ما قومی قدرشناسیم. مرگ هم نمی تواند ما را از فکرِ و اندیشیدن به هم دور کند حتی اگر میان مان فاصله ای به اندازه دو دنیا انداخته باشد. حتی بعد از این فاصله بزرگ، درگذشتگان در باور ما، حرمتی مضاعف می یابند خیلی بیشتر از آن چه در زندگی داشتند. خاکِ پدر و مزارِ مادر برای ما حرمت بسیار می یابد. این درس را هم در آموزه های دینی می خوانیم و همین راه نمودن آموزه هاست که ما را به زیارت اهل قبور می کشاند. می رویم به ادب و فاتحه می خوانیم و دعا می کنیم و آیاتی از قرآن تلاوت می کنیم و همین رفتن و جمع شدن دور مزار اموات، برای آنان هدیه ای است مغفرت آور و برای زندگان هم فرصتی است برای دیدن یکدیگر و افزایش همبستگی خویشاوندی و حتی افزایش محبت و همدلی چه خانواده هایی که میت مشترک دارند، یعنی پیشینه زیستن مشترک هم دارند و حیف خواهد بود اگر امروزشان خالی از آن اشتراکات خویشاوندی باشد. حیف است سعادت هم نفسی و کرامت هم خونی را از یاد ببریم لذا می توان از این منظر مراسم چراغ برات را فرصتی برای اهالی دو دنیا دانست. درگذشتگان، به آیات و دعا و خیرات، تکریم می شوند و اهالی این دنیا به صله رحم، به مهربانی تراوش یافته از دیده ها به آرامش می رسند و این هر دو بسیار خوب است. این سنت نیک را هم باید ارج نهاد اما مراقبت هم باید کرد تا سفره های پهن شده در مزار اموات به سفره چشم و هم چشمی تبدیل نشود. خدا نیاورد که کسی به خاطر دست خالی و بالطبع، سفره خالی تر، خجالت بکشد. خدا نیاورد کسی به غرور در سفره خالی تر بنگرد و خدا نیاورد که مردم در فاتحه خوانی میان فقیر و غنی تفاوت قائل شوند. حرمتی اگر ریخته شود. دلی اگر بشکند، حساب کار با خدایی است که بر دل های شکسته به شدت غیور است. باری، توجه داشته باشیم و نگذاریم این سنت نیک این صدقه صداقت آفرین به ناهنجاری های رفتاری، غبارآلود شود. امسال را اما یک مسئله دیگر هم داریم و باید حواس مان به کرونا و ضرورت فاصله گذاری اجتماعی هم باشد. حتی به وسایل پذیرایی که سال های پیش در روی هر قبر بود. امسال را پرهیز کنیم از این ماجرا و آنچه می خواهیم برای شادی امواتمان توزیع کنیم، هزینه اش را به امور خیر و ماندگار اختصاص دهیم تا نه سلامت کسی به خطر افتد و نه کسی دست رد ببیند به تعارف و بفرما زدن خویش. از سوی دیگر هزینه کردن نذریات در جایگاه های مورد نیاز اجتماعی ماندگار تر و آثارش هم طولانی مدت تر است و تا ادامه دارد آن آثار، ثوابش هم نثار روح اموات می شود و این خیلی بهتر است.
 

میلاد پر شکوه امام زمان(عج) رسید
میلاد پر شکوه امام زمان(عج) رسید
پیمانه نشاط دل، از آسمان رسید
هر دم فرشته ای به زمین پر کشان رسید
جانان عالمی چو به اقلیم جان رسید
میلاد پر شکوه امام زمان(عج) رسید
فرخنده دور هستی و سیر زمانه شد
گردونه زمین و زمان شادمانه شد
باغ بهشت بزم و نشاط و ترانه شد
چون موقع ولادت جان جهان رسید
میلاد پر شکوه امام زمان(عج) رسید
فوج  فرشتگان مقرب ز آسمان
برگرد کعبه طوف نمایند پرکشان
مولود عشق زاد چو از مادر زمان
خوش مژده ای به جان و دل عاشقان رسید
میلاد پر شکوه امام زمان(عج) رسید
تنها نه حال عالم و اهل زمین خوش است
مولای ما علی چو محمد به یقین خوش است
ختم رسل به روضه خلد برین خوش است
از حجتی که از سوی حق ارمغان رسید
میلاد پر شکوه امام زمان(عج) رسید
برگرفته از دیوان ناقوس
 اثر استادغلامحسین یوسفی
 

