قاسمی- یلدا بلندترین شب سال، در راه است. آخرین یلدای قرن را امشب تجربه می کنیم، یلدایی که بر خلاف سال های قبل، بر پرهیز از دورهمی در آن تاکید و حتی توصیه می شود که دید و بازدیدها را به فضای مجازی ختم کنیم.برای یلدای امشب، تاکیدها بر دوری از دورهمی و مهمانی رفتن به ویژه رفت و آمد با سالمندان است. توصیه ها همه برای سلامتی و حفظ جان هموطنان و کمک به شکست زنجیره کروناست. حتی برای امشب بر خلاف سال های گذشته سفارش به دید و بازدید مجازی می شود. یلدایی که در خراسان جنوبی با انواع مراسم مانند سنت حسنه شب چله ای بردن برای عروس و صله رحم در کمال سادگی برپا می شد و دقایقی به خواندن حافظ، نقل خاطرات و داستان گویی بزرگ ترها می گذشت و مرم این بلندترین شب سال را به اولین روز زمستان پیوند می زدند. از رسم قدیمی پروارکشی و تهیه گوشت داغ و مصرف انواع میوه مانند انار و هندوانه و آجیل محلی مانند عناب، توت خشک، برگه زردآلو، تخمه و ... گرفته تا تهیه شیرینی معروف کف که در تغار سفال سر می رفت ، همگی از رسوم این شب طولانی سال بود. با وجود همه این رسم های قدیمی حالا به برپایی مجازی یلدا توصیه می شود.
تیر کرونا در چله
حالا یلدا در فاصله چند ساعتی ما قرار دارد، خیلی ها خود را برای یادآوری خاطرات گذشته و بازخوانی شب چله سال های قبل آماده می کنند، حتی برخی باز هم امشب برای دورهمی، شام و کف زدن و ... قرار گذاشته اند در حالی که هنوز تیر کرونا در چله است تا بر جانی فرو رود.بر اساس آمار از اسفند گذشته و با وجود اعمال محدودیت در ترددها و فعالیت اصناف، بیش از 14 هزار نفر در استان به کرونا مبتلا و حدود 700 نفر قربانی این ویروس شده اند در حالی که کارشناسان و متخصصان بیشترین علت ابتلا به کرونا در خراسان جنوبی را دورهمی و مهمانی های خانوادگی اعلام می کنند و مسئولان وزارت بهداشت و درمان هم چند بار بر این موضوع صحه گذاشته اند. از ابتدای آذر و با تشدید محدودیت ها قدری از ابتلا به کرونا کاسته شده ، حالا چند ساعت تا یلدا فاصله است، یلدایی که باید برای سلامت خود، نقشی دیگر بر آن بزنیم.ستاد مقابله با کرونا محدودیت ها را برای دو شب آخر آذر در حالی اعمال کرده است که برخی ها باز هم برای امشب نقشه کشیده اند، می خواهند به خیال خود محدودیت ها را دور بزنند تا به دورهمی کرونایی برسند در حالی که این کروناست که آن ها را دور می زند و در هر غفلتی و با هر بهانه ای جان می گیرد.
تکلیف مشخص جامعه
یک جامعه شناس با تایید این روند تاکید می کند: باید توجه شود که آداب و رسوم یلدا با هدف حفظ اصالت و فرهنگ جامعه برگزار می شود و بخشی از این اصالت و ارزش ها به آدم ها بر می گردد و زمانی این ارزش ها به آینده منتقل می شود که آدمی برای انتقال آن باقی بماند.«طالبی» می گوید: در شرایط موجود و با تهدیدهای کرونا تکلیف جامعه مشخص است بنابراین باید ضمن حفظ آن چه بخشی از میراث نیاکان و اجداد ماست برای سلامت خود و دیگران تلاش کنیم. هر فرد باید خود را از خطرات این بیماری حفظ تا برای سال های آینده یلدایی بهتر برگزار کند.بهترین شیوه برای پاسداشت این شب به نظر وی، تبریک و احوال پرسی تلفنی و مجازی است تا در بلندترین شب سال، عمر طولانی برای آن ها آرزو کرد چرا که مسئله مهم مرگ و زندگی است و باید که افراد زنده بمانند تا آداب و رسومی باقی بماند.به گفته وی بازدید و احترام مجازی به خوبی امکان پذیر است، همان طور که صدا و سیما می تواند با برنامه ای چند ساعته ، بچه ها را سر جایشان بنشاند و از راه دور سرگرم کند شب یلدا هم می توان با همین برنامه ها، جک، شادی و بازی و ... خانواده را سرگرم کرد و سازمان های فرهنگی هم می توانند برای مخاطبان خود در فضای مجازی، محتواهای جذاب تولید کنند. وی پایین بودن کیفیت آموزش و زندگی مجازی را قبول دارد اما می گوید: راهکار بهتری در این شرایط وجود ندارد و برای انتقال فرهنگ ها، حفظ جان انسان ها مهم تر است و امسال چاره ای جز تحمل نیست. البته باید مردم شاهد دو گانگی ارزش ها نباشند به عنوان مثال جلسه های اداری برگزار شود اما مردم از دور همی شب یلدا منع شوند.
به فکر نوروز هم باشیم
یک کارشناس فرهنگی هم بر این عقیده است که شب یلدا هزار شب نمی شود و همان طور که در چند ماه گذشته مردم، سعی در رعایت شرایط و محدودیت ها داشتند، در شب یلدا و چند ماه آینده هم با ادامه این مسیر، می توانند شرایط را برای برگزاری نوروز فراهم کنند وگرنه امکان تکرار وضعیت فروردین 99 و ماه های قبل وجود دارد. «ذوالفقاری» پیشنهاد می دهد که هر خانواده در حد توان شب یلدا را به تنهایی پاس بدارد و از دورهمی خانوادگی صرف نظر کند تا انشاءا... همه اعضای فامیل سالم بمانند و روز و شب های بهتری پیش رو داشته باشند. شرایط برای احوال پرسی و دید و بازدید مجازی به مدد امکانات جدید فراهم است.
خودفریبی نکنیم
به نظر وی موکول کردن دورهمی های فامیلی به شب های دیگر هم نوعی خود فریبی است و می توان به جای این قبیل برنامه ریزی ها با کمک به خانواده های محروم ، گرمای محبت و حس خوب انسان دوستی را به آن ها هدیه داد به ویژه افرادی که برپا نشدن یلدا حتی شرم شان را در برابر خانواده کم و خوشحالی شان را بیشتر می کند. به نظر این کارشناس می توان با دادن هدیه های مناسب به فرزندان، بازی و وقت گذاشتن با آن ها، ایجاد تنوع و جاذبه سرگرم شان کرد تا از دورهمی خانوادگی صرف نظر کنند. یک شب که هزار شب نمی شود و دورهمی فامیلی می تواند، عزیزی را از جمع خانواده کم کند.