اعتبار راه آهن متوقف در ایستگاه هماهنگی ها
فرخ نژاد-امروز بعد از یک دهه از طرح اتصال خراسان جنوبی به شبکه ریلی کشور آرزوی مردم استان با کلنگ زنی قطعه اول این پروژه در ایستگاه یونسی رنگ واقعیت به خود می گیرد اما همه مسئولان در رده های مختلف به این موضوع اعتراف دارند که با اعتبارات دولتی نمی توان راه به جایی برد به ویژه در این برهه ای که دولت با محدودیت های اعتباری مواجه است.
سوال اینجاست حال که قطعه اول این پروژه بعد از کش و قوس های فراوان بالاخره کلنگ احداث آن امروز به زمین می خورد برای این که ادامه همین قطعه و بقیه پروژه با چالش مواجه نشود چه تدبیری برای ادامه راه اندیشیده شده است؟
به گزارش«خراسان جنوبی» یک دهه است که از طرح اتصال خراسان جنوبی به شبکه ریلی کشور می گذرد و در این سال ها، همه مسئولان مرتبط در رده های مختلف همت و توان خود را بر بهره مندی استان از زیرساخت حیاتی راه آهن گذاشته اند اما آن چه این پروژه را در این سال ها متوقف کرده و هنوز هم به سرانجامی که بتوان به آن امیدوار بود نرسانده است توقف آن در ایستگاه اعتبار برای شروع و ادامه عملیات اجرایی آن است و تا برای این چالش اساسی هم چاره ای اندیشیده نشود نمی توان راه به جایی برد.
براساس برآوردهایی که به منظورعملیاتی شدن پروژه راه آهن خراسان جنوبی انجام شده برای این که بهره مندی استان از این زیرساخت فراهم شود اعتباری بیش از 4 هزار میلیارد تومان نیاز است اما آن چه دولت در سال هایی که این پروژه ردیف اعتباری دریافت کرده یعنی سال های 95،94 و 96 برای آن در نظر گرفته در مجموع 21 میلیارد و 780 میلیون تومان اعتبارِ مصوب شده است.این موضوع را هم باید یاد آور شد که در این سال ها فقط بودجه، مصوب شده ولی هیچ تخصیصی نداشته است.
دیگر این که در بودجه 97 هم اعتبار راه آهن خراسان جنوبی کاهش زیادی داشته طوری که تنها برای این پروژه حیاتی 5 میلیارد تومان اعتبار درنظر گرفته شد. اگر بخواهیم با احتساب اعتبارات دولتی که به پروژه راه آهن اختصاص می یابد و بدون در نظر گرفتن تورم به این موضوع بنگریم سال ها زمان خواهد برد تا خراسان جنوبی از خط ریلی بهره مند شود. به علاوه تنها راه برون برفت از این مسئله به دلیل محدودیت های اعتباری ورود سرمایه گذاران داخلی و خارجی برای تزریق سرمایه به پروژه راه آهن است.
البته در کنار ورود سرمایه گذاران دولت هم موافقت خود را برای پرداخت تسهیلات از صندوق توسعه ملی به منظور شروع و اجرایی شدن این پروژه اعلام کرده است.
همچنین استاندار خراسان جنوبی هم برای این که استارت پروژه راه آهن استان زده شود از محل اعتبارات شاخص های توسعه خراسان جنوبی 20 میلیارد تومان بودجه اختصاص داده است.
نکته جالب در مورد پروژه راه آهن خراسان جنوبی در سال های اخیر این است که در مجموع 41 میلیارد تومان از منابع مختلف، بودجه مصوب داشته اما نقدینگی آن تاکنون صفر بوده یعنی یک صدم اعتباری که پروژه نیاز دارد تا عملیاتی شود در این سال ها فقط اعتبار مصوب داشته است.
دیگر این که نیمه آذر ماه امسال هم 47 کیلومتر از زمین پروژه راه آهن خراسان جنوبی از سمت کالشور به پیمانکار پروژه واگذار شد.
آب رفت اعتبار
با این تفاسیر سوال اساسی در مورد پروژه راه آهن خراسان جنوبی این است که با این منابع کم که هر سال نسبت به سال قبل از آن آب رفت دارد و همین منابع ناچیز هم هیچ تخصیصی نداشته است چطور می توان به شروع و ادامه پروژه راه آهن خراسان جنوبی امید داشت؟
پرسش دیگر هم این است که بالاخره هماهنگی ها، جلسه ها و مکاتباتی که برای تامین اعتبار پروژه راه آهن برای جلب رضایت سرمایه گذاران انجام شده به کجا انجامیده و مردم استان می توانند امیدی به گزینه طرح شده داشته باشند؟
آن طور که نماینده مردم قاینات و زیرکوه به «خراسان جنوبی» می گوید: با اعتبارات دولتی که به پروژه راه آهن استان اختصاص می یابد و تا کنون هیچ نقدینگی هم نداشته است نمی توان در مورد این پروژه راه به جایی برد.
