نقص های متعدد روی طرح کارورزی دانش آموختگان دانشگاهی
تعداد بازدید : 76
پایان مهارت ورزی دانش آموختگان؛ آش همان آش و کاسه همان کاسه
اکبری
داشتن مهارت یکی از شروط راه اندازی کسب وکار چه برای افراد با مدرک تحصیلی و چه بدون مدرک تحصیلی است و دستگاه های بسیاری متولی آموزش مهارت ها هستند. طی دو سال گذشته به منظور پر کردن شکاف بین حوزه صنعت و دانشگاه ها اجرای طرح کارورزی دانش آموختگان دانشگاهی به عنوان تسکین دهنده معضل بیکاری، ایجاد فضای کار، کسب مهارت و هدایت دانش آموختگان به سمت بازار کار در واحدهای تولیدی، صنعتی و خدماتی در دستورکار قرار گرفت اما هر روز بر فهرست بلند بالای جوانان ماهر و مدرک به دست که سوار بر موج بیکاری در پی یافتن کار از این سو به آن سو می روند، افزوده می شود. طرح کارورزی که از همان ابتدای اجرا هر سال با یک دستورالعمل و قانون جدید برای اشتغال جوانان روی کاغذ می رود ،در خراسان جنوبی از سوی دانش آموختگان و کارفرمایان چندان با استقبال مواجه نشده است تا جایی که امسال متولیان اجرای آن، خواستار کم شدن سهمیه در نظر گرفته شده برای استان هستند. اما آن چه از سوی دانش آموختگان در علل بی میلی به این طرح مطرح می شود تبلیغات کم، آشنا نبودن بسیاری با این طرح، آموزش ضعیف مهارت در کارگاه ها و واحدهای تولیدی، به کارگرفته نشدن دانش آموخته پس از اتمام دوره توسط کارفرما، تسهیلات گران قیمت و قانون های هزارگانه بر سر راه پرداخت تسهیلات برای راه اندازی کسب و کار پس از پایان دوره و ... است و به نوعی این موارد طرح کارورزی را در بن بست قرار داده است.
بی توجهی به دانش آموختگان بعد از مهارت آموزی
یک دانش آموخته کارورز که در یک کارگاه چوب بری و کابینت سازی آموزش دیده ، معتقد است، این طرح مرهم موقت برای درمان درد بیکاری است و همانند مدارک دانشگاهی که باید کنار طاقچه بماند و خاک بخورد، در طرح کارورزی هم مهارت کسب شده پس از اتمام دوره کوتاه آموزشی در صندوقچه هنرهای دانش آموختگان قرار می گیرد. بنا به گفته او دانش آموختگان بعد از کسب مهارت به حال خود رها می شوند و واحدهای تولیدی و دیگرمکان هایی که دوره آموزشی را در آن گذرانده اند هم چندان تمایلی برای به کارگیری نیروی مهارت دیده نشان نمی دهند.
آموزش ناکافی، تسهیلات گران قیمت
دیگر دانش آموخته هم روی سخنانش را به کارفرمایانی می داند که با مزد و مواجب کم، مقرری ساده و بدون بیمه، دانش آموختگان را به کارگیری می کنند و پس از مدتی عذرشان را می خواهند. وی گلایه اش به این است که در برخی کارگاه ها آموزش به نیروهای دانش آموخته کافی نیست و مهارت ها و فوت و فن کار به طور کامل آموزش داده نمی شود و وقتی طرح به پایان می رسد ، فرد چندان مهارتی کسب نمی کند تا بتواند خود به تنهایی کسب و کاری راه اندازی کند. وی ادامه می دهد: پس از اتمام دوره طرح اگر کارفرما بخواهد، دو سال نیرو را نگه می دارد چرا که تسهیلات مشوق می گیرد و بعد از آن عذر نیرو را می خواهد. همچنین اگر فرد بخواهد کسب و کاری راه اندازی کند تسهیلات ارزان قیمت در اختیارش قرار نمی گیرد و برای گرفتن آن هم به قدری سنگ اندازی می شود که عطای آن را به لقایش می بخشد و دوباره مدرک به دست دنبال کار می رود.
