مشکلات تئاتر استان روی سن
قاسمی - صحنه تئاتر استان مدت هاست به محل اکران دردهای هنرمندان این عرصه تبدیل شده است. هنر بی بدیلی که از کمبود امکانات به ویژه در شهرستان ها رنج می برد، کمبودهایی که بارها هنرمندان حوزه نمایش را وادار به سخن کرده است. در این سال ها و با وجود کمبودها، برخی شهرستان ها در جشنواره های ملی و منطقه ای خودی نشان داده اند تا ثابت کنند با همه کاستی ها استعدادهایی هست که می توانند با حمایت بیشتر نام و جایگاهی در عرصه هنر تئاتر به دست آورند اما نبود سالن تئاتر، کمبود امکانات و تجهیزات، کم توجهی برخی مسئولان به هنر نمایش به ویژه در شهرستان ها و ... فعالان این حوزه را آزار می دهد.
10 سال بدون آموزش
مسئول انجمن نمایش قاین در تشریح زیرساختهای نمایش در این شهرستان عبارت «داغون» را به کار می برد و در توضیح بیشتر آموزش تا امکانات، سالن و .... را دچار مشکل می داند. «صابر رنجبر» می گوید: احداث سالن پلاتو سال قبل شروع و سقف نصب شد و به مرحله نازک کاری رسیده است اگر چه وعده تکمیل آن تیر ماه گذشته بود اما به اتمام نرسید و هنرمندان از سالن ارشاد استفاده می کنند در حالی که از استاندارد لازم برخوردار نیست و نور و صوت آن کیفیت لازم را ندارد به ناچار باید امکانات پخش صدا از بیرون اجاره شود، حتی پرده سن آن پاره شده است و چهره زیبایی ندارد. وی تصریح می کند: 10 سال است که کارگاه آموزشی برگزار نشده است و هنرمندان با تجارب خود پیش میروند اما پس از این دهه، با همکاری فرهنگ و ارشاد اسلامی و انجمن نمایش شهرستان برای برگزاری کارگاه با حضور هنرمندان کشور فراخوان داده شد. تاکید او بر این است که هنرمندان تئاتر قاین نیاز به آموزش دارند و خیلی ها از علم روز بهرهمند نیستند. وی اضافه می کند: از یک سال و نیم قبل، هیئت مدیره تئاتر استان بلاتکلیف است زیرا دوره کار آن ها به پایان رسیده و انتخابات به تاخیر افتاده است درحالی که بلاتکلیفی اعضا مشکلاتی ایجاد می کند.
یک سالن با چند کاربرد
مسئول انجمن نمایش طبس هم که 15 سال سابقه کار تئاتر دارد، می گوید: در این سال ها کار نمایش در این منطقه تعطیل نشده است اما زیرساخت های تئاتر در شهرستان ضعیف است. «هنرمند» ادامه میدهد: تئاترها در سالن مجتمع فرهنگی هنری ارشاد اجرا می شود که یک سالن برای جشن ها، همایش ها و حتی سینمای شهر است و چنان چه وقتی بماند نوبت به تئاتر می رسد. وی تصریح میکند: سالن فرهنگ و ارشاد، چندین کاربری دارد اما استاندارد نیست و از نظر ابنیه، امکانات، معماری سن، صوت و ... مشکل دارد و 18 سال قبل ساخته شده است با وجود این پلاتویی از سه سال قبل در حال ساخت است که آن هم شرایط استاندارد ندارد و ایرادها به فرهنگ و ارشاد اسلامی منعکس شد. وی درباره مشکلات پلاتوی در حال ساخت می گوید: سالن باید عایق صدا باشد تا صدا در فضا نپیچد اما این طور نیست، از سویی دیگر 70 نفر ظرفیت دارد در حالی که باید برای 120 نفر پیش بینی می شد و فضا بی استفاده مانده است و افراد کارشناس و صاحب نظر با ورود به محل و دیدن آن ناراحت می شوند. با همه این ها او به آمادگی برای برگزاری جشنواره نمایشنامه خوانی در سال گذشته اشاره و اضافه می کند: از چهار سال قبل به صورت تخصصی در این زمینه کار می شود. برگزاری این جشنواره برای شهرستان هایی که توانایی و امکانات نمایش صحنه ای ندارند مناسب و کار آموزشی است که سبب آشنایی آن ها با متون، سبک ها، هنرمندان و ... می شود. به گفته وی اگرچه قرار بود تیر ماه 97 تجیهزات پلاتوی نمایش نامه خوانی تامین و در دهه فجر یا اسفند ماه برگزار شود اما این کار نشد با این وجود انجمن تئاتر بیکار نماند و سال قبل جشنواره تئاتر روستایی را برگزار کرد که پنج گروه به مرحله اختتامیه رسیدند و دو گروه اجرای عمومی داشتند و اجرای سه گروه دیگر بعد از ماه رمضان خواهد بود. وی میگوید: انجمن نمایش تا آموزش دانش آموزان پیش رفته است تا از پایه آماده شوند و خوشبختانه اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی هم برای آموزش اعضا همکاری دارد.
