فرخ نژاد-با توجه به شعار سال جاری که از سوی مقام عظمای ولایت با عنوان «اقتصاد مقاومتی، اشتغال و تولید» نامگذاری شد بسیج سازندگی استان که سال های قبل تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی را با راه اندازی کارگاه های کوچک و زودبازده و اجرای پروژه های محرومیت زدا، ایجاد قرارگاه پیشرفت و آبادانی، اعزام گروه های جهادی و... در دستور کار قرار داد در سال جاری هم ادامه این کارها را در برنامه دارد علاوه بر این چون تسهیلات کارگاه های کوچک و زودبازده یا همان کمک اشتغال از 16 درصد به 4 درصد کاهش یافته به طورحتم ایجاد این کارگاه ها افزایش خواهد یافت.
بعلاوه چون قرارگاه پیشرفت و آبادانی هم اجرای کار را در 6 دهستان شروع کرده است در زمینه تحقق شعار سال جاری گام های بلندی را می خواهد بردارد.
اما مشکلی که رئیس سازمان بسیج سازندگی در مورد کارگاه های کمک اشتغالی که ایجاد شده مطرح می کند این است چون به زنجیره ارزشی آن توجه نشده سبب شده تا در بخش تولید متوقف شود و بعد از چند سال راه اندازی با مشکل مواجه شود.
مهندس «محمد زهرایی» در گفتگو با«خراسان جنوبی» برنامه سال جاری این سازمان در زمینه تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی و شعار سال جاری تشریح کرد و گفت: سال جاری قرار است تغییرات زیادی در برنامه های گروه های جهادی داده شود یعنی این طور نخواهد بود که هر گروهی به هر نقطه ای که خواست برود بلکه در برنامه است تا جهادگران به نقاط مشترک جغرافیایی و اقتصادی بروند.
هرچند که در دو سال اخیر نیز سعی شده بهترین نقش را جهادگران ایفا کنند. سوال اینجاست که در مدت 10 یا 12 روز عزیمت گروه جهادی به مناطق محروم چه کار اقتصادی را می توان انجام داد؟ پاسخ این است که باید توجه داشت مهم ترین آسیبی که در بحث تولید با آن مواجهیم به فراموشی سپردن فرهنگ کار و تلاش است.
بیشتر وقت ها فرهنگ اقتصادی در روستا نادیده گرفته شده و در قالب کار اداری تعریف می شود. همچنین کار در تولید خلاصه می شود با نگاه به بازار مصرف. او ادامه داد: بعلاوه مبانی نظری اقتصاد مقاومتی را چه کسانی می توانند به خوبی تبیین کنند غیر از جهادگران؟ غیر از نیروی عظیمی که در خراسان جنوبی سال گذشته با همین جمعیت کم 30 هزار نفر از آن ها به روستاها اعزام شدند آن هم در قالب اردوهای یک، سه، هفت، ده و دوازده روزه و دانش آموزی و دانشجویی.
22 گروه جهادی مهمان
به گفته وی فقط سال گذشته 12 هزار نفر در قالب 22 گروه جهادی میهمان وارد استان شدند.
سوال دیگر که پیش می آید این است همین قابلیت های بالای نیروی جوان متخصص را چگونه باید مدیریت کرد؟ یکی از موارد تبیین مبانی اقتصاد مقاومتی و انقلاب اسلامی تقویت روحیه کار و تلاش ، روحیه امید و خود باوری و خود اتکایی است و دوم باید از تخصص خود برای از بین بردن محرومیت استفاده ببرند.
امروزه باید بگویم خیلی از نهادها، نهادهای مردم پایه و دستگاه ها پرچم محرومیت زدایی را بلند و به روستاها ورود کرده اند و از خود بسیج سازندگی باید پرسید که چه کاری کرده اند؟ آیا نمی شد دستگاه های اجرایی همه دست به دست هم می دادند و برای کار پا به روستاها می گذاشتند؟
اما سوال اساسی دیگر این است چرا هنوز بعد از گذشت 4 دهه از انقلاب محرومیت وجود دارد؟
به طور مثال در کارگاه های کمک اشتغالی که بسیج سازندگی راه اندازی می کند با تمام ایراداتی که به آن وارد است چون عرصه های مورد حمایت و تسهیلات زیاد است سبب شده تا عمق حمایت کم شود.
توجه نشدن به زنجیره ارزشی
بعلاوه چون به زنجیره ارزشی آن هم توجه نشده است سبب شده تا در بخش تولید متوقف شود و بعد از چند سال راه اندازی با مشکل مواجه شود.