بقاع و امامزداده های استان برای جشن نیمه شعبان آذین بندی می شود. معاون فرهنگی اداره کل اوقاف و امور خیریه گفت: با توجه به شیوع بیماری کرونا امسال برگزاری جشن های نیمه شعبان محدود شده است و آذین بندی بیشتر بقاع و امامزاده ها و مسیرهای منتهی به آن ها، پخش سرود و مناجات و دعای عهد، زیارت آل یاسین و ادعیه از برنامه های امسال به مناسبت میلاد حضرت مهدی(عج) است. حجت الاسلام «مختاری» پخش سرود و ادعیه از بلندگو در شهرستان ها، توزیع بسته غذایی بین ایتام و مستمندان و... را از دیگر برنامه های ویژه نیمه شعبان برشمرد و افزود: با توجه به شیوع کرونا و بسته بودن بقاع و امامزاده ها پخش اذان و ادعیه و ضدعفونی آن از برنامه های متداول است.
 

پایان فروردین آخرین مهلت شرکت در جشنواره فرهنگی و هنری مجازی «دور از هم» است که با مشارکت موسسه فرهنگی رباب و انجمن های فرهنگی و هنری و فرهنگ و ارشاد استان برگزار می شود. مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: با هدف ایجاد نشاط و فضای همدلی و همگرایی در خانواده ها، بالا بردن روحیه افراد با حضور مداوم در خانه به ویژه ایام عید نوروز جشنواره فرهنگی و هنری مجازی «دور از هم» برگزار می شود. «نبی زاده» افزود: این جشنواره مبتنی بر خلق بخش هایی از یک اثر هنری در رشته های مختلف نمایش، موسیقی، نقاشی و عکس و ... به صورت مجزا توسط افراد در مکان های مجزا و با فاصله از هم است که در نهایت به تولید اثری واحد و یکپارچه منجر می شود و به واسطه خلق یک اثر هنری واحد، فاصله ها رنگ می بازند و افراد گرچه دور از هم هستند ولی خود را در کنار و نزدیک هم احساس می کنند. وی اهداف جشنواره را تشویق خانواده ها به ماندن در خانه، توجه بیشتر افراد به کارکردهای سازنده فضای مجازی به جای روش های مرسوم کاری و روش های نوین برای ایجاد ارتباط و تولید آثار هنری و ... بیان کرد.
 

مهم ترین مشکلات و موانع صنایع دستی در قاینات نبود بازار فروش مناسب و بازارچه دایمی عرضه و فروش است. این مطلب را «عباس زاده» سرپرست اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قاینات در جلسه هم اندیشی حمایت از مشاغل خانگی با نگاه ویژه به صنایع دستی مطرح و تاکید کرد: با توجه به این که صنایع دستی از تنوع رنگ، طرح، کیفیت و شکل برخوردار و مواد اولیه و ابزار آن در کشور به وفور موجود است، از لحاظ اقتصادی، اشتغال و فرهنگ نقش به سزایی دارد. فرماندار قاینات هم در این جلسه بر لزوم اتخاذ راهکارهای جدید اشتغال در سال جهش تولید تاکید کرد و گفت: نامگذاری امسال به جهش تولید و تاکید استاندار مبنی بر تمرکز هر شهرستان بر روی رشته های خاص صنایع دستی بومی و دارای مزیت تولید باید مورد توجه برنامه ریزان و فعالان صنایع دستی شهرستان قرار گیرد. «کریمی» افزود: در این راستا تشکیل شرکت های تعاونی برای یافتن بازارهای جدید فروش محصولات، تامین مواد اولیه با قیمت مناسب تر، کیفیت بهتر و البته به کارگیری خلاقیت، نوآوری و استفاده از ایده های جدید می تواند راهگشا باشد. به گفته وی باید با راهکارهای جدید، به ایجاد اشتغال، افزایش توانمندی های شهرستان و درآمدزایی برای خانواده های هنرمندان صنعتگر دست یابیم.

