از «فرامرز قریبیان» تا «هادی حجازی فر»
تعداد بازدید : 10
کارنامه ۱۰ بازیگر موفق روی صندلی کارگردانی
تعداد بازیگران مطرحی که بعد از بازی در چند نقش موفق و دریافت سیمرغ یا دیپلم افتخار یا تاثیرگذار بودن در گیشه، تصمیم گرفتند به سمت کارگردانی بروند کم نیست. بعضی از آن ها بعد از یک تجربه ناموفق در عرصه کارگردانی، دوباره به مسیر قبلی بازگشتند و به عنوان بازیگر فعالیت خود را ادامه دادند اما تعدادی از آن ها در شروع فعالیت به عنوان کارگردان، موفقیتی چشمگیری بهدست آوردند و تعدادی دیگر، هم در عرصه کارگردانی موفقیتهایی بهدست آوردند و هم بازیگری را ادامه دادند. در این مطلب از کارنامه 10 بازیگر مطرحی گفتیم که روی صندلی کارگردانی هم موفق بودند؛ از «فرامرز قریبیان» و اولین فیلمش در سال ۱۳۶۵ شروع کردیم و به «هادی حجازی فر» در سال ۱۴۰۰ رسیدیم.
نویسنده : گروه سینما و تلویزیون
فرامرز قریبیان
اولین فیلمی که ساخت: جدال در تاسوکی
سال تولید: 1365
«فرامرز قریبیان» بازیگری را به طور حرفه ای از سال 1345 آغاز کرد و به یکی از بازیگران مطرح سینما تبدیل شد. او تاکنون 3 بار سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد را از جشنواره فیلم فجر برای نقشآفرینی در فیلم های «ترن» (۱۳۶۶)، «بندر مهآلود» (۱۳۷۱) و «مرد بارانی» (۱۳۷۸) کسب کرده است. «فرامرز قریبیان»، فیلم اول خود به نام «جدال در تاسوکی» را در سال 1365 کارگردانی کرد و بعد از آن فیلمی به نام «قانون» ساخت که البته هیچ کدام کار چشمگیری نبودند. «قریبیان» تواناییهایش در کارگردانی را در سال ۱۳۷۸ با فیلم خوش ساخت «چشمهایش» ثابت کرد. بین این فیلم و فیلم آخرش «گناهکاران» 12 سال فاصله افتاد. او سال 1390 فیلم «گناهکاران» را به تهیهکنندگی خودش ساخت.
رامبد جوان
اولین فیلمی که ساخت: اسپاگتی در هشت دقیقه
سال تولید: 1383
«رامبد جوان» با بازی در سریال «خانه سبز» به شهرت رسید و خیلی زود به عنوان بازیگر موقعیتش را در سینما تثبیت کرد. او سال 1380 برای نخستین بار پشت دوربین کارگردانی رفت و نخستین سریال مناسبتی ماه رمضان با نام «گمگشته» را برای شبکه سه ساخت و با همان سریال نشان داد که در عرصه کارگردانی حرفهای زیادی برای گفتن دارد. او سه سال بعد نخستین فیلم بلند سینماییاش با نام «اسپاگتی در 8 دقیقه» را جلوی دوربین برد، فیلمی که برخلاف انتظار نتوانست موفقیتی کسب کند. بین فیلم اول و دوم او 5 سال وفقه افتاد تا سال 1388 که «یدا... صمدی» از کارگردانی فیلم «پسر آدم، دختر حوا» انصراف داد و «رامبد جوان» جایگزین او شد. او با این کمدی، موقعیت خود را کمی در عرصه کارگردانی مستحکم کرد و یک سال بعد شاهکار کارنامه سینماییاش یعنی «ورود آقایان ممنوع» را جلوی دوربین برد. او بعد از این فیلم، دو اثر سینمایی دیگر به نامهای «نگار» و «قانون مورفی» را هم کارگردانی کرد.
هومن سیدی
اولین فیلمی که ساخت: آفریقا
سال تولید: 1389
«هومن سیدی» در سال 1383 در فیلم «یک تکه نان» با «رضا کیانیان» همبازی شد و سپس نقش کوتاهی را در فیلم «چهارشنبهسوری» «اصغر فرهادی» ایفا کرد. او در فیلم «پابرهنه در بهشت» به کارگردانی «بهرام توکلی» نقش اصلی را بازی کرد. این فیلم نخستین فیلم بلند «بهرام توکلی» بود که باعث شناختهشدن او شد و «هومن سیدی» هم نامزد جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد در جشن خانه سینما شد. سریال «راه بیپایان» در سال 1386 نام «هومن سیدی» را بیشتر بر سر زبان ها انداخت. او سال 1389 فیلم تحسین شده «آفریقا» را ساخت و برای آن «سیمرغ بلورین» بهترین کارگردانی را از بیستونهمین دوره جشنواره فیلم فجر گرفت. فیلمهای «سیزده»، «اعترافات ذهن خطرناک من» و «خشم و هیاهو»، هرسه موفق به دریافت جایزه ویژه هیئت داوران شدند و مورد استقبال هم قرار گرفتند. فیلم بعدی او «مغزهای کوچک زنگ زده» و برگ برنده اصلی تمام آثارش بود، فیلمی که در 9 رشته نامزد سیمرغ شد و 4 سیمرغ هم برای «سیدی» به همراه داشت. سریال نمایش خانگی «قورباغه» در سال 1398 فعلاً آخرین فعالیت او در عرصه کارگردانی است که مخاطبان بسیار زیادی را با خودش همراه کرد.
