سوخت بهداشت در تنور بی توجهی برخی نانوایان
نویسنده : حسین قربانی
رئیس اتحادیه نانوایان بیرجند : نانوایی های آزادپز می توانند از افزودنی های مجاز استفاده کنند اما دیگر نانوایی ها نمی توانند سبزی و کنجد به خمیر اضافه کنند مگر این که این کار به درخواست خریدار نان باشد
چند نفری در صف ایستاده اند. نان ها یکی یکی از تنور بیرون می آید و به دست مشتری می رسد.
چانه گیر حجم زیادی از خمیر را روی ساق دستش و سپس و روی میز چانه گیری می گذارد بدون آن که دستکشی به دست داشته باشد، موهای دستش به خمیر می چسبد و بی اعتنا به این موضوع کارش را ادامه می دهد.
مشتری ها بی توجه به آن چه در اطراف می گذرد یکی یکی نان می خرند و خارج می شوند.
هنوز پخت نان تمام نشده که سیگاری از روپوش چرکی اش بیرون می آورد و کنار تنور می ایستد و با آتش تنور سیگارش را روشن می کند، لحظاتی می گذرد و بوی بد سیگار فضای نانوایی را در بر می گیرد و عطر خوش نان در دود غلیظ سیگار گم می شود. برخی که ایستاده اند نان درخواستی خود را می گیرند و می روند...
شاطر چانه خمیر را زیر دستش فرم می دهد و پیش از آن که روی صفحه دستگاه قرار دهد قلم موی ظرف کنار دستش را به روغن آغشته می کند و روی خمیر نان می کشد.
روغن رنگ به رخسار ندارد، بوی نان داغ هوش از سر می برد، نان روی دست مشتری ها قرار می گیرد و آن ها خارج می شوند و...، این روزها تصاویر واضح از سوختن بهداشت در برخی نانوایی های شهر کم نیست که جلوی چشم شهروندان و زیر سایه نظارت های مسئولان هر روز تکرار می شود.
اقدام فوری برای پخت
آن طور که «صادقیان» یکی از شهروندان بیرجندی می گوید: علاوه بر این که ممکن است آرد تحویلی به نانوایی ها از کیفیت مناسبی برخوردار نباشد برخی از نانوایی ها بلافاصله بعد از خمیر کردن اقدام به پخت نان می کنند در حالی که نتیجه آن کاهش کیفیت نان است.
بعضی از نانوایی ها نیز از وزن چانه خمیر می کاهند و نان را به حدی نازک می کنند که خشک شده و قابل خوردن نیست.
وی می افزاید: افزودن جوش شیرین، روغن و... به خمیر نیز بر کیفیت نان تاثیرگذار است و مسئولان اتاق اصناف، مرکز بهداشت و اتحادیه نانوایی های بیرجند باید به طور مستمر از نانوایی ها بازدید کنند و اجازه ندهند بدون رعایت نکات بهداشتی، نان تحویل مردم دهند.
وی با اشاره به فروش نان در سوپرمارکت ها بیان می کند: بسیاری از سوپرمارکت ها نان را به صورت بسته بندی به فروش می رسانند و برخی از این نان ها چند روز داخل پلاستیک بسته بندی می ماند و طعم خود را از دست می دهد، اما آن ها از فروش آن دست بر نمی دارند و برانجام این کار نیز باید نظارت شود.
دستکش ندارند
یکی دیگر از شهروندان هم می گوید: در برخی از نانوایی ها موارد بهداشتی رعایت نمی شود و این امر موجب کاسته شدن از کیفیت نان می شود این در حالی است که هر بار بحث افزایش قیمت نان مطرح و علت آن بهبود کیفیت نان اعلام می شود اما از افزایش کیفیت نان خبری نیست.
«معزی فر» با بیان این که باید در پخت نان بسیاری از موارد بهداشتی رعایت شود، می افزاید: استفاده از دستکش مخصوص برای خمیرگیرها ضروری است اما در بعضی از نانوایی ها این امر رعایت نمی شود و بارها شاهد بوده ایم که بدون دستکش خمیر را روی دستشان و روی میز یا داخل ظرف برای چانه گرفتن قرار می دهند.
یکی دیگر از شهروندان هم در این زمینه می گوید: هرچند استفاده از جوش شیرین در خمیر نان سلامت افراد را به دلیل بروز بیماری هایی چون پوکی استخوان، کم خونی، بیماری های قلبی و عروقی و... به خطر می اندازد اما بعضی از نانوایی ها در تهیه خمیر نان از جوش شیرین استفاده می کنند تا به اصطلاح خمیر ترش شود و بهتر بتوانند آن را پخت کنند در حالی که مسئولان باید مانع انجام این کار شوند تا سلامت مردم به خطر نیفتد.
برخورد می کنیم
رئیس اتحادیه نانوایان بیرجند با اعلام این که 201 نانوایی در شهر بیرجند و 39 نانوایی در بخش مرکزی فعال است می گوید: از این تعداد 40 نانوایی آزادپز است.
آرد تحویلی به نانوایی ها از گندم سراسر کشور تهیه می شود و این موضوع شاید در کاهش کیفیت آرد تاثیرگذار باشد به ویژه در فصل تابستان که هوا گرم است اما در زمستان این مشکل کمتر به چشم می خورد.
«اکبر مرادی» با اشاره به این که اگر آرد تحویلی به نانوایی ها فقط از گندم استان تهیه شود کیفیت آرد بهتر می شود، می افزاید: برای نانوایی هایی که آزادپز هستند با توجه به گران تر بودن نان به صرفه است که به خمیر روغن، کنجد و... اضافه کنند اما برای نانوایی هایی که با نرخ دولتی نان پخت می کنند صرف نمی کند که به خمیر این مواد را اضافه کنند مگر این که کیفیت آرد خیلی پایین باشد که نانوایان بخواهند برای افزایش کیفیت خمیر به آن چیزی اضافه کنند.
به گفته وی با این وجود نانوایی های آزادپز می توانند از افزودنی های مجاز استفاده کنند اما دیگر نانوایی ها نمی توانند سبزی و کنجد به خمیر اضافه کنند مگر این که این کار به درخواست خریدار نان باشد.
وی تاکید می کند: استفاده از روغن در خمیر نیز با توجه به این که از آن فقط یک بار در پخت هر نان استفاده می شود برای سلامت افراد ضرر ندارد.
نان بدون جوش شیرین
وی می گوید: در خراسان جنوبی با توجه به ممنوعیت استفاده از جوش شیرین از طرف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور نانوایی ها از این ماده در تهیه خمیر استفاده نمی کنند.
وی با بیان این که براساس نامه وزیر صنعت، معدن و تجارت هرکسی که درخواست نانوایی کند با داشتن شرایط مورد نیاز باید مجوز دریافت کند، می افزاید: هرچه تعداد مجوزهای صادر شده برای دایر کردن نانوایی بیشتر شود امکان این که در آن ها موارد بهداشتی رعایت نشود و کیفیت نان کم شود وجود دارد.
رئیس اتحادیه نانوایان بیرجند با اعلام بازرسی هفتگی بهداشت از نانوایی ها و برخورد با متخلفان تاکید می کند: استعمال دخانیات هنگام پخت نان توسط نانوایان ممنوع است و با تعدادی از آن ها در این زمینه نیز برخورد شده است.
با توجه به این که استفاده از ساق بند هنگام خمیرگیری موجب مشکل می شود و همچنین برای پرهیز از وارد شدن موی دست به خمیر، به نانوایان گفته شده موهای دستشان را کوتاه کنند.