قاسمی
سال ها است اسم دو پروژه فرهنگی بزرگ به لیست دارایی های نداشته خراسان جنوبی اضافه شده است و هر سال به مناسبتی از آن ها یاد و سراغی گرفته می شود، پروژه هایی که اگر با عزم و جدیت راسخ در همان زمان تصویب و اختصاص اعتبار به جایی می رسید، بی شک زیرساخت های بخش فرهنگ و هنر را توانمند و قوی می کرد اما دریغ که هر کدام به بهانه ای در راه ماند و با پرونده ای بیش از ده سال، هنوز هم سرنوشتی مبهم و تاریک دارند. کتابخانه مرکزی بیرجند و تالار بزرگ فرهنگی که خود مجموعه ای را یدک می کشید نه تنها در یک دهه گذشته حتی به 50 درصد پیشرفت نرسیده است بلکه زمزمه استانی شدن آن ها سرنوشت ناخوشایندشان را مبهم تر کرده است در حالی که به اذعان برخی مسولان کشوری پروژه های مشابه در سایر استان ها پیشرفت خوب و در حد اتمام دارد.
به گزارش «خراسان جنوبی» ساخت کتابخانه مرکزی بیرجند سال 86 در سفر دولت نهم به استان مصوب و کلنگ احداث آن با حضور دبیر کل نهاد کتابخانه های عمومی کشور در شرایطی به زمین زده شد که مسئولان قول دادند طی چهار سال این پروژه تحویل شود اما حالا 13 سال از تصویب و 9سال از کلنگ زنی شروع آن می گذرد ولی هنوز کتابخانه مرکزی بیرجند ماهیت فیزیکی ندارد.
«محمد قریب» مدیر وقت کتابخانه های عمومی استان آذر 92 گفت که 50 درصد اعتبار لازم برای احداث این بنا از منابع استانی و بقیه از اعتبارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تامین می شود. در بررسی های اولیه مسئولان وقت، سهم استان برای ساخت این کتابخانه بیش از 40 میلیارد ریال برآورد شد و با توجه به رقم اعتبارات استانی، آن ها به این نتیجه رسیدند که با بودجه های خراسان جنوبی نمی توان ساخت این کتابخانه را پیش برد بنابراین در سفر دوباره دولت به استان ساخت این کتابخانه و مشکلات پیش رو مطرح و مصوب شد پروژه از محل بودجه ملی به سرانجام برسد اما با این وجود در سال های گذشته پروژه با مشکل زمین و همچنین موافقت با متراژ مورد نظر، مواجه و حتی می توان گفت در دست اندازهای اداری گم شد تا این که حدود پنج سال قبل راه و شهرسازی استان با متراژ زمین پروژه و پیش بینی محل آن در بولوار صیاد شیرازی موافقت کرد حتی به منظور کاهش قیمت، کاربری فرهنگی برایش تعریف شد اما هنوز از خشت چینی آن خبری نیست.
 دو سال قبل هم زمزمه پرداخت بخشی از هزینه زمین در قالب اوارق مشارکت مطرح شد که پاسخ های مسولان از پرداخت هزینه متفاوت بود.
وعده 98
مدیر کل کتابخانه های عمومی سال 97 در خبری به خبرنگار ما گفت که مشکل تامین زمین کتابخانه مرکزی بیرجند، برطرف شد و سال98 عملیات اجرایی آن شروع می شود.
 این پروژه که احداث آن از حدود 9 سال قبل مطرح شده است اما به دلیل مشکلات واگذاری زمین دیر به نتیجه رسید تا این که با پیگیری های انجام شده، مسئله زمین با راه و شهرسازی استان برطرف و حدود 10 هزار متر زمین تحویل داده شد هر چند پرداخت هزینه آن در قالب کاربری فرهنگی، امسال(97) به پایان می رسد و فرهنگ و ارشاد اسلامی در موافقت نامه های امسال(97) 440 میلیون تومان هزینه آن را پیش بینی و پرداخت می کند و سال آینده(98) عملیات اجرایی کتابخانه مرکزی بیرجند آغاز می شود.
 «رضایی» تاکید کرده بود: هزینه های ساخت این پروژه در 11هزار متر مربع زیربنا باید براساس فهرست بهای سال آینده (98) برآورد شود با این وجود ساخت کتابخانه مرکزی استان حدود 15 میلیارد تومان اعتبار می خواهد و در سال های گذشته به بهانه فراهم نبودن زمین، هیچ اعتباری به آن تخصیص نیافت، حالا این پروژه ملی باید از این طریق تامین اعتبار شود.
سال 98 درحالی به پایان رسید که «رضایی» مدیر کل کتابخانه های عمومی درباره پروژه کتابخانه مرکزی گفت: مجوز شروع کار دریافت و اقدامات اولیه انجام شده است اما دولت پروژه جدیدی شروع نمی کند و در صورت برنامه ریزی برای پروژه جدید، به یقین احداث کتابخانه مرکزی بیرجند در اولویت است اما با توجه به کمبود کتابخانه مرکزی، برای ساخت و بازسازی کتابخانه ها در بیرجند اقدام و کارهای خوبی انجام شد.
پیشرفت 13 درصدی
پروژه دوم تالار بزرگ شهر است که بازدیدهای مسئولان استانی و کشوری هم دردی از آن دوا نکرد. احداث تالار بزرگ بیرجند سال 1390 کلنگ زنی شد و از دو سال قبل که نماینده مردم بیرجند و درمیان و خوسف از آن بازدید کرد در همان 13 درصد پیشرفت فیزیکی باقی ماند. در این بازدید مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهارکرد که که اعتبار احداث تالار بزرگ بیرجند از منابع ملی است و هفت میلیارد تومان برای آن هزینه شده است.
 «ناصر نبی زاده» گفت که تالار بزرگ بیرجند در زمینی به مساحت هفت هزار متر مربع با زیربنای 10 هزار متر مربع ساخته می شود که شامل دو سالن 500 نفره شامل یک سالن موسیقی و یک سالن آمفی تئاتر و اجتماعات است. اما موضوع به این جا ختم نشد و زمزمه ها از تبدیل این دو پروژه ملی با پیشرفت های ناخوشایند مطرح شد.
 زمزمه استانی شدن دو پروژه
در آخرین پیگیری خبرنگار ما، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: کتابخانه مرکزی و تالار بزرگ شهر هر دو از پروژه های ملی است اما سال قبل تخصیص اعتبار نداشت. پروژه تالار 13درصد پیشرفت دارد و در همان حد باقی مانده و اعتبار دیگری نداشته است.
«ناصر نبی زاده» افزود: کتابخانه مرکزی در مرحله تحویل زمین گرفتار است هر چند محل زمین مشخص شده است اما هنوز تملک نشده و هزینه آن پرداخت نشده است و موضوع در حوزه ملی در حال پیگیری است و هزینه زمین چند سال پیش و در زمان طرح موضوع حدود 400میلیون تومان بود. زمزمه استانی شدن این دو پروژه چند بار در استان مطرح شد و او هم با تائید این موضوع افزود: چند بار بحث شده که اعتبارات این دو پروژه استانی شود اما هنوز اتفاقی نیفتاده و وزارتخانه هم به مرحله نهایی نرسیده است اما تا پایان سال مالی (تیر) وضعیت این دو پروژه مشخص می شود.
 به نظر وی اگر پروژه ملی باشد اعتبار بیشتری خواهد داشت اما چنانچه استانی باشد از توجه استانی برخوردار و تامین اعتبار می شود و مسایل آن در منطقه قابل پیگیری است اما چنان چه ملی باشد بودجه ملی وارد استان می شود و در حوزه عمرانی، به زیرساخت های فرهنگی کمک می کند. وی گفت: مشکل این پروژه ها تامین اعتبار است اما در وضعیت موجود کشور تامین آن سخت است و اجرای آن ها بودجه زیادی می خواهد درحالی که پیشرفت چندانی ندارد و اولویت اتمام، با پروژه هایی است که پیشرفت بالای 60درصد داشته باشد. در هر صورت تعیین تکلیف پروژه ها مهم است و منتظر روشن شدن وضعیت آن ها هستیم.
 

