ششمین سال غربت مرد جهانی از بیرجند سپری شد

احداث فرهنگسرای پروفسور «گنجی» روی دور وعده ها

عکس از رضاییقاسمی – شش سال قبل وعده احداث فرهنگسرای پروفسور گنجی در مراسم خاکسپاری او در تیرماه 91 مطرح شد روزی که مسئولان حاضر از جمله قالیباف شهردار وقت تهران آمادگی خود را برای ساخت این مرکز فرهنگی در بیرجند اعلام کردند .این شاید کوچک ترین کاری بود که می شد برای زنده نگه داشتن نام دانشمندی بزرگ و پدر علم جغرافیای ایران انجام داد.دی ماه 92 «اسماعیلی» به عنوان نماینده بنیاد علمی و فرهنگی پروفسور گنجی به «خراسان جنوبی» گفت: فرهنگسرای پروفسور با استفاده از معماری سنتی و در فضایی حدود 250 متر مربع در بوستان گنجی و محل خاکسپاری او احداث خواهد شد.وی یک سال پس از عملی نشدن این وعده نیز اظهار کرد: به منظور ایجاد مکان مناسبی برای نگهداری اسناد و مدارک مربوط به پروفسور گنجی با شهردار بیرجند صحبت و مکان احداث آن مشخص شد اما چون مساحت زمین مورد نظر کم است از شهرداری درخواست شد در صورت امکان فضای بزرگ تری تامین و بنا در مجاورت بوستان گنجی احداث شود. در این سال ها مکان مورد نظر برای احداث فرهنگسرا در مزار پروفسور تعیین و در سال 93 احداث این پروژه با حضور مسئولان استان و کشور از جمله دکتر بافرانی شهردار وقت منطقه 21 تهران به نمایندگی از شهردار تهران کلنگ زنی شد تا خشت های بنایی در شأن نام و یاد مرد جهانی از بیرجند روی هم گذاشته شود اما حالا شش سال می گذرد و هنوز خبری نیست ...
سابقه وعده ها
بعد از سه سال اما و اگرها برای شروع عملیات احداث فرهنگسرای پروفسور گنجی در سومین سال بزرگداشت او، دکتر«زمانی» مشاور و وکیل زنده یاد پروفسور گنجی، لازمه این کار را اجماع نظر مسئولان شهری و استانی بیان و آمادگی بنیاد علمی-فرهنگی گنجی برای هرگونه همکاری را اعلام کرد.اردیبهشت 95 با دعوت مدیر کل وقت دفتر امور اجتماعی استانداری جلسه برنامه ریزی احداث فرهنگسرا با حضور مسئولان دستگاه های اجرایی مربوط برگزار و مقرر شد دانشگاه بیرجند طی حداکثر دو ماه نقشه و طرح معماری فرهنگسرا را آماده کند و پس از تایید دفتر فنی استانداری برای شروع کار به شهرداری بیرجند ارجاع شود و شهرداری بلافاصله فونداسیون آن را در پارک گنجی اجرا کند، فرماندار بیرجند نیز هماهنگی های لازم را در این باره انجام دهد و تامین مالی آن از محل کمک‌های مردمی، شهرداری تهران، بنیاد نخبگان و بنیاد حامیان دانشگاه بیرجند انجام شود.
افتتاح سرای علم گنجی
در چهارمین سالگرد درگذشت پروفسور گنجی، سرای علم او در بیرجند افتتاح شد. این مرکز توسط شهرداری در زمینی به مساحت دو هزار و ۳۰۰ متر مربع زیربنا در پارک صیاد شیرازی بیرجند به بهره برداری رسید. سرای علم پروفسور گنجی شامل سالن جلسات، سالن جانمایی فعالیت‌های مرتبط و اتاق مدیریت است و قابلیت توسعه آن نیز وجود دارد هر چند پس از افتتاح این سرا، تاکنون از این که چه فعالیت هایی داشته موردی بیان نشده است .
250  متر منطقی نیست
تیرماه سال قبل نیز معاون وقت فرهنگی دانشگاه بیرجند درباره وضعیت احداث فرهنگسرا گفت: از همان ابتدا نظر دانشگاه این بود که ایجاد فرهنگسرا در فضای کوچکی با وسعت 250 متر مربع منطقی نیست بنابراین نظر خود را اعلام و مکاتبه کردیم. دکتر «محمدی» توضیح دیگری درباره فرهنگسرا نداد و به این جمله بسنده کرد که قصد و هدف دانشگاه ایجاد فرهنگسرایی در شأن پروفسور گنجی و استان است.فردا را که پشت سر بگذاریم، شش سال از درگذشت مرد جهانی از بیرجند و پدر علم جغرافیای کشور می گذرد و هنوز کاری برای فرهنگسرا و بنیاد علمی او انجام نشده است، او همچنان غریبانه در گوشه ای از پارک آرمیده است و...
معاون فرهنگی سابق دانشگاه بیرجند و مسئول پیگیری ایجاد فرهنگسرا و بنیاد علمی زنده یاد گنجی از آخرین وضعیت این کار اظهار بی اطلاعی و اعلام  می کند: در سال گذشته در برنامه های داخلی دانشگاه بیرجند، اقداماتی مانند نامگذاری کتابخانه انجام شد اما در استان کاری نشد.
