خون بند ناف؛ سر رشته نجات زندگی
زهرا خسروی-هنوز سن و سال زیادی ندارد که یک پایش در خانه است و یک پایش در بیمارستان، روزهای زیادی را به امید درمان پا به مراکز شیمی درمانی گذاشته اما امید چندانی حاصل نکرده است. درد استخوان سوز سرطان از یک طرف و هزینه های بالای درمان هم که بر سرت آوار شود، روزنه های امیدت را روز به روز کمرنگ تر می کند.
خانواده مدام خود را سرزنش می کند که چرا در زمان تولد برای ذخیره خون بند ناف اقدام نکردند تا امروز بیماری شیره جان جگرگوشه آن ها را نمکد و فرزندشان چنین روزهایی را تجربه نمی کرد. این روزها بسیارند خانواده هایی که به دلایل متعدد با بیماری هایی دست و پنجه نرم می کنند که راه چندانی برای گریز از آن ندارند مگر آن هایی که در زمانی کاری کرده اند که امروز نتیجه آن را ببینند.
چند سالی است که با توجه به پیشرفت علم، بشر پی به این برده است که خون بند ناف نوزادان می تواند درمانگر بسیاری از بیماری هایی باشد که انسان ها با آن درگیر هستند اما با این وجود ضعف فرهنگ سازی، هزینه های بالای ذخیره خون بند ناف، اطلاع رسانی ناکافی و... از دلایلی است که باعث می شود بسیاری از خانواده ها برای ذخیره خون بند ناف اقدام نکنند، موضوعی که هر چند هزینه هایی را متوجه آنان می کند اما در صورت اقدام مزایای به مراتب بیشتری برای آن ها خواهد داشت.
هزینه بالا
یک بانوی باردار بیرجندی که به وسیله پوسترهای داخل مطب اطلاعات مورد نیازی در زمینه ذخیره خون بند ناف به دست آورده است و از مزایای آن اطلاع دارد، می گوید: تمایل زیادی برای انجام این کار دارم اما هزینه های بالای نگهداری آن مرا از اقدام در این زمینه منصرف می کند.
دیگر شهروند بیرجندی که در انتظار فرزند دوم به سر می برد، هر چند به وسیله بنرها و پوسترهایی در مورد مزایای بانک خون بند ناف اطلاعاتی به دست آورده است و از مزایای آن اطلاع دارد اما هزینه بالا برای انجام این کار را از دلایل انصراف عده زیادی از خانواده ها از این کار می داند.
به نظر «بیجاری»، با توجه به شرایط کنونی و وضعیت اقتصادی، بیشتر خانواده ها برای تامین هزینه نگهداری آن دچار مشکل هستند.
آن طور که مسئول بانک خون بند ناف جهاد دانشگاهی استان می گوید: هم اکنون سه هزار بیمار در کشور با سلول های بنیادی مغز استخوان قابل درمان هستند و 75 درصد این بیماران نمی توانند داوطلب مناسبی برای اهدای پیوند مغز و استخوان پیدا کنند اما به وسیله خون بند ناف این امکان وجود دارد.
«بهنامیان» هزینه دریافتی امسال را از هر خانواده در کشور و استان برای شروع کار حدود دو میلیون و 900 هزار تومان اعلام می کند و می افزاید: چون نمونه ها به طور خصوصی برای خانواده ها نگهداری می شود یک نوع بیمه خانوادگی محسوب می شود و باید تمام هزینه ها توسط خانواده پرداخت شود هر چند با توجه به ضرورت این موضوع نیاز است سرمایه گذاری در این بخش توسط دولت انجام شود.
بنا بر اطلاعات وی، از سال دوم و زمانی که فرزند یک سال و یک ماهه می شود باید خانواده سالانه 120 هزار تومان به عنوان مبلغ شارژ پرداخت کند.
تسهیلات 1.5 میلیون تومانی
به گفته وی خانواده ها برای اقدام در این زمینه می توانند از تسهیلات یک میلیون و 500 هزار تومانی بدون کارمزد و با بازپرداخت یک ساله و بدون نوبت استفاده کنند.وی توصیه می می کند: افراد خون بند ناف نوزاد را به جای دور ریختن ذخیره کنند چرا که در آینده برای خانواده اهدا کننده یا دیگر بیماران که فرد اهدا کننده اجازه استفاده از آن را بدهد استفاده می شود.به گفته وی، در گذشته یک بانک عمومی اقدام به جمع آوری و نگهداری رایگان نمونه های شخصی اهدایی می کرد اما با توجه به هزینه بالای آزمایش ها و تجهیزات دیگر این امکان وجود ندارد.وی ادامه می دهد: قراردادها برای نگهداری این فراورده خونی 22 ساله است و پس از این مدت دوباره آزمایش انجام می شود و چنان چه از همان کیفیت قبلی برخوردار بود قراردادها تمدید می شود چرا که نباید تغییراتی در سلول های بنیادی و افت سلول ایجاد شود.به گفته وی، هم اکنون کار استحصال از جفت در استان انجام و نمونه ها برای آزمایش به تهران ارسال و در واقع تمام کارها در پایتخت انجام می شود البته در استان های اطراف مانند خراسان رضوی و سیستان و بلوچستان نیز بیمارستان هایی وجود دارد که در مبحث سرطان ها به ویژه سرطان خون کار پیوند را انجام می دهند. آن طور که می گوید: در مرکز استان هنوز امکان پیوند وجود ندارد هر چند قرار است برخی بیمارستان ها به ویژه دولتی مجهز به بخش پیوند سلول های بنیادی شود اما تاکنون اقدامی در این زمینه انجام نشده است.