردار، مسئول پادگان 04، تعدادی از معتمدان محلی و مدیر فنی تربیت بدنی که من بودم و این نحوه اداره از چندین دهه قبل وجود داشت و بودجه آن از محل سه درصد درآمدهای مستمر شهرداری تامین می شد.
با توجه به این که سه نفر کادر تربیت بدنی بودید و همچنین کمبود مکان های ورزشی وجود داشت، چه عاملی سبب کسب افتخارهای زیاد در آن دوران شد؟
در آن زمان همه همکاری می کردند، برای مثال کسی برای آموزش هزینه ای پرداخت نمی کرد، مربیان و داوران پولی نمی گرفتند، بیشتر کارها به صورت رایگان و از روی همکاری و همدلی انجام می شد و منابع مالی ما هم محدود به همان سه درصد شهرداری بود.
اکنون اگر به جای مسئولان ورزش باشید برای پیشرفت آن از چه راه هایی استفاده می کنید؟
هیچ وقت نباید زمان را با هم مقایسه کنیم چون هر زمان شرایط خاص خودش را دارد. ورزش به صورت حرفه ای درآمده است و ورزش حرفه ای هم هزینه می خواهد. ما در آن زمان یک دست لباس می گرفتیم و شاید 10 سال آن را ورزشکار استفاده می کرد و باز از او پس می گرفتیم اما دیگر چنین فضایی نیست. یا این که هر مسابقه ای بود بلیت فروشی می کردیم و بخشی از هزینه ها تامین می شد. به نظر من حتی این دوره قابل مقایسه با 10 سال پیش نیست چه برسد به 50 سال قبل!
از تجربیات شما استفاده هم
می شود؟
با خنده: نه دیگر حالا ما خارج از گود هستیم!
با توجه به گستردگی استان خراسان در چه رشته هایی ورزشکاران ما جزو مدعیان بودند؟
در همه رشته هایی که آن زمان وجود داشت جزو مدعیان اصلی در استان پهناور خراسان بودیم و در بسیاری از رشته ها هم مانند بسکتبال، فوتبال، ژیمناستیک، دوچرخه سواری، بوکس و ... بارها عنوان قهرمانی استان را کسب کردیم. ورزشکاران بیرجند خیلی مستعد هستند در هر رشته ای که سرمایه گذاری و تلاش کردیم، با وجود همه کمبود امکانات صاحب عنوان شدیم.
دلیل اصلی این موفقیت که با حداقل امکانات به دست می آمد چه بود؟
در خیلی از این رشته ها هم مربی و هم معلم آن ها بودم، از صمیم قلب آن ها را دوست داشتم و در مجموع رابطه بسیار دوستانه ای با ورزشکاران رشته های مختلف داشتم و آن ها هم همین طور بودند. نه فقط توقع زیادی نداشتند بلکه خیلی مواقع مانند یک کارگر می آمدند و در کارهایی مثل کاشت درخت، چمن زمین و ... کمک می کردند. همه چیز گروهی و با همدلی انجام می شد و ورزشکار در کارها سهیم بود.
در کشتی تا آستانه عضویت در تیم ملی رفتید، چه شد که ادامه ندادید؟
سال 1340 در رقابت های انتخابی تیم ملی برای اعزام به رقابت های «تولیدو» به مرحوم «رجبی» باختم و او به عضویت تیم ملی درآمد. در همان رقابت دچار آسیب دیدگی شدم که سبب پارگی رباط دستم شد و ناچار به کنار گذاشتن کشتی برای همیشه شدم. بعد از آن هم با وجود 20 یا 21 سال سن به دنبال مربیگری رفتم.
درباره ورزشکاری که با مرحوم تختی کشتی گرفته بودید توضیح می دهید؟
«علی حیدری» از کشتی گیران خوب بیرجندی بود که در یکی از رقابت ها با مرحوم تختی رو به رو شد و البته این کشتی را باخت و بعد از آن هم به زاهدان رفت.
با آقای فارابی اولین ورزشکار المپیکی بیرجند در ارتباط بودید؟
«نجم الدین فارابی» ورزشکار بیرجندی که البته در آن زمان ساکن تهران بود توانست به عنوان عضو تیم ملی دو و میدانی راهی المپیک ملبورن شود. او در رقابت های بوکس کشور هم عنوان قهرمانی را کسب کرد که به دلیل مخالفت پدرش در این رشته فعالیت خود را ادامه نداد. هر چند وقت برای دیدن خانواده پدری به بیرجند می آمد و ارتباطی هم با ورزشکاران پیدا می کرد ولی چون استاد دانشگاه هم بود و محل زندگی اش بیرجند نبود، فرصت این که به صورت منظم و برای مربیگری یا مثل آن به بیرجند بیاید، نبود. علاوه بر این در اسناد اداره تربیت بدنی به نامه ای از فدراسیون فوتبال برخورد کردم که در سال 1326 از شخصی به نام «ابهی» درخواست شده بود در زمان مقرر خود را به فدراسیون معرفی کند که به احتمال زیاد برای حضور در اردوی تیم ملی بوده است ولی در جواب نامه اعلام شده بود که شخص مورد نظر از بیرجند به زاهدان مهاجرت کرده است.
شیرین ترین خاطره ورزشی تان در سال های مسئولیت چه بود؟
شیرین ترین خاطره ورزشی من مربوط به سال 1350 است که با زحمت و تلاش شبانه روزی همکارانم با کمترین هزینه دولتی، ورزشگاه آزادی بیرجند را افتتاح کردیم چون قبل از آن به دلیل نبود یک مکان مناسب و به ویژه زمین فوتبال استاندارد با سختی های بسیاری مواجه بودیم.