گروه جامعه
«مشتری های زیادی دارد، کارش حرف ندارد و به امتحان یک باره اش می ارزد.» این جمله ها را
می گوید و گوشی را برمی دارد تا با شماره فرد مد نظر تماس بگیرد اما موفق به برقراری ارتباط نمی شود. چند دقیقه نمی گذرد که پیامی از وی دریافت می کند و پس از رد و بدل شدن چند پیامک، وعده دیدار به وقت 19 عصر مهیا می شود.
کمتر از پنج دقیقه به وقت قرار باقی مانده است که میزبان با عجله، مقداری آب جوش آماده می کند و درون فنجان قهوه خوری می ریزد. چندان منتظر
نمی ماند که زنگ خانه به صدا درمی آید و بانوی جوانی وارد می شود. به محض ورود، بعد از سلام و علیک کوتاه فالگیر قوطی قهوه کوچکی از کیف بیرون می آورد و بدون پرسش و پاسخ وارد اتاق انتهای سالن می شود.
قهوه سرنوشت
نفر اول با ذوق و شوق غیر قابل توصیفی برگه ای برای نوشتن مطالب مطرح شده به دست می گیرد و پشت سر بانوی جوان وارد اتاق می شود و رو به روی او می نشیند. بوی قهوه داغ در فضا می پیچد. فالگیر درخواست نوشیدن مقداری قهوه دارد تا از روی باقی مانده آن، گره های کور زندگی دختر جوان را از زیر
ذره بین خطوط درهم و برهم فال قهوه پیدا کند.
دختر بعد از سرکشیدن مقداری از محتوی فنجان قهوه، آن را با شگرد نه چندان خاصی همراه نعلبکی بر
می گرداند. فنجان که برمی گردد، نگاه دختر به سمت دهان زن می چرخد و بی صبرانه در انتظار کلماتی
می ماند که قرار است از روی خطوط سیاه قهوه کف فنجان گفته شود.دختر جوان می گوید: از مشتری های پر و پا قرص فال قهوه و کارت است که گاهی از روی تفریح و سرگرمی و برخی مواقع به دلیل مردد بودن در بعضی تصمیم گیری ها سراغ آن می رود. حالا هم با پیدا شدن سر و کله خواستگار جدید که اطلاع زیادی از زندگی او ندارد، دست به دامن فال قهوه شده است تا با نشان دادن عکس وی، اطلاعاتی درباره زوایای پنهان زندگی او به دست آورد. البته این ها را با تردید می گوید و ادامه می دهد: هرچند نمی توان از گفته های وی، اطمینان حاصل کرد اما به امتحانش می ارزد.بانوی فالگیر از پیدا شدن درخت در فال قهوه خبر می دهد و آن را نشانه خوبی برای روزهای پیش روی مشتری سرگردان بیان و اضافه می کند: درباره جزئیات خصوصیات اخلاقی پسر مد نظر نمی توان اظهار نظری کرد اما در مجموع پسر بدی به نظر نمی آید و احتمال ازدواج با وی، زیاد است. با شنیدن این جمله ها، لبخند روی لب های دختر جوان می نشیند، به نشانه تایید سری تکان می دهد و ...
جست و جوی زندگی در کارت
دختر جوان که اطلاعات دریافتی از فال قهوه او را قانع نکرده است، درخواست استفاده از کارت برای اطلاع از جزئیات آینده را دارد. کارت ها توسط زن فالگیر مرتب و روی زمین کنار هم ردیف می شود. می گوید: برای اطلاع از جزئیات زندگی آینده 16 کارت و برای کسب و کار پنج کارت جدا کند. 16 کارت روی هم قرار
می گیرد و به دستان بانوی فالگیر سپرده
می شود تا ورق های ناشناخته ای از صفحه های پیش روی زندگی دختر را نمایان کند.کارت ها به سرعت کنار هم چیده و پازل جمله ها مشخص می شود، نگرانی از بابت آینده دیده نمی شود، همه چیز مرتب و خوب پیش خواهد رفت، این را
می گوید و ادامه می دهد: در حالی که برای بیشتر افراد با انتخاب 16 کارت آینده چندان مطلوبی به چشم نمی آید اما پازل زندگی تو خوب چیده شده است. مژده ازدواج تا پنج سال آینده را به او می دهد و این که در تقدیرش یک فرزند به چشم می آید و روزهای خوبی را در کنار آن ها سپری خواهد کرد و ...
