فرخ نژاد- تثبیت و ماندگاری جمعیت روستاها دغدغه ای است که در این سال ها با کمتر ترکیدن بغض آسمان و گذر ابرهای باران زا ذهن و فکر همه مسئولان را در تمام رده ها به خود مشغول کرده است طوری که به هر دری می زنند تا کمی از مهاجرت روستایی در خراسان جنوبی بکاهند اما چون عمق فاجعه خشکسالی بسیار است و ممر درآمدی برای روستاییان باقی نمانده اهالی روستاها نیز چاره را در مهاجرت و آمدن به شهرها و حاشیه آن می بینند.
یکی از نقاط روستایی در خراسان جنوبی که همانند دیگر نقاط درد آن ریزش جمعیت است روستای «شیرگ کندر» بخش مرکزی بیرجند از دهستان فشارود است. این نقطه روستایی که در فاصله 55 کیلومتری مرکز استان قرار دارد دارای 100 نفر جمعیت در قالب 30 خانوار است که چند سال اخیر 50 نفر از اهالی آن به حاشیه شهر بیرجند و دیگر نقاط به دلیل کمبود امکانات و از همه مهم تر نبود شغل مهاجرت کرده اند. آن طور که دهیار «شیرگ کندر» می گوید: از زمانی که استمرار قهر طبیعت در استان قوت گرفت هر سال از رمق آبی زمین نیز کاسته شد طوری که دیگر نایی برای قنات های روستایی باقی نمانده است و از مظهر آن ها آبی بیرون نمی آید.
همین خشکیدن آب قنات ها و منابع آب کشاورزی سبب شده تا بیشتر کشتزارها و باغ های روستا به تلی از خاکستر تبدیل شود و فقط تعداد محدودی که توان آمدن به شهرها را ندارند به کاشت زرشک اکتفا کنند.
به گفته «زارع» در سال های قبل از سوی جهاد کشاورزی برای مرمت و به سازی قنات های روستا فعالیت زیادی انجام شد اما این فعالیت نه تنها منجر به بروز و ظهور آب از قنات ها نشد که حتی آب آن از قبل هم کمتر شده و آبی که از مظهر قنات خارج می شود آن قدر کم است که هنوز به استخر نرسیده خشک می شود.
از رمق افتادن منابع آبی
از رمق افتادن منابع آبی کشاورزی سبب شده است تا ممر درآمد اهالی شیرگ از بین برود و چون شغل دیگری نیز در روستا ایجاد نشده جوانان روستا به شهرها و حاشیه آن مهاجرت می کنند.
وی ادامه می دهد: عده ای از جوانان هم که در روستا مانده اند چون می دانند نمی توانند از پس اجاره خانه در شهر برآیند در شیرگ مانده اند اما بیکاری جوانان را خیلی اذیت می کند و چندان رضایتی از وضعیت موجود ندارند.
به گفته وی وقتی کشاورزی از بین برود آذوقه ای برای تامین نهاده های دام ها نیز باقی نمی ماند و دشت و صحرا هم که روز به روز فقیرتر شود نتیجه این می شود تا دامداری نیز از رونق بیفتد و از آن گله های چند صد راسی گذشته در شیرگ خبری نباشد.
پیشنهاد «زارع» این است که مسئولان و متولیان امر با سوق دادن سرمایه گذاران به این روستا زمینه ایجاد کارخانه ای را برای اشتغال جوانانی که در روستا مانده اند و می دانند که اگر به شهر هم مهاجرت کنند به طور حتم شغلی برای آن ها نیست فراهم کنند.البته پیشنهادش هم این است که کارخانه کوچکی که می خواهد ایجاد شود طوری باشد که فراوری زرشک این روستا را پوشش دهد.
ورودی روستا آسفالت شود
خواسته دیگری که دهیار شیرگ از قول اهالی روستا مطرح می کند آسفالت مسیر دو کیلومتری ورودی شیرگ است که بارها انجام این کار از مسئولان مرتبط درخواست شده اما هنوز آسفالت نشده است. «زارع» این موضوع را نیز یادآور می شود که شیرگ کندر از دو مسیر راه دسترسی دارد که هر دو مسیر نیز آسفالت است.یکی از این مسیرها از سمت جاده شوشود است و از آسفالت آن که 10 تا 12 کیلومتر است مدت کمی می گذرد و مسیر دیگر از طرف جاده بیرجند- قاین و مزار حنبل است و حدود شش سال است که آسفالت شده است. دیگر مشکلی که این مسئول به عنوان گلایه اهالی بیان می کند آنتن دهی نامناسب تلفن های ثابت روستایی و همراه است.
طرح هادی ناتمام
همچنین طرح هادی شیرگ دو سال قبل شروع شده و فقط 200 تا 300 متر از معابر روستا توسط بنیاد مسکن سنگفرش شد و بقیه ناتمام رها شده است.
علاوه براین شیرگ چون خانه بهداشت ندارد اهالی برای مسائل مربوط به بهداشت و درمان به روستای کندر می روند که گاهی همین رفت و آمدها سبب بروز مشکلاتی برای مردم شیرگ می شود.
به گفته«زارع» چند نفر از سالمندان روستا نیز خواستار قرار گرفتن زیر پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) هستند زیرا به دلیل سن بالا قادر به کار کردن نیستند و مستمری این نهاد می تواند ممر درآمد اندکی برای آن ها باشد. وی ادامه می دهد: با ریزش جمعیت روستای شیرگ جمعیت دانش آموزی این روستا نیز خیلی کم شده است طوری که حدود 10 دانش آموز در مقطع ابتدایی دارد.
از دید دهیار شیرگ کم شدن جمعیت دانش آموزی یعنی این که از جمعیت جوان روستا به شدت کاسته شده و عمده ساکنان آن افراد پیر و کهن سال هستند که چندان امتیازی برای روستاها به حساب نمی آید.
برق، آب غسالخانه، حمام، راه روستایی، مدرسه و... از دیگر امکانات و زیرساخت های این روستاست اما حسینیه شیرگ که تا مرحله ایجاد اسکلت پیش رفته ناتمام رها شده است و نیاز به کمک مالی دارد.
آن طور که «زارع» می گوید: روستای شیرگ به دلیل نزدیکی به مزار حنبل از موقعیت ویژه ای برخوردار است و چند سال قبل نیز در نزدیکی روستا یک مکان تاریخی پیدا شد که در آن اشیای تاریخی وجود داشت اما مدتی است این مکان از سوی میراث فرهنگی به حال خود رها شده است.