فرخ نژاد- روزشمار تقدیم لایحه بودجه 98 توسط رئیس جمهور به مجلس شورای اسلامی به هفتمین روز رسید اما کند و کاو در جداول، احکام و ... لایحه بودجه نشان از این دارد که جایگاه خراسان جنوبی در منابع تملک داراییهای سرمایه ای با اندکی افزایش حفظ شده اما سهم استان از منابع ملی کاهش یافته است. دیگر این که شاید منابع اعتباری پروژه های مهمی مانند جاده بیرجند- قاین یا راه آهن در لایحه بودجه 98 نسبت به امسال دو برابر شده باشد اما باید به این موضوع واقف بود که با این منابع اعتباری حتی نمی توان مطالبه پیمانکاران را پرداخت یا با بودجه ای که به راه آهن اختصاص یافته است، عملیات اجرایی را آغاز کرد.
با این تفاسیر هر چند همگان منتظر دفاع جانانه نمایندگان برای افزایش ردیف های بودجه ای پروژه های حیاتی و اساسی استان هستند اما موضوعی که مسئولان و مدیران اجرایی استان در این سال ها از آن غفلت کرده اند این است که گاه قانع به آن چه هستند که در لایحه و قانون بودجه مصوب شده است و احکام و قوانین بودجه را مطالعه نمی کنند تا از ممر و راه های دیگری که در این احکام و قوانین آمده است اعتباری برای استان جذب کنند و این نقص به حدی است که داد نمایندگان مجلس شورای اسلامی را هم درآورده است و این گلایه را از مسئولان و مدیران استانی دارند که چرا به دنبال روزنه های جدید و راه های میان رویی نیستند که در احکام بودجه ای برای بهره مندی از اعتبارات و منابع دولتی وجود دارد و همیشه فریاد آن ها از کمبودهای اعتباری است.
غفلت مدیران و مسئولان استانی در این زمینه گاه به حدی است که پروژه هایی که نمایندگان با چنگ و دندان و با زحمت بسیار برای آن ردیف اعتباری می گیرند، به دلیل تعلل مسئولان و متولیان امر حتی زمینه کلنگ زنی آن فراهم نمی شود تا حداقل بتوانند در بودجه چانه زنی های لازم را برای افزایش منابع اعتباری آن داشته باشند و تمام قد از آن دفاع کنند.
رشد 9.2 درصد تملک دارایی ها
رئیس مجمع نمایندگان، سرنوشت خراسان جنوبی را در لایحه بودجه 98 این طور تشریح می کند که اگر چه بودجه سال آینده انقباضی است و در برخی از ارقام آن شاهد کاهش منابع اعتباری هستیم اما کند و کاوها در زمینه بودجه 98 استان در لایحه نشان از افزایش بودجه خراسان جنوبی در برخی از ارقام دارد. به گفته «فرهاد فلاحتی»، نمونه این افزایش، رشد هشت درصدی منابع تملک دارایی های سرمایه ای است طوری که رتبه خراسان جنوبی با سرانه ای که در کشور دارد بالاتر از میانگین کشوری است، یعنی در بقیه استان ها رشد این منابع هشت درصد اما در خراسان جنوبی 9.2 درصد است.
این افزایش در حالی است که رتبه خراسان جنوبی در منابع تملک دارایی های سرمایه ای تغییر نکرده و استان رتبه 19 سال گذشته خود را حفظ کرده است. وی ادامه می دهد: تنها افزایشی که در منابع تملک دارایی های سرمایه ای شاهد هستیم با این که ردیف به اصطلاح توسعه ای کشور و مناطق کم برخوردار حذف شده است اما افزایش در ردیف های سه درصد نفت و طرح توازن منطقه ای این نقص را جبران کرده است و شاهد افزوده شدن 50 میلیارد تومان به این ردیف های اعتباری هستیم، یعنی از 530 به 579 میلیارد تومان افزایش یافته است. به گفته او، هر چند این رقم شاید از دید نمایندگان استان چندان ملموس نباشد اما نکته مهمی است که به آن توجه شده است.
گازرسانی به روستاهای محروم
همچنین بر اساس تکلیفی که مجلس شورای اسلامی در لایحه برنامه ششم توسعه برای دولت تعیین کرده است، گازرسانی به روستاها و مناطق محروم استان های سیستان و بلوچستان، کرمان و خراسان جنوبی از محل منابع صندوق توسعه ملی است که امسال از این محل 15 هزار میلیارد تومان مصوب شده و سهم خراسان جنوبی نیز از این محل رقم قابل توجهی است.