طرح استقبال ندارد
به گفته معاون کارآفرینی و اشتغال اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی طول دوره کارورزی بین سه تا شش ماه برای هر کارورز و متناسب با ظرفیت بنگاه و استانداردهای آموزشی مهارت تعیین می شود و واحدهای پذیرنده با به کارگیری و جذب کارورزان مقطع کارشناسی و بالاتر بعد از طی دوره کارورزی، از مزایای پرداخت حق بیمه سهم کارفرما به صورت کامل توسط دولت به مدت دو سال بهره مند می شوند. «غلامی» با اشاره به این که سال گذشته از سهمیه 500 نفری حدود 100 کارورز به کارگیری شد و امسال سهمیه به بیش از این میزان افزایش یافت، اظهارمی کند که به علت تغییر شرط مدرک تحصیلی استقبال از سال گذشته هم کمتر است به همین دلیل خواستار کاهش سهمیه هستیم. وی می گوید: سال 97 مدرک تحصیلی برای دوره شش ماهه کارورزی فوق دیپلم بود و سال گذشته به کارشناسی ارتقا یافت و دوره سه ماهه برای اجرای طرح کارورزی با شرایط سنی 35 سال در نظر گرفته بنابراین استقبال کم شد.
او حق الزحمه پرداختی به کارورز دارای مدرک کارشناسی را ماهانه 500 هزار تومان و کارشناسی ارشد و دکترا را به ترتیب 600 و 700 هزار تومان بدون تغییر بیان می کند و می افزاید: این میزان حق الزحمه بعد از پایان دوره به کارورزان از طرف دولت پرداخت می شود. او از بی میلی کارفرما نیز به دلیل ذهنیتی که از گذشته درباره طرح دارند ، می گوید و ادامه می دهد: داشتن کد بیمه برای کارگاه و داشتن نیروی بیمه شده درکارگاه از جمله شرایطی است که برای کارفرما تعیین می شود و این موضوع بی رغبتی کارفرما برای استفاده از نیروهای این طرح را در پی دارد.
نبود اعتبار برای راه اندازی کسب
و کار
به گفته غلامی، توقع بسیاری از دانش آموختگان بالاست و هر شغلی را نمی پذیرند و از سویی بسیاری از کارگاه ها هم نیروی با مدرک بالا مورد نیازشان نیست و نمی توان پس از اتمام دوره کارفرما را مجبور کرد که فرد را به کارگیری کند. وی با بیان این که هر طرحی با ضعف هایی همراه است و این طرح فقط برای ایجاد فضای کسب و کار و مهارت آموزی دانش آموختگان است، گلایه های مطرح شده از سوی کارورزان را به حق می داند و می گوید: سرفصل خاص تسهیلاتی برای این افراد تعریف نشده و اعتبار مشاغل خانگی هم که برای راه اندازی شغل تعریف شده است جوابگوی نیازها نیست. به گفته وی برای امسال با وجود جذب سهمیه به کارگیری دانش آموخته ها با مدرک کارشناسی ارشد برای همه شهرستان ها، اما باز هم استقبال کم است.
نبود پیوست مهارتی
مدیرکل فنی و حرفه ای هم با اشاره به معایب و مزایای طرح، بیشترین بهره مندی طرح را برای کارفرمایان می داند و می گوید: در این طرح پیوست مهارتی خوبی دیده نشده است و افراد وارد بنگاه هایی می شوند که در آن موقعیت آموزش چندان فراهم نیست و این اداره درخواست کرده است تا بعد از اتمام این دوره، افراد در مراکز فنی و حرفه ای نیز مهارت ببینند تا آموزش تکمیل شود. «خوشایند» مزیت طرح را فراهم شدن امکان ماندگاری و اشتغال فرد ماهر در بنگاه اقتصادی و واحد تولیدی بیان می کند و می افزاید: در گذشته پرداخت تسهیلات برای راه اندازی کسب و کار در اختیار این اداره بود و اکنون چنین امکانی فراهم نیست. این اداره کل درخواست افراد را برای بررسی در کارگروه اشتغال اداره کار ارسال می کند و اگر تسهیلاتی باشد از محل اداره کار پیگیری می شود. وی از آمادگی برای آموزش رایگان به این افراد پس از اتمام دوره آموزشی طرح خبر داد.