غذاهای قدیم و امروزی

محمد حسین باکمال - اولین تفاوت، در نام وعده های غذایی است که درگذشته شامل ناشتا (صبحانه )، چاشت ( ناهار) و شوم (شام) بود. اگرچه امروزه غذاها به لحاظ تنوع ، بسیارزیاد است اما از نظر ارزش غذایی در مقایسه با غذاهای گذشته از سطح پایین تری برخوردار است.

در شرایط کنونی با تبلیغات گسترده، خوراک مردم را تغییر داده اند وآن چه دلشان می خواهد به خورد مردم می دهند. اما درگذشته غذاها سنتی و سرشار از ویتامین و پروتئین بود. خانواده ها درگذشته بیشتر از روغن های حیوانی مثل روغن زرد ، دنبه و کره استفاده می کردند و در هر خانه ای سالانه مقدار زیادی شیره انگور، بلغور گندم، کشک، لبنیات و حبوبات محلی استفاده می شد و اغلب مردم در تولید بسیاری از مواد خوراکی خودکفا بودند اما  امروزه بسیاری ازمواد غذایی به صورت بسته بندی  وکنسروی ارائه می شود و در زندگی های ماشینی وکارمندی ناگزیرهستند از همین غذاها و فست فودها استفاده کنند. 

مردم در قدیم اغلب با کارهای یدی و فعالیت های روزمره زندگی، غذاهایی را که می خوردند به خوبی هضم می کردند و کمتر دچار بیماری و ناراحتی های گوارشی می شدند اما امروزه براثر زندگی های ماشینی وکم تحرکی اغلب مردم دچار بیماری های گوارشی هستند.

درگذشته اغلب مردم از غذاهای پر انرژی مثل خامک ، اشکنه شیرین، حسن لکی که مواد اصلی آن شیره انگور بود و همچنین اشکنه اوجز، قوروتی، بلغور،کاچی و توگی استفاده می کردند و تمام روز به اتفاق خانواده مشغول کار و تلاش بودند اما امروزه که مردم پلوخور ومرغ خور شده اند از انرژی برای کارکردن بی بهره اند و با خوردن غذاهای سرد وکم خاصیت توان کار و تلاش ندارند، افزون براین که صبح ها براثر مصرف همین غذاهای سرد نمی توانند از رختخواب بلند شوند و اگر مجبور نباشند تا پاسی از روز حتی تا ظهر را در خواب به سر می برند.

درقدیم ، ناشتا درآستانه طلوع خورشید و حتی قبل از آن بود و اغلب مردم ناشتا را که همان صبحانه باشد، غذایی گرم که به اصطلاح به آن خورشت می گفتند، مصرف می کردند و حالا ساعت 10 صبح 20 گرم پنیر را با نصف نان به عنوان صبحانه می خورند در حالی که توان حرکت در پشت میز اداره را هم ندارند.

زمان خوردن چاشت (ناهار) و شوم (شام )  هم با حالا فرق می کرد. چون حالا ناهار اغلب مردم به خصوص ،اداری ها ساعت سه بعد ازظهر و شام هم تقریبا اواخر شب است  اما در قدیم پس از نماز ظهر و عصر چاشت و بعد از نماز مغرب و عشا هم شوم می خوردند و زود هم می خوابیدند و صبح زود هم بیدار می شدند و در پی کسب وکار و روزی بودند.