وی با اشاره به این که هر چند منابع پروژه راه آهن خراسان جنوبی نسبت به امسال دو و نیم برابر شده است اما با این مبلغ این پروژه کلان زیرساختی به سرانجام نمی رسد، تصریح می کند: با این که در یک دهه گذشته پروژه راه آهن هر سال اعتبار مصوب داشته و دولت هم این منابع را تزریق کرده اما این منابع فقط صرف مطالعه آن شده و هیچ ارزش دیگری نداشته است.
هر چند لازم است نمایندگان برای افزایش ردیف اعتباری این پروژه در مجلس تلاش کنند اما به طور حتم باید با پیگیری و تلاش استاندار، مسئولان استانی و نمایندگان؛ به دنبال سرمایه گذار بخش خصوصی رفت.
سهم کم استان از منابع ملی
به گفته این نماینده مردم استان، هر چند منابع تملک دارایی های سرمایه ای استان در لایحه بودجه 98 افزایش یافته است اما سهم خراسان جنوبی از منابع ملی در مجموع کاهش دارد.
وی ارائه جزئیات مربوط به پیشنهادهای مجمع نمایندگان استان به کمیسیون تلفیق و اطلاعات مربوط به حوزه انتخابیه اش را در بودجه سال آینده به روزهای بعد موکول می کند و می گوید: هر چند جایگاه خراسان جنوبی از محل منابع تملک دارایی های سرمایه ای در لایحه بودجه 98 نسبت به امسال حفظ شده است اما ارقام برخی از پروژه های ملی از جمله پروژه جاده بیرجند - قاین که از اولویت ها در استان به حساب می آید نسبت به مطالبه ای که پیمانکاران دارند (اعتبار 23 میلیارد تومانی) نمی تواند مطالبه 60 و 70 میلیارد تومانی پیمانکاران را بدهد و این در حالی است که این اعتبار مربوط به 270 کیلومتر از این پروژه است که بین خراسان جنوبی و خراسان رضوی مشترک است و اگر بخواهیم سهم استان را حساب کنیم به طور حتم رقم ناچیزی می شود.
غفلت از احکام لایحه
اما گلایه ای که نماینده قاینات و زیرکوه مطرح می کند به این موضوع اساسی و غفلت مسئولان استانی برمی گردد که بیشتر مدیران احکام لایحه بودجه را مطالعه نمی کنند به همین دلیل از ارقام شناوری که بدون تخصیص است بی خبر هستند و فقط به مبادله موافقت نامه های اعتباری مصوب در لایحه و قانون بودجه می پردازند.
به گفته وی، بعد از چانه زنی های نمایندگان و تصویب قانون بودجه نوبت به دویدن مسئولان در استان می رسد تا با مطالعه احکام لایحه بودجه به دنبال منابعی باشند که تخصیص ندارد و فقط با فراهم کردن شرایط استان می توان از آن منابع بهره مند شد.
وی با انتقاد از ضعف مدیران که سبب شده است تا خراسان جنوبی همیشه در جا بزند، به ماموریت های اداره ای که از طریق کمیسیون ها یا فراکسیون ها به دیگر استان ها دارد، اشاره می کند و می افزاید: برخی از مدیران در این استان ها در شرایط بد اقتصادی هم توانسته اند از همین احکام لایحه بودجه منابعی را به استان های خود تزریق کنند که آدم متحیر می ماند.
وی راه حل اجرایی پروژه های کلانی مانند راه آهن را مطالعه احکام لایحه بودجه و استفاده از منابع شناور در آن می داند چرا که با منابع دولتی تا 100 سال دیگر نیز راه آهن به خراسان جنوبی نمی رسد.
وی به برخی از احکام و لوایح بودجه که بر اساس آن دست بخش خصوصی و دولتی در استفاده از منابع شناور باز است، اشاره می کند و به برخی از مدیران و مسئولان استانی که به دلیل تنبلی از این موارد غفلت کرده اند، هشدار می دهد. فلاحتی، حتی اسامی این مدیران را هم دارد و مواردی را که از احکام بودجه توانسته اند استفاده کنند می تواند به ریز اعلام کند و در اختیار آن ها قرار دهد.