کرسی خالی استان درمحافل ملی قرآن
قاسمی -بیش از چند هزار نفر در زمینه امور قرآنی در استان فعالیت می کنند و با این که قاریان و حافظان خوبی حضور دارند اما فراهم نشدن شرایط برای آموزش گیری از استادان ملی و تجربه آموزی در این زمینه سبب شده است در کشور کرسی ملی نداشته باشند و نام استان در بین رتبه آوران ملی هم دیده نشود. هر چند برخی رتبه های خراسان جنوبی در چند سال گذشته در حد سوم و چهارم بوده است اما باز هم جایگاه شاخصی در کشور ندارند. برخی فعالان قرآنی در استان دسترسی نداشتن به استاد در سطح ملی را در جا ماندن خراسان جنوبی از رتبه های بالای کشور موثر می دانند. یک قاری قرآن در قاین که 12سال است در بخش قرائت کار می کند و رتبه های سوم مسابقات استانی، اول در بسیج ورزشکاران و تبلیغات اسلامی و ... را در کارنامه دارد معتقد است فرد علاقه مند باید خودش دنبال ارتقا و پیشرفت باشد وگرنه در قاین محفل و جلسه ای با حضور قاریان ملی و برگزیده برگزار نمی شود. «حسین خو» تاکید می کند: جلسه ای برگزار نمی شود و سطح تلاوت نسبت به استان های دیگر پایین است در حالی که بیشتر استان ها استادان بزرگی دارند و برای قرائت و تمرین قاریان، دوره های آموزشی و کلاس برگزار می کنند. وی با اشاره به این که در قاین از حضور استادی مامور به خدمت بهره می برد، می گوید: هر چند در قاین حافظان زیادی هستند اما جلسه ای برای ارائه قرآن خوانی خود و انگیزه گرفتن ندارند و این موضوع سبب دلسردی آن ها می شود در حالی که توقع دارند کارگاه ها و محافل و مسابقات قرآنی در شهرستان برگزار شود.
تبعات دوری از مرکز
«حسین ا... رسانی» قاری بیرجندی است که در رشته های مختلف قرائت و از حدود شش سال قبل به صورت حرفه ای کار می کند. او هم در کارنامه قرآنی خود رتبه های اول و دوم و ... رشته های مختلف را دارد و از کم توجهی به حافظان قرآن گلایه می کند و می گوید: به دلیل دوری از مرکز در استان به قاریان ملی دسترسی نیست و مسئولان هم دغدغه زیادی ندارند بنابراین نمی توان انتظار داشت که در استان پیشرفت زیادی در زمینه امور قرآنی حاصل شود. وی می افزاید: قرائت قرآن در حال پیشرفت و به روز شدن است و آهنگ ها، نغمه ها و دستگاه ها و حتی استادان به روز می شوند اما استان از این شرایط دور است و قاریان در حالی در مسابقات ملی شرکت می کنند که علم روز ندارند، در این بین استادان استان هم علوم چند سال قبل را می آموزند و منتقل می کنند.او هر چند فضای مجازی را در آموزش بی تاثیر نمی داند اما تاکید می کند: این فضا هیچ گاه نمی‌تواند جای جلسه حضوری را بگیرد و هیچ استادی حاضر نمی شود صوت بفرستد و بعد به مشکلات پاسخ دهد در حالی که اگر برنامه مشخص هفتگی یا ماهانه داشته باشیم پیشرفت ما بیشتر خواهد بود. به گفته این قاری قرآن، استادان در سطح ملی و بین المللی نکاتی را مطرح می کنند که در استان بیان نمی شود هر چند مدرس استانی مقصر اما به روز نیست و از طرفی با وجود استادان خوب در خراسان جنوبی، اما به صورت تخصصی کار نمی کنند و در کنار شغلی دیگر ، قرآن را آموزش می دهند در حالی که در تهران یا مشهد که فقط در زمینه قرآن کار می شود و مدرس ویژه دارد، پیشرفت و ترقی هم بیشتر است. وی معتقد است البته جامعه قرآنی هم مطالبه گر نیست و چنان چه مانند دیگر استان ها از مسئولان خود درخواست داشته باشند به نتیجه می رسند در حالی که گاهی رغبت حضور در همان معدود جلسه های قرآنی را هم ندارند.