علاوه براین در بودجه سال آینده هم آب رفت پروژه راه آهن خراسان جنوبی بیش از سال های قبل بوده است که این اعتبارات مصوب ناچیز، نشان از این دارد که نمی توان برای شروع عملیات اجرایی این پروژه حیاتی استان دل خوش به بودجه های دولتی بود.
به گفته«فلاحتی» تنها راه پیشبرد پروژه راه آهن ورود سرمایه گذاران داخلی و خارجی است اما در این زمینه هم فقط تاکنون به برگزاری جلسات، هماهنگی ها و مکاتبات بسنده شده است و برون دادی نداشته است تا بتوان با اعلام خبری مردم خراسان جنوبی را برای برای برآورده شدن این آرزوی دیرینه شاد کرد.
وی با اقراربه این که با منابع دولتی که به پروژه راه آهن اختصاص می یابد حتی نمی شود برای کلنگ زنی این زیرساخت اساسی و مورد نیاز استان اقدام کرد به این موضوع معترف است که پروژه راه آهن خراسان جنوبی در عمل در مراحل هماهنگی، مکاتبات و جلسات متوقف مانده است و به هیچ وجه حرکتی رو به جلو ندارد.
نماینده مردم فردوس، سرایان، بشرویه و طبس در مجلس شورای اسلامی هم می گوید: در لایحه بودجه 97 برای راه آهن خراسان جنوبی تنها 5 میلیارد تومان اعتبار دیده شده که اگر قرار باشد نحوه تصویب و تخصیص اعتبارات برای این پروژه به همین منوال باشد، باید چند ده سال دیگر منتظر بهره برداری از این پروژه باشیم.
دکتر«امیرحسنخانی» با اشاره به دیدار مجمع نمایندگان استان در مجلس و استاندار خراسان جنوبی با مدیرعامل راه آهن کشور می افزاید: مدیرعامل راه آهن در این جلسه از نبود اعتبارات و ناتوانی دولت برای کمک به راه آهن استان گفت، اما قول داد که از راه های توجیه پذیر دیگری مثل فاینانسور و سرمایه گذاری بخش خصوصی به راه آهن استان کمک کند.
مدیر ساخت و توسعه راه های اداره کل راه و شهرسازی استان هم می گوید: کلنگ زنی قطعه اول که امروز انجام می شود بر اساس قراردادی که با پیمانکار منعقد شده قابلیت اجرایی دارد و باید وی متناسب با آن این قطعه را به سرانجام برساند.
مهندس«رجبی» می افزاید: ادامه قطعات و اجرای پروژه به طور حتم باید با حضور سرمایه گذاران به سرانجام برسد که هنوز وزارت راه و شهرسازی در حال پیگیری و مکاتبه در این زمینه است.
مشارکت آستان قدس
نماینده مردم بیرجند، درمیان و خوسف در مجلس شورای اسلامی هم در گفت و گو با «فارس» با اشاره به موضوع مشارکت آستان قدس در راهآهن خراسانجنوبی، گفت: آستان قدس رضوی میتواند در قالب کنسرسیوم مشارکت کند و خارج از آن به شکل دیگری،دوطرف به توافق نرسیده چرا که چارچوب آستان قدس به گونهای و چهارچوب وزارت نیرو به گونهای دیگر است. حجتالاسلام والمسلمین سید «محمد باقر عبادی» افزود: راهآهن یک خواسته بسیار مهم خراسانجنوبی است طوری که در این زمینه سؤال و استیضاح وزیر راه و شهرسازی را در مجلس قبل و مجلس کنونی بارها داشتهایم ومکاتبات زیادی هم در مورد آن با مسئولان در رده های مختلف انجام شده است.
به گفته وی اتفاق بسیار خوبی که افتاده این است که هیئت دولت در نهایت مصوب کرد که از صندوق توسعه برای احداث راهآهن کالشور- بیرجند به زاهدان استفاده شود و این موضوع بسیار مهمی است. به دلیل این که وام صندوق توسعه سود کمی دارد بنابراین سرمایهگذار بخش خصوصی برای سرمایهگذاری رغبت پیدا میکند.
به علاوه پروژه بزرگ راهآهن تنها با بودجه عمومی سرانجامی ندارد و به طور حتم باید فاینانس به آن تعلق گیرد و سرمایهگذار داخلی و خارجی دراین پروژه ورود پیدا کنند.