اما به تمام ایرادات بازهم باید با افتخار بگوییم که حداقل راه را درست می رویم زیرا با این کار روستاییان به عنوان اولین حلقه از زنجیره تولید باید در همه عرصه ها حضور داشته باشند.
یا وقتی در مسئله تحقق اقتصاد مقاومتی گفته می شود مردم پایه باشند یک قسمت آن این است.
به اعتقاد وی هرچند در این مرحله دچار آزمون خطا بودیم و کارمان علمی نبوده است ولی به دلیل وسعت کار نتوانستیم به زنجیره های خاص بپردازیم که همین وسعت زیاد حوزه کاری سبب شده تا از کیفیت کار کاسته شود.
بعلاوه بسیج سازندگی درصدد است تا این نواقص را در سال 96 برطرف کند.
تقلیل سود تسهیلات
همچنین تاکنون تسهیلاتی که در عرصه کارگاه های اقتصاد مقاومتی به روستاییان پرداخت شده با سود 16 درصد بوده اما در سال جاری به 4 درصد تقلیل یافته است که با این اقدام به تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی نزدیک تر می شود.
وی ابراز امیدواری می کند: با تغییراتی که در نوع کارگاه های کوچک و کمک اشتغال در سال 96 داریم بتوانیم تحولی را با آمایش درست در روستاها ایجاد کنیم زیرا مسائل و مشکلات یک روستا در یک دهستان به طور کامل با روستای دیگر متفاوت است.
بخش دیگری از کار بسیج سازندگی به اجرای پروژه های کوچک، زود بازده و عام المنفعه محرومیت زدا برمی گردد که از چند سال قبل بخشی از این طرح ها را که محل تامین اعتبار آن منابع تملک دارایی های سرمایه ای بوده است را با تعریف مردم و برای مردم عملیاتی و اجرایی کرده ایم.
اما با راه اندازی قرارگاه پیشرفت وآبادانی اجرای این پروژه ها کمی تغییر پیدا کرده است.
بعلاوه در تفاهم نامه ای که با قرارگاه قرب کوثربسته ایم توانستیم 50 پروژه را به سرانجام برسانیم.
همچنین به تازگی با آستان قدس رضوی تفاهم نامه ای امضا شده هم در بخش دهستان ها و هم در بخش پروژه ها که امیدواریم این هم عملیاتی شده و به سرانجام برسد تا بتوانیم در روستاها خدمت دیگری انجام دهیم.
به گفته رئیس سازمان بسیج سازندگی استان در نوروز سال جاری بیش از 46 گروه جهادی به مناطق محروم برای کمک و زدودن چهره محرومیت به روستاهای خراسان جنوبی رفتند که از این تعداد 10 گروه از دانشگاه های مطرح کشوری همانند امیرکبیر و صنعتی شریف میهمان مردم استان بوده اند. سعی شده تا نقطه هدف گروه های جهادی روی پروژه های کوچک و زودبازده روستاهای محروم باشد. شاهد مثال همین ده گروه جهادی هستند که همه در این دهستان ها مستقر شده اند. گروه جهادی پزشکی و دندان پزشکی به محلی اعزام شده اند که افراد بیشترین مشکل را داشته اند. این گروه بیش از هزار نفر را ویزیت کرده و حدود 500 میلیون تومان آورده داشته اند.
بعلاوه سعی شده گروه های جهادی عمرانی که به مرمت و بازسازی قنات ها و استخرها هم پرداخته اند هدفمند به این نقاط اعزام شوند.
شورای اندیشه ورز
همچنین در زمینه واگذاری کارها به خود گروه های جهادی شورایی به نام شورای اندیشه ورز متشکل از جهادگران برتر با انتخاب هیئت رئیسه خودشان به منظور عرصه یابی، اعزام و آسیب شناسی و برنامه ریزی برای فصل تابستان تشکیل شده است.
«زهرایی» ادامه داد: در سال 96 قصد براین است با دستگاه های اجرایی و سازمان ها کار کنیم زیرا جزیره ای کار کردن نتیجه ای ندارد و اگر این تفکر حاکم شود باید منتظر ماند تا منجی آمده و ما را نجات دهد پس لازمه این که در روستاها به موفقیت دست یابیم همکاری و همفکری همه دستگاه ها با یکدیگر است.
به نظر وی بین سپاه، بسیج و کمیته امداد امام خمینی (ره) تفاهم بسیار خوبی بسته شده که در بخش اشتغال، جشن نیکوکاری و کمک های مردمی و درمان اجرایی شده است و ثمرات آن را هم مردم می بینند. همچنین با آموزش و پرورش و نهضت سواد آموزی تفاهم نامه ای امضا شد که دو سال است کار سواد دار شدن بی سوادان عزیز با همکاری بسیج و نهضت انجام می شود.