بهار 99؛ بهره برداری از حمام کاروانسرای سرایان  
حمام کاروانسرای سرایان امسال با اتمام مرمت به بهره برداری می رسد. رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سرایان با اشاره به انجام بازسازی حمام تاریخی کاروانسرا گفت: به دلیل تخصیص نیافتن اعتبار این پروژه سال گذشته به پایان نرسید و از بودجه سفر وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی هم 100 میلیون تومان محقق شد که برای تجهیز حمام هزینه می شود. «عرب» اعتبار باقی مانده از سفر وزیر را 100 میلیون تومان دیگر اعلام کرد که برای مرمت بنا صرف و بهار به بهره برداری می رسد.

 3.3 میلیاد تومان، مطالبه کتابخانه ها
از شهرداری ها  
کتابخانه های عمومی استان، سه میلیارد و 360 میلیون تومان از شهرداری های استان مطالبه دارد. معاون مدیر کل کتابخانه های عمومی، گفت: این میزان مطالبه از محل سهم کتابخانه های عمومی از نیم درصد سهم درآمد شهرداری ها محاسبه شده است و360 میلیون تومان از مطالبات مربوط به سال 97 است و 30 شهرداری استان سه میلیارد تومان از سال های قبل به کتابخانه ها بدهی دارند. «وفایی» سهم کتابخانه های عمومی استان از نیم درصد درآمد شهرداری ها در سال 98 را حدود یک میلیارد تومان بر اساس گزارش تفریغ بودجه اعلام کرد که از این رقم 640 میلیون تومان پرداخت شد و 360 میلیون تومان باقی مانده است. وی با اشاره به پرداخت های خوب شهرداری بیرجند در سال های اخیر، بیشترین بدهی و پرداخت را هم مربوط به همین مجموعه خواند و افزود: یک سوم از سه میلیارد تومان بدهی سال های قبل مربوط به شهرداری بیرجند است.