وی ادامه داد: بحثی که اکنون در وزارت راه و شهرسازی مطرح بوده این است که فعالان بخش خصوصی در داخل ایران کنسرسیومهایی را تشکیل دهند و از وام صندوق توسعه ملی استفاده کنند تا خطوط راهآهن کشیده شود و آنها از سود این ترانزیت بهره ببرند که این قدم مثبت و چشمانداز خوبی است که بحث کلنگزنی را نیز می تواند طرح کند. به گزارش«خراسان جنوبی» چندی قبل با توجه به اهمیت محور زاهدان- چابهار و مشهد نمایندگان خراسان جنوبی نامه ای به اتفاق نمایندگان سیستان و بلوچستان امضا کرده اند که دولت در ردیف اعتباری بودجه 97 و فاینانس، راه آهن را ویژه تر ببیند.
این گزارش حاکی است این نامه باید مسیر خود را طی کند و پس از گذر از پیشنهادات کمیسیون تلفیق بودجه بررسی شود و چنان چه آن جا جا به جایی ردیف و افزایشی انجام شد به صحن مجلس وارد می شود. بنابراین گزارش درروزنامه «خراسان جنوبی» 24 آذر ماه امسال خبری با عنوان «آب رفت بودجه پیشنهادی راه آهن در هیئت دولت» منتشر شد.
در این خبر مدیرساخت و توسعه راه های اداره کل راه و شهرسازی استان با بیان این که مسئولان استان برای پروژه احداث راه آهن خراسان جنوبی در بودجه سال آینده 25 میلیارد تومان اعتبار پیشنهاد دادند، افزود: این میزان اعتبار پیشنهادی به اندازه 50 درصد قرارداد پیمانکار است.
مهندس«رجبی» اعتبار امسال پروژه راه آهن خراسان جنوبی را 5 میلیارد و 300 میلیون تومان اعلام کرد و گفت: علاوه براین استاندار خراسان جنوبی هم 20 میلیارد تومان از محل بودجه شاخص های توسعه اقتصادی استان برای شروع عملیات اجرایی آن اختصاص داده است.
به گفته وی سال 95 هم این پروژه 10 میلیارد تومان اعتبار مصوب داشت.
یک منبع آگاه هم گفت: در بودجه سال 97، پنج میلیارد تومان اعتبار برای این پروژه حیاتی استان مصوب شد که یک پنجم بودجه پیشنهادی خراسان جنوبی است. همچنین در همین روزنامه 19 آذر ماه خبری با این عنوان «یک واگن خبرخوش برای راه آهن خراسان جنوبی» درج شد .در این مطلب هم مدیر ساخت و توسعه راه های اداره کل راه و شهرسازی استان گفته بود: زمین راه آهن به پیمانکار آن در هفته گذشته تحویل شد ومشاور پروژه هم از 18 آذر ماه کار خود را شروع کرده است.
مهندس «رجبی» خبری از اعتباری که برای شروع پروژه به پیمانکار داده شده یا قرار است پرداخت شود، نداد و گفت: پیمانکار تا پایان سال مالی که 30 تیر ماه سال آینده است فرجه دارد تا صورت وضعیت را برای تامین هزینه به وزارت راه و شهرسازی تحویل دهد. به علاوه سقف اعتباری که برای راه آهن در سال مالی جاری ابلاغ شده براساس ابلاغیه های ارسال شده از مرکز تخصیص خواهد یافت.
وی این نکته را هم یادآور شد که استاندار خراسان جنوبی هم از محل منابع توسعه ویژه اقتصادی استان برای استارت پروژه راه آهن 20 میلیارد تومان اعتبار گذاشته است. به گفته وی پروژه راه آهن از محل منابع ملی هم 5 میلیارد و 300 میلیون تومان اعتبار مصوب برای امسال دارد.
مدیر ساخت و توسعه راه های اداره کل راه و شهرسازی استان با بیان این که صندوق توسعه ملی هم موافقت خود را برای پرداخت تسهیلات به سرمایه گذار پروژه راه آهن اعلام کرده است، افزود: با پرداخت تسهیلات به سرمایه گذار شروع عملیات اجرایی کل قطعه به وی واگذار و براساس توافقی که بین سرمایه گذار و وزارت راه و شهرسازی انجام شده پروژه اجرایی می شود. علاوه براین از زمانی که فاز اول پروژه راه آهن چابهار به دست رئیس جمهور افتتاح شده وزارت راه و شهرسازی هم همت بیشتری برای ادامه این پروژه دارد تا هر چه زودتر تعیین تکلیف شود.