بی برنامگی از اول کار
دکتر «محمدی» درباره مصوبات سال قبل تصریح می کند: این ها بخش های خبری است که منعکس می شود، شش سال بعد از مطرح شدن این نکات (احداث فرهنگسرا در حاشیه بوستان) بالاخره مکاتبات دانشگاه نتیجه داد و مسئولان متوجه شدند که دراین زمین نمی توان فرهنگسرا ساخت و متقاعد شدند. با این وجود دانشگاه قصد ایجاد دست انداز در اجرای پروژه را نداشت و مطرح کردیم که ایده و طرح برای کارایی، کارکردها، المان های اصلی علمی و هنری بنا را تهیه می کنیم اما مفهوم ارائه نقشه توسط دانشگاه وارونه معنی شد. وی تصریح می کند: فرهنگسرا در پیچ افتاده زیرا از اول کسی برنامه درستی برای ایجاد آن نداشت و در ذهن ها ایده و طرح، خیلی مشخص و وضعیت و تعریف فرهنگسرا برای خیلی از دوستان مشخص نبود و نمی دانستند چه می خواهند. موضوع، کوتاهی و کم کاری نیست مشکل این است که پایان کار و خواسته اصلی برای دوستان پیگیر مشخص نبود به همین دلیل تمام حرف ها، مصوبات و برنامه ها در این زمینه معطل مانده است. او به پیشنهادات دانشگاه برای تامین زمین فرهنگسرا و ساخت آن در سال های گذشته اشاره و اضافه می کند: با استدلال نزدیک بودن بنا به جمعیت و مرکز شهر با این موضوع موافقت نشد اما ساخت فرهنگسرا در فضای کوچک، همان بهتر که نباشد زیرا باید آینده نگری و تعریف درستی از فرهنگسرا شود. دکتر «محمدی» آخرین پیگیری و پاسخ استانداری را مطرح می کند که بررسی ها نشان می دهد آن محل ظرفیت ایجاد فرهنگسرا را ندارد.
تعهدات فراموش شده
وی با گلایه می افزاید: افرادی که ساخت فرهنگسرا یا خاکسپاری دکتر در آن محل را مطرح کردند اگر می دانستند چرا او را در آن جا به خاک می سپارند یا فرهنگسرا چه ابعاد و بخش هایی دارد این ها را طرح نمی کردند.   وی درباره برنامه ها و گفته هایش از سرای علم دکتر گنجی هم توضیح می دهد: در این زمینه چند نکته به فرمانداری بیرجند ارائه شد از جمله این که قرار بر تامین بودجه، آماده سازی و... بود اما پاسخی دریافت نشد حتی طرحی در دانشگاه با برنامه های مشخص و اهداف خوب در حوزه های مختلف، انجمن های علمی و... تهیه شد و قرار بود در بودجه 96دیده شود اما آن ها که از دانشگاه پاسخ می‌خواستند خود جوابی به تعهداتشان ندادند.
آثار دکتر در دایره المعارف اسلامی
عضو و نماینده بنیاد علمی گنجی در استان هم می‌گوید: هیچ کاری برای احداث فرهنگسرا انجام نشده است اما پیگیری می شود تا هرچه سریع تر این بنای فرهنگی ساخته و دست نوشته ها، کتاب و مقالات پروفسور گنجی از دایره المعارف اسلامی در تهران به آن منتقل و در دسترس جغرافیادوستان در استان قرار گیرد. دکتر «اسماعیلی» تصریح می کند: بنیاد علمی گنجی هم نتوانسته کاری انجام دهد زیرا قرار بود پس از کلنگ زنی آن، با همکاری شهرداری و علاقه مندان به پروفسور، فرهنگسرا ساخته شود، باید قدم اول را شهرداری بیرجند بر می داشت زیرا طبق صورت جلسه بین شهرداری، استانداری، دانشگاه و... مقرر شد شهرداری بیرجند کمک کند.به نظر وی شهرداری بیرجند باید در این قضیه ورود کند، دانشمندی جهانی در این شهر به خاک سپرده شده که هزاران مقاله و نسخه علمی دارد که در تهران نگهداری می شود و باید به بیرجند منتقل شود و در معرض بهره برداری عموم قرار گیرد. وی درباره مشکل مالی منابع ساخت فرهنگسرا می گوید: تا زمانی که شهرداری مجوزی صادر و گودبرداری نکند (فقط کلنگ زده) نمی توان کاری انجام داد و در این که بقیه پای کار بیایند شهرداری نقش اول را دارد و باید شروع کند تا بقیه هم ورود کنند. اگر پروژه شروع شود می توان از انجمن بیرجندی های مقیم تهران و دوست داران پروفسور در جهان کمک گرفت. وی آخرین پیگیری هایش درباره فرهنگسرای پروفسور گنجی را مربوط به یک هفته قبل و از طریق مدیر کل روابط عمومی استانداری برای برگزاری جلسه و پیگیری با بنیاد نخبگان استان بیان کرد که هنوز به نتیجه ای نرسیده است.
شروع کار مشروط به ارائه طرح
رئیس سازمان فرهنگی و اجتماعی شهرداری بیرجند نیز می گوید: از ابتدا قرار بود شهرداری زمین، مصالح و ماشین آلات را تامین کند و تهیه نقشه هم با دانشگاه و منابع هم به وسیله خیران و... باشد.
« قلاسی» تاکید می کند: شهرداری هنوز پای کار است اما نقشه ای از طرف دانشگاه و هزینه ای توسط خیران دریافت نشده است و در صورتی که نقشه و طرح ارائه شود شهرداری شروع به کار می کند.وی در مورد سرای علم دکتر گنجی نیز که چند سال قبل افتتاح شد توضیح می دهد: مکان نامگذاری و بعد تعطیل شد و فعالیتی در آن انجام نشده است.