اتفاقی که در سواد آموزی باید بیفتد این است که معابر و ورودی های بی سوادی به استان را باید مسدود کنیم. دلیلی ندارد که هر سال به دنبال با سواد کردن رفته و از آن طرف بی سواد تولید شود.
رئیس سازمان بسیج سازندگی استان ایجاد قرارگاه پیشرفت و آبادانی مناطق محروم را پیرو مطالبه و خواست حضرت آیت ا...خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی دانست زیرا در جایی معظم له فرمودند دوست دارم هزار نقطه آباد را در تراز انقلاب ببینم، مسئولان کشوری و لشکری بر این شدند که طی یک برنامه زمان بندی شده این هزار نقطه آباد را در کشور ایجاد کنند.
براین اساس قرار است در سال اول در 120 دهستان این برنامه محرومیت زدایی انجام شود که در خراسان جنوبی 6 دهستان شوسف و میغان نهبندان، درح سربیشه، قهستان درمیان، پترگان زیرکوه و منتظریه طبس در این برنامه قرار دارند و این ها هم دهستان هایی هستند که ضریب محرومیت بالاتری دارند و از خشکسالی آسیب بیشتری دیدند، علاوه براین پراکندگی روستایی بیشتری داشته اند.
کار در 5 حوزه زیرساختی
«زهرایی» افزود: قرار است در این دهستان ها در 5 حوزه زیرساختی و عمرانی، بهداشت و سلامت حرکت به سمت طب اسلامی، تعلیم و تربیت و جلوگیری از مهاجرت که به سبب تحصیل فرزندان اتفاق می افتد کار شود.
بعلاوه در هر دهستان چند تسهیل گر مستقر می شوند و به ترغیب و تشویق مردم می پردازند و همراه آنها می شوند.
این کار که انجام شد بسترهای زیرساختی حمایتی و اشتغال را در استان می بینیم. به عنوان مثال در بحث مدیریت آب، آبخیزداری، آبخوان داری، قنات استخر ذخیره آب و لوله کشی آب 2 میلیارد تومان آورده قرارگاه است و همین اندازه آورده دولت و استان است، یعنی در هر دهستان 4 میلیارد تومان اما به شرط حضور خود مردم در انجام این طرح.
دوم اینکه برای حمایت زنجیره های تولید در هر دهستان نه به صورت زیاد و سطحی بلکه به وسیله نهادهای واسط و به صورت عمقی تسهیلاتی واگذار می شود.
نهادهای واسط یعنی نهادهایی که هم مردم به آنها اعتماد دارند و هم توانایی دارند به نیابت از مردم تسهیلات بگیرند. بعلاوه توان قرار دادن نهاده ها در اختیار مردم را دارند یا می توانند چرخه بازار و جمع آوری محصولات را ایجاد کنند.
به گفته وی برای اولین بار تفاهم نامه 5 جانبه ای بین بسیج سازندگی، کمیته امداد امام خمینی(ره) ، تعاونی روستایی ، جهادکشاورزی و میراث فرهنگی امضا کرده ایم که بحث آموزش، حمایت و مجوز تسهیلات ،آسیب شناسی و بازار را در بر می گیرد. وی پیشنهاد کرد هرفردی که با روستا و روستاییان ارتباط دارد سفیر بسیج سازندگی در روستاها باشد تا خود مردم پای کار بیایند. این مسئله را هم متذکر شد که وقتی یک جهادگر از شهر به روستا عزیمت می کند در نگاه اول یعنی از یک فضایی با امکانات رفاهی به نقطه ای بدون این امکانات هجرت کرده و این یعنی از خودگذشتگی حالا این را هم می توان در نظر گرفت که این فرد می تواند یک دانشجو باشد که هزاران آمال و آرزو دارد و همانند هم سن و سال های خود کارهای بسیاری را می تواند انجام بدهد. این همان قسمت ایثارگری و از خودگذشتگی است. قسمت بعدی یعنی آنکه صبح و ظهر و شب نمی شناسد و بدون منت فعالیت می کند و حق الزحمه ای هم دریافت نمی کند. حتی بسیاری از اوقات تشکری از آنها هم نشده و یا صدا و سیما درخواست تهیه خبر داشته ولی آنها به دلیل انجام فعالیت برای خدا مانع تهیه خبر شده اند. بازهم ادعای انجام به بهترین نحو را نداریم اما سیاست و برنامه با این دو روش یعنی ایثارگری و انجام کار درست است.