در پایان 80 هزار تومان برای دو فال تحویل فالگیر
می شود. هزینه ای که به گفته دختر جوان، هر چند برای چند دقیقه اطلاع از موضوعاتی که معلوم نیست محقق شود یا نه، زیاد است اما به امتحانش می ارزد و ارزش یک بار شنیدن و دیدن را دارد. او ادامه می دهد: فقط من نیستم که هر از گاهی دست به جیب می شوم و هزینه بالایی برای این کار می پردازم، بلکه بسیاری از دختران جوان و حتی مادران میان سال را می شناسم که نه تنها یک بار، بلکه بارها دست به دامن فال قهوه و کارت می شوند.
بانوی میان سالی هم که فنجان به دست در نوبت قرار دارد، می گوید: گاهی که در زندگی به بن بست می خورم، برای اطلاع از علت گرفتاری ها و شناخت مسببان احتمالی آن، دست به دامن فال قهوه و کارت می شوم، هرچند ممکن است برخی موارد درست باشد و گاهی هم نتیجه ای عایدم نشود. حالا هم به دلیل مردد بودن برای خرید خانه در این شرایط و اوضاع نابه سامان مسکن و تردید برای فروش خانه کنونی و این که آیا قرعه وام های درخواستی برای خرید خانه تا چند روز آینده به نام من خواهد افتاد یا نه و ... دل به دریا زده و برای فال قهوه و کارت آمده ام؛ این را می گوید و وارد اتاق می شود و ...
دعانویسی تضمینی!
مورد بعدی هم به گفته خودش، مشتریان زیادی از
راه های دور و نزدیک و در دو شیفت صبح و عصر دارد و با برگه های کوچکی که روی آن نوشته شده برای فال، استخاره و دعانویسی با شماره های ... تماس بگیرید، تبلیغ می کند. در تماس با شماره های درج شده، فرد مد نظر در دسترس نیست و بعد از ارسال پیامی مبنی بر درخواست انجام فال، نزدیک به غروب تماس می گیرد. مرد میان سالی از آن سوی خط می گوید که در شرایط کنونی انجام فال و دعا برایم مقدور نیست و تا 10 روز آینده در دسترس نیستم و بهتر است با منشی ام تماس بگیرید و شماره او را می دهد. با گرفتن شماره مد نظر، صدای بانوی جوانی از آن سوی خط به گوش می رسد؛ از هزینه ها می پرسم و این که قادر به چه کارهایی است؟ که پاسخ می دهد: قیمت ها به نوع فال و دعای درخواستی بستگی دارد اما برای استخاره خوب و بد، هزینه ای دریافت
نمی شود.او ادامه می دهد: برای گرفتن طالع 20 هزار تومان باید بپردازید و از گذشته، حال و آینده بسته به سرنوشت و سرگذشت مطالبی بشنوید. کمترین نرخ دعا هم بسته به نوع و کاربرد آن به ویژه برای سردرد،
چشم زخم و ... از 30 تا 40 هزار تومان شروع می شود و به بالای 150 هزار تومان می رسد.او دعاها را تضمینی
می داند که ردخور ندارد و می گوید: دعا برای بچه دار شدن، هزینه گشایش بخت از 150 هزار تومان به بالاست اما اگر بانویی بخواهد ارتباط همسرش با بقیه را قطع کند، باید رقم بالاتری بپردازد. به گفته وی، دعا هم یکی، دو روز اول اثری ندارد اما از روز دوم و سوم به بعد اثر آن شروع و بسته به نوع آن تا 40 روز کامل می شود؛ البته هر دعا توضیحات و اعمال خاصی دارد که باید فرد براساس دستورالعمل آن را انجام دهد. این را می گوید و با دادن آدرس، خواستار مراجعه حضوری برای اطلاع از جزئیات بیشتر می شود.
گم کردن وسیله عقلانی
یک جامعه شناس با اشاره به این که گرایش افراد به سمت دعانویسی و فالگیری را باید در رگه های اعتقادات اجتماعی آن ها جست و جو کرد، معتقد است: وقتی افراد برای خود هدف تعریف می کنند، یک وسیله عقلانی برای رسیدن به آن وجود دارد که با گم شدن آن، افراد برای دست یافتن به هدف و مقصد مد نظر، به سمت راه های انحرافی که یکی از آن ها جادو و جنبل است، می روند.«طالبی» درباره گرایش افراد تحصیل کرده به دعانویسی، با تاکید بر این که نمی توان سواد را با عنوان مدرک تحصیلی تقلیل داد چراکه ممکن است فهم اجتماعی ایجاد نکند،
می افزاید: بین سواد کلاسی و فهم اجتماعی تمایز وجود دارد. به اعتقاد وی، ممکن است برخی موارد مطرح شده توسط این افراد درست باشد اما به اندازه ای با خرافات آمیخته شده که نمی توان درصد درست را از نادرست تشخیص داد.