27درصد اعتبار کتابخانه های عمومی سرایان  تخصیص یافت
27درصد اعتبارات کتابخانه های عمومی سرایان تخصیص یافت. رئیس اداره کتابخانه های عمومی سرایان میزان اعتبارات سال گذشته این مجموعه را 300 مییلیون تومان اعلام کرد و گفت: از این مبلغ 79 میلیون تومان محقق شد و به پنج کتابخانه شهرستان تعلق گرفت. «فولادی» افزود: 31میلیون تومان از این اعتبار برای کتابخانه عمومی در حال ساخت آیسک و 48 میلیون تومان برای چهار کتابخانه عمومی شهید انصاری، قلم چی سه قلعه، امام خمینی (ره) سرایان و دوست آباد هزینه شد.

225 میلیون تومان تسهیلات صنایع دستی پرداخت شد
225 میلیون تومان تسهیلات صنایع دستی در قالب مشاغل خانگی مستقل و پشتیبان در قاین به متقاضیان پرداخت شد. به گفته سرپرست میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قاینات، این مبلغ برای اجرای 16 طرح اعطا شد که از این تعداد 15 طرح مستقل و فقط یک مورد پشتیبان و در زمینه سفال است. «عباس زاده» طرح های پشتیبان را در رشته های جاجیم، پارچه بافی سنتی، پلاس و چرم دوزی بیان و اظهار کرد: برای دریافت نشان ملی توسط هنرمندان منطقه پیگیری می شود و سال قبل هشت اثر از شهرستان برای گرفتن نشان ملی معرفی شد که چهار مورد موفق به دریافت این امتیاز شدند. به گفته وی از 35 اثر دارای نشان ملی در استان، 12 مورد مربوط به قاینات و در رشته های سفره آردی، پخل بافی، پارچه و نساجی سنتی است.

 مثل «بُز اَخفَشِ یَه» به عنوان یک عبارت قدیمی در کتاب دستان ها و داستان ها قید شده است. مولف کتاب درباره آن این طور توضیح می دهد که در زبان معیار عبارت بز اخفش به این معناست که یعنی چیزی نمی فهمد اما مثل بز سرش را به قصد تصدیق تکان می دهد. دکتر «زنگویی» می‌گوید: گاهی فردی با کسی صحبت می کند ولی مخاطب چیزی درک نمی کند اما به قصد نشان دادن درک مطلب و تایید سخنان  گوینده، سرش را تکان می دهد و گوینده که موضوع را می فهمد این عبارت را در توصیف سفاهت شنونده به کار می برد.
 

قدمت بنای تاریخی کاروانسرای نیگنان بشرویه طبق کتیبه سردر شورودی آن به دوره قاجاریه برمی‌گردد. این کاروانسرا به صورت مستطیل بنا شده و دارای تختگاه‌ها و ایوان‌هایی در دو طرف در ورودی در نمای بیرونی کاروانسرا‌ست. در وردوی که در وسط ضلع شرقی قرار دارد بزرگ، چوبی و دو لته است که با میخ‌های زیبای قدیمی تزیین شده است و کتیبه سنگی در بالای درب خودنمایی می‌کند و بر روی آن تاریخ ساخت بنا (‌۱۳۱۴ ه.ق‌) و نام معمار آن حک شده است.
آن چه که بر شکوه این بنای زیبا می‌افزاید، آجر‌چینی های سقف گنبدی شکل است که در نوع خود شاهکاری بی نظیر به حساب می آید. زیباترین بخش کاروانسرا، آجرچینی زیرگنبد موجود بر بالای هشتی ورودی آن است که با رنگ‌های قرمز و خاگستری تزیین شده است و زیبایی های معماری این بنا چشم هر بیننده ای را خیره می کند. ناودان های سنگی از دیگر قسمت های زیبا در کاروانسرا و برای هدایت آب باران به خارج بام است. باره بند یا به زبان امروزی اصطبل، در چهار گوشه کاروانسرا به صورت فضای سرپوشیده ای تعبیه شده که محل بستن اسب‌ ها بوده است. از نکات جالب این باره بند نوع آجرچینی گنبد کروی شکل آن است که با اشکال مربع و لوزی پوشیده شده و در انتها به یک نور‌گیر مربع شکل خاتمه می یابد‌. در این باره بندها یا همان اصطبل، تختگاهی با چهار ستون مجزا در وسط و هشت تختگاه دیگر در طرفین است.
این اثر با شماره ۲۰۵۶۳ به عنوان یکی از آثار ملی ایران، به ثبت رسیده است.