پیمان معادی
اولین فیلمی که ساخت: برف روی کاجها
سال تولید: 1390
«پیمان معادی» به عنوان فیلمنامهنویس در سینما فعالیت داشت تا این که انتخاب او توسط «اصغر فرهادی» برای بازی در فیلم «درباره الی» همه را شگفتزده کرد، اما شگفتی زمانی کامل شد که مخاطبان بازی درخشانی از او را دیدند. درخشش «معادی» موجب شد تا فرهادی نقش اول فیلم بعدیاش «جدایی نادر از سیمین» را هم به او بسپارد که او از پس این مهم هم برآمد. بعد از این درخششها تصمیم گرفت در سال 1390 فیلم اولش به نام «برف روی کاجها» را بسازد. این فیلم از حد و اندازههای یک فیلم اولی فراتر بود و توانست به اثری موفق در سینمای ایران تبدیل شود و به فروشی میلیاردی دست پیدا کند. فیلم دومی که «معادی» کارگردانی کرد با نام «بمب یک عاشقانه» هم فیلم موفقی بود و در جشنواره سیوششم فجر در 10 رشته نامزد سیمرغ شد و در نهایت جایزه ویژه هیئت داوران و سیمرغ بهترین طراحی لباس به این فیلم رسید.
محسن تنابنده
اولین فیلمی که ساخت: گینس
سال تولید: 1393
«محسن تنابنده» زمانی قدم به ساخت اولین فیلمش گذاشت که به عنوان بازیگر سینما شهرت زیادی داشت و برای بازی در فیلمهای «سنگ اول» و «هفت دقیقه تا پائیز» سیمرغ گرفته بود. او سال 1390 با نقش «نقی معمولی» در سریال «پایتخت» در تلویزیون هم به شهرت زیادی رسیده بود و در واقع بعد از بازی در فصل سوم این سریال بود که «گینس» را به عنوان اولین فیلمش ساخت. او در این فیلم همراهی جالبی با «رضا عطاران» داشت اما جنس کمدیاش از نوعی نبود که مخاطبان زیادی را با خودش همراه کند. «تنابنده» برای فیلم دومش سراغ موضوعی اجتماعی رفت و فیلم «قسم» را در سال 1397 کارگردانی کرد. این فیلم، اثر موفقی بود اما فروش زیادی نداشت.
ایرج طهماسب
اولین فیلمی که ساخت: کلاه قرمزی و پسرخاله
سال تولید: 1373
«ایرج طهماسب» با این که کارش را بهعنوان مجری و عروسکگردان و صداپیشه در تلویزیون شروع کرد اما همراستا با دغدغههای عروسکیاش در تلویزیون، بازیگر سینما هم بود و در فیلمهایی مثل «خط پایان»، «آن سوی مه»، «روز باشکوه» هم بازی میکرد. «طهماسب» در همان دوران، آرام آرام در کنار اجرای برنامههای عروسکی، کارگردانی هنری برنامههایش را هم برعهده گرفت و پا به این عرصه گذاشت. بعد از موفقیت مجموعه «کلاهقرمزی» او تصمیم گرفت تا با حضور این عروسک محبوب، یک فیلم سینمایی بسازد. حاصل این تصمیم ساخت فیلم «کلاه قرمزی و پسرخاله» بود که با آن کارگردانی در سینما را استارت زد فیلمی که فروش بسیار بالایی داشت. این فیلم در شرایطی ساخته شد که «کلاهقرمزی» بهشدت مورد توجه قرار داشت و علاوه بر بچهها، بزرگسالان هم به او علاقه داشتند. «طهماسب» بعد از این موفقیت، فیلمهای «یکی بودیکی نبود»، «کلاهقرمزی و سروناز»، «دختر شیرینیفروش»، «زیر درخت هلو» و «کلاهقرمزی و بچهننه» را ساخت.
نیکی کریمی
اولین فیلمی که ساخت: یک شب
سال تولید: 1383
«نیکی کریمی» درست در دوران اوج بازیگریاش وارد عرصه کارگردانی شد و فیلم «یک شب» را در سال 1383 ساخت، اما این فیلم تا مدتی اکران نشد تا این که سالها بعد در گروه سینمایی «هنر و تجربه» به نمایش درآمد. «نیکی کریمی» بعد از آن فیلم «چند روز بعد» را ساخت که بدون اکران در سینماها مستقیم وارد شبکه نمایش خانگی شد. فیلم بعدی او «سوت پایان» هم اکران نیمهموفقی داشت. «نیکی کریمی» سال 1393، فیلم «شیفت شب» را کارگردانی کرد و دیپلم افتخار جایزه ویژه هیئت داوران را هم زمان برای کارگردانی این فیلم و بازی در «مرگ ماهی» و «چهارشنبه 19 اردیبهشت» گرفت. «آتابای» جدیدترین فیلم او است که مهم ترین اثر کارنامهاش به حساب میآید فیلمی که فیلم نامهاش را به همراه «هادی حجازیفر» نوشته و حال و هوایش با آثار قبلی او فرق دارد. «آتابای» در سیوهشتمین دوره جشنواره فیلم فجر، نامزد دریافت سیمرغ بلورین در ۵ بخش شد.