تابستان گذشته؛ آخرین اجرا
کارشناس تئاتر، عضو انجمن نمایش و مدیر آموزشگاه هنرهای نمایشی فردوس نیز آخرین اجرای تنها گروه این منطقه را تابستان گذشته بیان و اضافه می کند: چند متن نمایشی در حال تمرین است تا چهار اثر برای کودک و نوجوان و بزرگ سال به روی صحنه رود. «سالمی» تاکید می کند: فردوس به شدت نیازمند یک پلاتوی استاندارد است و مجتمع جدیدساز فرهنگ و ارشاد اسلامی، یک سالن دارد که سن آن استاندارد نیست و هر چند وضعیت صدا خوب است اما نور مناسبی ندارد. شهرستان فقط یک سالن مناسب دارد که برای همه برنامه ها، کنفرانس و جلسه ها از آن استفاده می شود. وی پس از پلاتو مهم ترین موضوع برای انجمن نمایش را نیاز به بودجه بیان می کند و ادامه می دهد: تولید یک اثر متوسط و در خور مخاطب با محاسبه طراحی، دکور و ... حداقل 10 میلیون تومان هزینه دارد در حالی که محلی برای تامین بودجه نیست و این مشکل، کار را متوقف می کند. هر چند او می گوید دوره های آموزشی اعضای انجمن در سال های گذشته برگزار شده و آموزشگاه تازه تاسیس پیگیر این کار است اما تصریح می کند که به طور ثابت انجمن نمایش دوره آموزشی برگزار نکرده است. وی هم مشکل رکود هیئت مدیره انجمن نمایش استان را مطرح و بیان می کند: باید به سرعت فراخوان برای جذب و انتخاب هیئت مدیره جدید برگزار شود زیرا تاخیر در انتخاب اعضای جدید به یقین به کار انجمن های شهرستانی آسیب می رساند.
حمایت به شرط ثبت گروه ها
معاون هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی هم به رونق اجراها به ویژه در بیرجند و برخی شهرستان ها از ابتدای امسال اشاره میکند و می گوید: گروههای علاقه مند با اجراهای عمومی، خود را برای سیزدهمین جشنواره تئاتر استان در آبان امسال آماده می کنند. «زمزم» نبود زیرساخت در بعضی مناطق را می پذیرد و می افزاید: شهرستانهایی مانند خوسف و درمیان، زیرساخت مناسب یا گروه فعال ندارند و با وجود برگزاری دوره های اولیه فعالیت چشمگیری را شاهد نیستیم در برخی شهرستان ها هم سالن و آمفی تئاتر مجتمع در حال ساخت است. وی درباره رضایتمندی از اجرای تئاتر در شهرستانها می افزاید: هنرمندان خوبی در استان هستند که انتظار می رود کارهای بهتری اجرا کنند و اداره کل هم از گروه های تئاتر و به ویژه تئاترهای بومی، استانی و ایثار و شهادت و ... با هدف توجه به مسائل اجتماعی و منطقه ای حمایت می کند. وی حمایت از گروه های تئاتر را در قبال ثبت آن ها می داند و اضافه می کند: وزارت فرهنگو ارشاد اسلامی حامی گروه های فعال و دارای طرح و برنامه حمایت است و کمک هزینه اجرا بیشتر به صورت یکنواخت و بسته به تولید به آن ها پرداخت می شود. به گفته وی هر چه تولید بیشتر باشد کمک بیشتری دریافت میکند هر چند که در برخی استان ها بر اقتصاد تئاتر تاکید شده و گروه های نمایش برای تمرین، اجرا و سالن، هزینه می کنند اما در استان چنین شرایطی در نظر نگرفتیم و حتی هزینه فروش بلیت برای خودشان است. او مشکل عمده گروههای تئاتر را نیاز به آموزش می داند و می گوید: این اداره کل آمادگی دارد در صورت درخواست نیاز و هماهنگی شهرستان ها برای این کار اقدام کند. وی درباره تاخیر در برگزاری انتخابات هیئت مدیره انجمن نمایش و مشکل گروه ها می گوید: در دوره ای هنرمندان از انتخابات استقبال نکردند و تعداد افراد به حد نصاب نرسید و یک مرحله هم کاندیداها پس از اعلام آمادگی، انصراف دادند اما مرحله جدید در حال پیگیری و دریافت استعلام است.