پورغزنین
روزگاری مدید و 80 سال است که چراغ کوره ها در شهرستان کویری بشرویه روشن اما در سال های اخیر این حرفه با مشکلاتی مواجه شد و 70 کوره فعال به هشت کوره رسید تا هرم گرمای فعالیت آن ها چندان نباشد و نان خیلی از تولید کنندگان و کارگران، آجر شود. نبود خاک، آب و حتی کارگر از معضلات و چالش هایی است که کوره داران شهرستان مطرح می کنند. آن طور که «مهدی حمامی» کوره داری با 25 سال فعالیت می گوید: طی سال های اخیر و با گران شدن سوخت مایع روند تولید با مشکل رو به رو شد که با همت مسئولان و تزریق گاز، کوره ها دوباره روشن شد اما مشکلات فعلی و نبود مواد اولیه چون خاک رس این مشکل را جدی تر کرده است. بنا به گفته وی، در تولید آجر، خاک رس و آب حرف اول را می زند و ما در این باره با مشکل مواجه هستیم به حدی که برای خرید یک ماشین خاک آن هم از کشاورزان باید 70 هزار تومان پرداخت کنیم در حالی که اگر معدن خاک منطقه را به این امر اختصاص دهند این مشکل برطرف می شود. درباره آب هم به طور میانگین هر دو یا سه ماه آب کوره ها قطع می شود یا هزینه آب روند افزایشی به خود می گیرد. وی ادامه می دهد: کمبود کارگر، تامین آجر منطقه را کند کرده است. در زمانی، شرایطی فراهم شد که کارگران با توجه به نبود شغل مناسب در بشرویه به شهرهای یزد، میبد و دیگر نقاط مهاجرت کنند و حاضر به برگشت نباشند .
کمبود کارگر
کوره دار دیگر بشرویه ای می گوید: برای رفع قطع آب باید چاره ای اندیشیده شود و بهای آب چاهی که از سال 72 برای آب رسانی به کوره ها در اختیار شهرداری قرار گرفت افزایش نیابد.«آزادی» با اشاره به این که آجرها آماده چیدن دور کوره است اما کارگری نیست تا کمک کار ما باشد، ادامه می دهد: در این منطقه کویری، بهترین خاک و مواد اولیه این صنعت وجود دارد و فقط باید مجوز برداشت را به کوره داران بدهند. «اکبر آزادی» جوان 30 ساله کوره دار بشرویه ای هم می گوید: اکنون که تولید آجر در بشرویه دوباره شروع شده است نیازمند حمایت هستیم و برای تامین مواد اولیه باید دولت و منابع طبیعی کمک کنند تا بتوانیم یک معدن مناسب را برای تامین خاک شناسایی و کار برداشت را شروع کنیم .یکی دیگر از کوره داران می گوید: تولید شهرستان در سال های قبل 80 میلیون آجر بود که با توجه به مشکلات پیش رو این مقدار به یک دهم کاهش یافته است و کمبود کارگر هم تولید را کاهش می دهد. «زارع» مشکل اصلی کوره داران را نبود کارگر و لازمه رفع آن را صدور مجوز ورود کارگر به منطقه می داند.«شکرزاده» دیگر تولید کننده آجر اظهار می کند که سرمایه ای انبوه از قبیل آب، خاک و خط گاز را با هزینه های سنگین به سر کوره رساندیم ولی نبود خاک و کارگر، کوره ها را به تعطیلی می کشاند.
لزوم ارائه درخواست برداشت معدن
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری بشرویه هم می گوید: با توجه به این که برداشت خاک برای کوره داران با مشکل مواجه شده است می طلبد تا منابع برداشت خاک با کمک ماموران حفاظت اداره شناسایی شود. «رفیعی» می افزاید: نماینده کوره داران باید به اداره صمت مراجعه کند و برای تامین معدن خاک درخواست خود را ارائه دهد. بنا به گفته وی، درخواست آنان بررسی و در کارگروه فنی استان و اداره کل منابع طبیعی مطرح می شود تا به میزان و مساحت مورد نیاز، کارهای واگذاری انجام شود.
دلیل قطع آب کوره ها
شهردار بشرویه نیز درباره آب رسانی به کوره ها می گوید: موارد مصرف آب با توجه به خشکسالی های اخیر بر این است که همه چاه های آب شهرستان به صورت کارت شارژ عمل می کند که قطع آب در فواصل دو ماهه به دلیل بدهی و کندی در شارژ کارت انجام شده است. «حسین بلالی» با اشاره به این که شهرداری از سنوات قبل به آب منطقه ای بدهی دارد که امید داریم این بدهی ها هر چه سریع تر پایان یابد و دیگر شاهد قطع آب کوره داران نباشیم، می افزاید: در مقابل، کوره داران هم بدهی هایی را به شهرداری دارند که انتظار است با پرداخت به موقع، دیگر شاهد قطعی دوباره یک یا دو روزه آب کوره ها نباشیم. به گفته وی، در مسیر فعالیت کوره داران مشاغل دیگری هم فعال است که از این منبع آبی استفاده می کنند بنابراین برای حمایت از کوره داران این قول را می دهیم تا با شناسایی و شناسنامه دار کردن کوره داران برای کمک به تولید آجر، 20 تا 40 درصد در پرداخت آب بهای آنان تخفیف دهیم.
8 کوره فعال
فرماندار بشرویه هم می گوید: در 15 سال گذشته بیش از 60 کوره تولید بالای 70 میلیون آجر در سال را داشت و آجر تولیدی افزون بر تامین نیاز شهر و روستاهای اطراف به طبس، فردوس و حتی قاینات ارسال می شد. به گفته «علی شفیعی» با توجه به مشکل تامین سوخت در سال های اخیر، بیشتر کوره ها به تعطیلی کشیده شد و فقط دو تا سه کوره فعال بود اما گازرسانی به واحدهای تولیدی سبب شد هشت کوره، دوباره فعال شود و با گازرسانی و کاهش هزینه های سوخت، تعداد کوره های فعال در آینده نزدیک افزایش می یابد و سبب تولید حدود 30 میلیون آجر در سال خواهد شد. به گفته وی سال گذشته سه مسیر دیگر از کوره های این شهرستان با اعتبار یک میلیارد و 100 میلیون تومان گازرسانی شد.