رضا عطاران
اولین فیلمی که ساخت: خوابم میاد
سال تولید: 1390
حضور «رضا عطاران» در تلویزیون با بازی در مجموعه تلویزیونی «بیداران» در سال ۱۳۶۹ به کارگردانی «اصغر عبداللهی» آغاز شد؛ اما آغاز پیشرفت او در بازیگری به مجموعه «پرواز ۵۷» در سال 1372 مربوط میشود. وی یک سال بعد در مجموعه طنز «ساعت خوش» که ساخته «مهران مدیری» بود، بازیگری و نویسندگی کرد و این مجموعه باعث پیشرفت او در بازیگری شد. در سال ۱۳۷۶ عطاران در سریال «دنیای شیرین» که از شبکه یک پخش میشد بازی کرد. نخستین تجربه کارگردانی «رضا عطاران» به مجموعه «سیب خنده» مربوط میشود که برای گروه سنی کودک و نوجوان ساخته شده بودو بهصورت هفتگی روانه آنتن شبکه یک می شد. او در سال 1390 اولین فیلمش به نام «خوابم میاد» را ساخت. عطاران برای «خوابم میاد» برنده سیمرغ بهترین کارگردانی بخش نگاه نو شد و در گیشه هم موفق بود. فیلم دومش «رد کارپت» بازهم نظر منتقدان و مردم را جلب کرد و سومین فیلمش «دراکولا» مضمون جالبی داشت اما روند قصهگوییاش مخاطبان را آن طور که باید جلب نکرد.
شهاب حسینی
اولین فیلمی که ساخت: ساکن طبقه وسط
سال تولید: 1392
«شهاب حسینی» در شرایطی اولین فیلمش با نام «ساکن طبقه وسط» را در سال 1392 ساخت که برای فیلم «سوپراستار» یک سیمرغ از جشنواره فجر گرفته بود و سه دیپلم افتخار هم برای بازی در فیلمهای «محیا»، «درباره الی» و «جدایی نادر از سیمین» در کارنامه داشت. او به واسطه بازی در دو فیلم «اصغر فرهادی» مورد توجه جشنوارههای خارجی هم قرار داشت و به طور کلی ستاره مهمی در سینمای ایران به شمار می رود. «شهاب حسینی» در جشنواره فیلم کن ۲۰۱۶ با ایفای نقش در فیلم «فروشنده» توانست جایزه بهترین بازیگر مرد این جشنواره را به خود اختصاص دهد. ساکن طبقه وسط» یک فیلم خاص با حالوهوایی متفاوت بود که خود «شهاب حسینی» در این فیلم با 38 گریم متفاوت حضور پیدا کرده بود. او پای بازیگران بسیاری را به فیلمش باز کرده بود با این حال این فیلم جزو فیلم های موفق در حافظهها ماندگار نشد. «حسینی» فیلم دومش «مقیمان ناکجا» را سال 1396 با بازی خودش، «پریناز ایزدیار» و «آرمان درویش» ساخت.
هادی حجازیفر
اولین فیلمی که ساخت: موقعیت مهدی
سال تولید: 1400
«هادی حجازیفر» از دهه 80 به عنوان کارگردان تئاتر فعالیت میکرد و در این عرصه فعالیت زیادی را به نمایش گذاشته بود اما از سال 1394 با بازی در فیلم «ایستاده در غبار» به کارگردانی «محمدحسین مهدویان» به مخاطبان معرفی شد. او با همین یک فیلم بسیار مورد توجه قرار گرفت و بعد از آن در فیلم «ماجرای نیمروز» «مهدویان» بار دیگر درخشید. «حجازی فر» بعد از آن به بازیگری پرکار در سینما و تلویزیون تبدیل شد و به شهرت رسید. او سال 1398 با نگارش فیلمنامه فیلم «آتابای» همراه «نیکی کریمی»، فصلی جدید از کارنامه هنریاش را تجربه کرد و بعد از موفقیت این فیلم بود که تصمیم گرفت به عنوان کارگردان اولین اثرش را بسازد. نگاه متفاوت «حجازیفر» به زندگی شهیدان «مهدی» و «حمید باکری» در فیلم «موقعیت مهدی» بسیار مورد توجه قرار گرفت و سیمرغ بهترین کارگردانی فیلم اول را به دست آورد. این فیلم در اکران هم موفق بود. نسخه تلویزیونی این اثر هم در قالب یک سریال با نام «عاشورا» پخش شد. در این اواخر، بازی «حجازی فر» در سریال نمایش خانگی «پوست شیر» هم بسیار مورد توجه قرار گرفت.