قدم هایت را آهسته بر می داری، بوی کاهگل آب خورده به مشام می رسد ، هنوز زندگی لابلای خشت های خانه های محله قدیمی بشرویه جریان دارد.
اینجا کوچه ها و دیوارهای خشت و گلی حرف های صد ساله در دل دارند و هر کدام تصویری از دنیا و زندگی قدیم این شهر را به تصویر می کشند.
کوچه های آشتی کنان و ساباط قدیمی زیر تیغ آفتاب بی رنگ می شوند و دیوارهای کاهگلی فرو ریخته دلشان لباسی نو می خواهد تا باران تنشان را عریان و خشت ها را نمایان نکند.
سال های متمادی از زمانی که این بناها روی زمین پا گرفت می گذرد اما هنوز هم بوی اسفند و نان تازه که از لای درز پنجره ها و درهای چوبی سرک می کشد حال و هوای قدیم محله را زنده می کند.
زندگی هنوز جریان دارد و پایین محله بشرویه میزبان ساکنانش است.
طی سال های اخیر بخش اصلی بافت تاریخی بشرویه یعنی مرکز محله میان ده زیر نگین نگاه مسئولان بوده است حال آنکه محدوده پایین محله شهر در نزدیکی دیوار «شهربند» بشرویه از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست.
به دلیل همین وضعیت نابسامان در این قسمت از بافت تاریخی شهر در محدوده دیوار «شهربند» نارضایتی بیشتر شهروندان و به ویژه ساکنان اطراف آن محدوده را در پی داشته است.
مامن معتادان
برخی خانه های مخروبه در این محدوده مامنی برای معتادان شده است که با حضور خود نه تنها موجب آزار دیگر شهروندان و ساکنان اطراف شده اند بلکه گاهی به تخریب بیشتر مکان های تاریخی این محدوده هم دامن می زنند.
«محمدی» یکی از بانوان ساکن در این محدوده است که می گوید: چند سال است هیچ کس به این منطقه رسیدگی نمی کند.
به گفته وی برخی خانه ها به حالت مخروبه و بلااستفاده در آمده اند و کسی حتی یک بار در سال هم به آن جا سر نمی زند و همین خانه ها بهترین محل برای سوء استفاده افراد معتاد شده است.
وی بیان می کند: حتی نمی توانیم با اطمینان خاطر اجازه بدهیم فرزندانمان برای بازی کردن از خانه خارج شوند چرا که نه تنها رفت و آمد معتادان در محله برایشان خطرناک است بلکه برای آن ها دیدن صحنه های مصرف مواد بد آموزی دارد.
«سلمانی» یکی دیگر از شهروندان این منطقه می گوید: بشرویه شهری زیبا و خشت و گلی است که بافت تاریخی آن در استان نمونه است. وی می افزاید: اگر مسئولان به بافت تاریخی بشرویه توجه کنند به معرفی بیشتر آن در کشور هم کمک خواهد شد.
آرامش سفر کرده
او که نگرانی در نگاهش موج می زند ادامه می دهد: در حال حاضر مخروبه های اطراف دیوار تاریخی «شهربند» در پایین محله شهر نه تنها چهره زشتی به این منطقه بخشیده بلکه آسایش و امنیت ساکنان این منطقه را هم مختل کرده است.
این شهروند بشرویه ای تعیین تکلیف زمین های محدوده دیوار شهربند را از مسئولان می خواهد و ادامه می دهد: با مرمت و بازسازی ، این محدوده به طورحتم به یکی از زیباترین و دیدنی ترین محدوده های تاریخی بشرویه تبدیل خواهد شد.
وی با بیان این که امروزه گردشگری یکی از مباحث مطرح در رونق اقتصاد هر منطقه محسوب می شود می گوید: مسئولان میراث فرهنگی می توانند با توجه به این بخش گام موثری در راستای توسعه اقتصادی شهر بردارند.
10 سال بی توجهی
«حسین جهان طلب» یکی دیگر از ساکنان این محله است که می گوید: نزدیک ده سال است که این محله نابسامان به حال خودش رها شده است.
به گفته وی با توجه به این که بشرویه در طول سال بادهای شدیدی را تجربه می کند به دلیل مخروبه و خاکی بودن معابردر این محدوده گرد وخاک بسیاری وارد منازل ساکنان می شود.
یکی دیگر از ساکنان این محله از تعیین قیمت های ناعادلانه برای زمین ها در این قسمت از شهر گلایه می کند و می گوید: برای واگذاری زمین در این محدوده به شهرداری قیمت ها به صورت ناعادلانه و کمتر از نرخ واقعی تعیین شده است.
به گفته «محمد صادقیان» تعیین همین قیمت های کم از طرف شهرداری باعث شده افرادی که حتی در این قسمت زندگی نمی کنند اما ملکی دارند ، خانه های مخروبه و یا زمین های خود را نفروشند.
یکی دیگر ازساکنان این محله هم می گوید: برای واگذاری زمین به شهرداری با وجود پایین بودن نرخ کارشناسی توافق کردیم.
