آلبوم طرح های قنات جهانی «بلده» ورق می خورد
فرخ نژاد-طرح ها و پروژه های دردست اجرا برای قنات جهانی بلده اعلام شد.
26 تیر ماه سال جاری مدیر پایگاه شهر تاریخی تون و قنات بلده فردوس در گفتگو با «خراسان جنوبی» اظهار کرد: پرونده زنجیره ای 11 قنات ایرانی به عنوان بیستمین میراث فرهنگی ایران در چهلمین اجلاس میراث جهانی یونسکو در استانبول ترکیه به ثبت جهانی رسید که قنات بلده فردوس نیز در بین این 11 قنات قرار دارد. مهندس«اقدس کرم پور» افزود: این اثر بر اساس 2 معیار از 6 معیار فرهنگی کمیته میراث جهانی ثبت شد.
وی با بیان این که پرونده قنات بلده فردوس حدود 2 سال قبل به سازمان بین المللی یونسکو همراه 10 پرونده دیگر ارسال شد ادامه داد: شهریورماه سال گذشته نماینده ای از کمیته میراث جهانی در سازمان بین المللی یونسکو به فردوس آمد و از نزدیک با این قنات آشنا شد و آن را مورد ارزیابی قرار داد.
به گفته وی بعد از بازدید نماینده یونسکو این سازمان اطلاعات دیگری هم در مورد قنات بلده خواست که این اطلاعات برای سازمان ارسال شد.
بعلاوه نماینده دائمی ایران هم در سازمان بین المللی یونسکو 2 جلسه در مورد پرونده قنات های ایران در این سازمان داشت تا اطلاعات پرونده تکمیل شود.
وی قنات بلده فردوس را متشکل از 16 رشته قنات و 2 چشمه دانست که مسیر حدود 35 کیلومتری را برای مشروب کردن 2 هزار و 500 هکتار از زمین های کشاورزی و باغ های دو روستای باغستان سفلی و علیا و شهرهای اسلامیه و فردوس طی می کند.
وی با بیان این که قدمت قنات بلده فردوس به صدر اسلام می رسد ادامه داد: علاوه براین 2 محوطه تاریخی نیز با قدمت 3 و 8 هزار ساله در محدوده این قنات وجود دارد که نشان دهنده اجتماع انسان ها دراین دو نقطه به دلیل آب قنات بلده بوده است. با گذشت 6 ماه از اعلام این خبر، مدیرپایگاه جهانی قنات بلده فردوس در مورد فعالیت ها و اقدامات انجام شده در مورد این قنات گفت:چون این قنات در تیرماه سال جاری ثبت جهانی شد هنوز اعتبارات جهانی برای طرح و پروژه های مورد نیاز قنات جهانی بلده لحاظ نشده است و به طورحتم در بودجه سال آینده اعتباری برای این قنات در نظر گرفته می شود.
مهندس«اقدس کرم پور» گفت: از محل منابع ملی یکی از مسیر های دسترسی به کاریز این قنات به صورت دالان سرپوشیده در آمد. وی افزود: با این اقدام امکان دسترسی به میل چاه ها فراهم شد
وی با اشاره به متصل بودن 15 رشته قنات بلده به وسیله یک شاه جو که مسیرروستاهای باغستان علیا و سفلی،شهر اسلامیه و فردوس را طی می کند ادامه داد: در گذشته آب این قنات به وسیله شاه جوی قنات بلده به آب انبارها و حوض های شهر تون تا قبل از وقوع زلزله 1347 می آمده و حتی مزارع کشاورزی شهر فردوس هم به وسیله این آب آبیاری می شده است.
به گفته وی طرح توجیهی این مسیر 35 کیلومتری به عنوان یک محور گردشگری با هدف تاکید بر حفظ اصالت تاریخی ابنیه موجود برای سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور ارسال شده است.
بعلاوه مطالعات مفصلی هم در حوزه های مردم شناسی، جانوری، گونه های گیاهی و... این قنات در دست اقدام است که تا نیمه های سال آینده به اتمام می رسد.
همچنین تابلو های گردشگری و راهنمای مسیر قنات بلده فردوس هم در دست تهیه هستند که تاپایان سال جاری این تابلو ها نصب می شوند تا مورد استفاده مسافران و گردشگران برای عید سال آینده قرار گیرند.
مدیرپایگاه جهانی قنات بلده فردوس اعتباری که برای این قنات از محل منابع ملی در سال جاری مصوب شده است را 320 میلیون تومان از محل اوراق خزانه اسلامی و 50 میلیون تومان از محل منابع ملی اعلام کرد و گفت: علاوه براین در سفری که استاندار خراسان جنوبی به فردوس داشت با توجه به مکاتبات این پایگاه باسازمان های دیگری مانند جهاد کشاورزی و آب منطقه ای که در مورد این قنات به نوعی مسئول هستند قرار شد یک میلیارد تومان برای لایروبی قنات بلده اختصاص یابد.
«کرم پور» افزود: پشت میل چاه های قنات بلده آب وجود دارد اما با توجه به خشکسالی های مستمر بیشتر میل چاه ها لایه گرفته و نیاز به لایروبی دارد تا آب باقی مانده در پشت آنها جریان یابد که قرار است با همکاری جهاد کشاورزی و آب منطقه ای این کار انجام شود.
به گفته وی قرار است هفته آینده رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان از قنات بلده برای چگونگی اجرای عملیات لایروبی بازدیدداشته باشد زیرا این کار باید طوری انجام شود که اصالت تاریخی قنات حفظ شود.
وی با بیان این که قنات بلده از دو روستای باغستان علیا و سفلی، شهر های اسلامیه و فردوس می گذرد تاکید کرد: ساخت و سازهایی که در حریم این قنات انجام می شود باید با اخذ استعلام از پایگاه جهانی قنات بلده باشد تا به اصالت تاریخی بناها و شاه جوی قنات خدشه ای وارد نشود به همین دلیل نیاز است طرح هادی این روستاها و طرح جامع شهرهایی که در این مسیر قرار دارند بازنگری شود.
مدیر پایگاه جهانی قنات بلده گفت: دراین زمینه هم مکاتباتی با وزارت راه و شهرسازی انجام شده است هرچند در حال حاضر هم شهرداران و دهیاران شهرها و روستاهایی که در مسیر قنات بلده قرار دارند اگر بخواهند در حریم این مسیر ساخت و سازی انجام دهند از این پایگاه استعلام می گیرند و اگر مانعی نبود مجوز ساخت و ساز داده می شود.