امتیازات، نتیجه تلاش افراد
مسئول اداره امور قرآنی اداره کل اوقاف و امور خیریه گلایه ها را می پذیرد و می گوید: در استان چهره‌های شاخص قرآنی زیادی وجود دارد که به دلیل دسترسی نداشتن به استادان قرآنی در حوزه‌های کشوری و بین‌المللی دیده نمی‌شوند البته در دو سال گذشته در رشته حفظ موضوعی و تفسیر رتبه سوم و چهارم کشور نصیب استان شده است اما به دلیل مشکلات در حوزه امور قرآنی، استان رتبه های بالاتری نداشته است. حجت الاسلام «عباسی» تصریح می کند: این امتیازات استان هم نتیجه تلاش فعالان عرصه قرآنی است وگرنه به دلیل وجود برخی مشکلات در استان های محروم از جمله خراسان جنوبی، تا زمانی که استاد در سطح ملی و بین المللی در منطقه حضور نیابد به یقین وضعیت همین طور خواهد بود.
تاثیر مشکلات مالی
وی یکی از مشکلات فراوان در حوزه مباحث قرآنی را مسائل مالی بیان و اضافه می کند: تا زمانی که اعتبار نباشد نمی توان استاد به استان دعوت کرد و شرایط همین گونه می ماند. اداره اوقاف و امور خیریه استان در حد توان و بضاعت خود دوره های آموزشی برگزار می کند اما چنان چه بنا به افزایش دوره و عملکرد باشد اعتبار آن کافی نیست مگر آن که بودجه همه دستگاه ها در این زمینه متمرکز و کاری بزرگ انجام شود. به گفته وی، بسیاری از برنامه ها در زمینه هم افزایی و همگرایی در امور قرآنی انجام می شود وگرنه با این وضعیت اعتباری برنامه های قرآنی تعطیل می شود. وی، نداشتن اعتبار قرآنی در این اداره کل را مطرح می کند و می گوید: موقوفه های قرآنی ما از محل آب و زمین است که بیشتر آن ها خشک شده است و از سال های قبل هم برای انجام مسابقات قرآنی بدهی داریم در حالی که کلاس های حفظ، مرکز شبانه روزی، محافل قرآنی و ... هزینه دارد. بنا بر آمار وی، امسال 10 محفل قرآنی ملی توسط اوقاف و امور خیریه برگزار شد و دستگاه های دیگر نیز به یقین در این زمینه کار کرده اند، این جلسه ها هم هر چند در آموزش قاریان تاثیر دارد اما تاثیرگذاری واقعی نیاز به دوره مستمر دارد که هزینه و اعتبار می خواهد.
ضرورت تامین شرایط
حجت الاسلام عباسی، یادآوری می کند: در استان در مسابقات کشوری قرآن رتبه هایی به دست آمده اما در حد ملی و شناخته شده کشوری نیست و تا زمانی که استاد در سطح ملی و بین المللی در منطقه حضور نیابد و شرایط برای رسیدن به رتبه یک کشور فراهم نشود، در سطح ملی حرفی برای گفتن نخواهیم داشت. او آموزش غیر حضوری و از طریق مجازی را هم موثر نمی داند و توضیح می دهد: قرآن آموز باید به صورت رو در رو آموزش ببیند تا بتواند در این مسیر پیش برود و تا زمانی که شرایط فراهم نشود و استادان کشوری در استان حاضر نشوند کاری انجام نمی شود و این اقدام هم اعتبار می خواهد. تنها مرجع هزینه انجام کار موقوفات است که دچار خشکسالی شده است و اعتبار دولتی قرآنی به اوقاف و امور خیریه ابلاغ نمی شود.
دسترسی نداشتن به استاد
مسئول دفتر قرآن و عترت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی هم می گوید: آمار دقیقی از قاریان استان در دست نیست با این وجود رتبه یک و امتیاز ملی در کشور نداریم که بر اساس آسیب شناسی انجام شده مهم ترین مشکل دسترسی نداشتن به استاد در سطح ملی و بین المللی مطرح شده است. «جعفری» می افزاید: برای حل این مشکل تفاهم نامه ای با یکی از قاریان بین المللی کشور برای تدریس ماهانه و کلاس خصوصی برای قاریان برجسته استان امضا شد اما این افراد فقط پنج ماه در دوره حضور یافتند و آخرین جلسه با یک نفر برگزار شد. وی استقبال قاریان استان برای ادامه کلاس را مهم می داند و تاکید می کند: گاهی کم لطفی از طرف آن هاست وگرنه فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بر اساس ضوابط و قوانین، تلاش خود را به کار می بندد تا یک نفر از استان برای رتبه های برتر کشوری معرفی شود.