«محمد فرهمند» می افزاید: اما شهرداری حتی همان قیمت کم را هم تا به حال پرداخت نکرده است و هنوز منتظر اجرای تعهدات این نهاد هستیم
200اثر تاریخی
مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بشرویه می گوید: شهرستان بشرویه 22 هکتار بافت تاریخی دارد که با شماره 7836 در سال 81 در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است و می توان گفت بشرویه یکی از شهر های زیبای خشت و گلی استان و حتی کشور است.
سید «امیر سلیمانی» می افزاید: در حال حاضر بیش از 200 اثر تاریخی در بشرویه شناسایی شده که حدود 67 اثر در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است و وجود این آثار بشرویه را به یک موزه تاریخی با آثاری از دوره های مختلف و حتی دوره قبل از اسلام تبدیل کرده است.
وی در مورد دیوار «شهربند» هم می گوید: دیوار شهربند یکی از آثار تاریخی بشرویه است که در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
وی می افزاید: تا کنون اقداماتی از قبیل تراش اندود و استحکام بخشی به منظور مرمت دیوار «شهربند» انجام شده است اما دیگراقدامات به اعتبار بیشتری نیاز دارد ، به علاوه برای مرمت و بازسازی محدوده این دیوار تاکنون اقداماتی از قبیل تعیین تکلیف املاک رها شده هم انجام شده است.
به گفته وی در حال حاضر خانه های معینی، علی نژاد، وفایی نژاد و حسینیه معین به صورت مشارکتی با مالکان در حال مرمت است.
احیای راسته بازار رباطی
وی بیان می کند: با همکاری مردم به دنبال احیای راسته بازار رباطی هستیم و برای شروع این کار و به عنوان پایلوت مغازه کباری بام سازی و استحکام سازی شده است و آمادگی داریم دیگرمغازه ها در این معبر را به همان شکل بازسازی کنیم.
وی تاکید می کند: درصورت تحقق این طرح ، یک راسته بازار سنتی احیا می شود و در مغازه های این بازار صنایع دستی، سوغات و محصولات محلی را برای فروش عرضه خواهیم کرد.
به گفته وی مهمترین مشکل در محدوده دیوار «شهربند» دو قسمت است که در دو طرف حسینیه سرای سرکه قرار دارد و با وجود داشتن بیش از 12 الی 13 نفر مالک این دوقسمت به طور تقریبی مخروبه و بدون استفاده بوده و در حال حاضرهم با همکاری شهرداری و ستاد باز آفرینی در طرح تفصیلی دیده شده است.
به گفته وی بدون جلب رضایت مالکان حتی نمی شود بحث آوار برداری را در این قسمت اجرا کرد.
وی بیان می کند: در حال حاضر پیاده رو سازی و آسفالت معبر در محدوده دیوار شهربند با همکاری شهرداری در حال اجراست که این امر به کاهش گرد و غبار در این محدوده کمک زیادی خواهد کرد و همچنین مسیر دسترسی مناسبی ایجاد می شود.
وی می گوید: در مورد خانه های مخروبه و یا نیازمند مرمت تنها با همکاری و تفاهم مالکان اجازه اقدام داریم که جلب رضایت آن ها نیز نیازمند عبور از مراحل اداری می باشد که زمان بر است.
وی تاکید می کند: مردم مشکلات این محدوده را نباید از چشم میراث فرهنگی بدانند بلکه باید از صاحبان املاک بخواهند برای تعیین تکلیف ملک خود اقدام کنند.
وی می گوید: در حال حاضر آمادگی هر گونه آواربرداری با همکاری شهرداری در صورت توافق مالکان و نیز مرمت و بازسازی سایر منازل را در این محدوده داریم.
چهره زیبای تاریخ
شهردار بشرویه هم می گوید: در حال انجام بلوکه گذاری، پیاده رو سازی و بهسازی معبر پشت دیوار
« شهربند » هستیم و عملیات بلوک گذاری، اجرای کانیوو و آب راه در حال انجام است.
«حسین بلالی» می گوید: درصورت بهسازی و آسفالت معابردر این محدوده چهره زیبایی از تاریخ بشرویه به وجود خواهد آمد که مورد توجه توریست ها و گردشگران قرار خواهد گرفت.
وی درخصوص پرداخت نشدن قیمت املاک تفاهم شده هم می گوید: این موضوع مربوط به دوره های قبل درشهرداری است که البته این موضوعات را پیگیری و رفع خواهیم کرد. وی ادامه می دهد: قیمت های تعیین شده برای خرید املاک محدوده دیوار «شهربند» توسط شهرداری مشخص نمی شود بلکه قیمت گذاری از سوی معتمدان شهر و یا دادگستری صورت می گیرد.
به گفته وی نارضایتی برخی افراد از قیمت ها به دلیل مقایسه قیمت املاک خود با مکان های بالای شهر است.اما امیدواریم هر چه زودتر با همکاری میراث فرهنگی وضعیت محدوده دیوار شهربند سامان دهی شود .