بدلکاری یکی از بخشهای مهم فیلمهای اکشن است که جذابیت بیشتری به این آثار می دهد و بیننده را به وجد میآورد. سکانسها و صحنههای هیجانانگیز پیوندی محکم با این ژانر سینمایی دارند و با این که امروزه حقههای دیجیتال و جلوههای ویژهی کامپیوتری باعث کمرنگتر شدن نقش بدلکاری در پروسه ساخت آنها شده است اما همچنان شاهد به تصویرکشیدن صحنههایی واقعی و شگفتانگیز توسط کمپانیهای فیلمسازی و ستارگان هالیوودی در فیلمهای اکشن هستیم.
یکی از دلایلی که شاید بسیاری از افراد را به سمت فیلمهای اکشن میکشاند، آن است که این آثار به بیننده این امکان را میدهند که اتفاق ها و کارهای تخیلی را که در دنیای واقعی انجامشان امکانپذیر نیست، یا احتمال وقوع آن ها بسیار کم است تماشا کنند و از دیدن آنها شگفتزده شوند. در این مطلب به معرفی صحنه های بدلکاری ۱۰ فیلم برتر و معروف تاریخ سینما از نگاه سایت معتبر «IMDb» پرداختیم تا با این حرفه جذاب بیشتر آشنا شوید؛ با فیلم «ضد مرگ» یکی از فیلم های کارگردان خاص سینما «کوئنتین تارانتینو» که درباره زندگی یک بدلکار است، شروع کردیم، در ادامه به سراغ «چشم طلایی» یکی از سری فیلم های «جیمز باند» رفتیم که در تمام سری هایش صحنه های اکشن و بدلکاری زیادی وجود دارد، از فیلم های «ماتریکس» و «ماموریت غیرممکن» گفتیم و با فیلم بسیار معروف «شوالیه تاریکی برمی خیزد» ادامه دادیم و با فیلم «بن هور» این مطلب جذاب و خواندنی را درباره خطر، هیجان و جذابیت بدلکاری به پایان رساندیم.
ضد مرگ
کارگردان: کوئنتین تارانتینو
بازیگران: کرت راسل، رزاریو داوسون و سیدنی تمیا پوآتیه
تاریخ انتشار: ۲۰۰۷
امتیاز: ۷ از ۱۰
«ضدمرگ» فیلم ۳ ساعت و ۱۱ دقیقهای درباره دنیای بدلکاری ساخته شده است. در این فیلم یک بدلکار قاتل به نام «مایک» حضور دارد که برای گرفتن جان قربانیان از ماشینش برای این کار استفاده میکند. با وجود داستان اصلی جذاب فیلم، «ضد مرگ» اثری است که درباره دنیای بدلکاری و خطرات آن ساختهشده، به همین دلیل در نیمه دوم آن شاهد صحنههای بدلکاری فوقالعاده خواهید بود؛ زمانی که گروهی تصمیم میگیرند حقه «دکل کشتی» را اجرا کنند، «مایک» این فرصت را غنیمت می شمرد و سعی میکند آنها را به قتل برساند. زن بدلکاری که این صحنه را بازی کرده، یعنی «زوئی بل»، تنها با یک کمربند چرمی به ماشین وصل شده بود و در تمام طول فیلمبرداری و با وجود سرعت بالای اتومبیلها توانست خود را روی آن نگه دارد. «زوئی بل» درباره فیلمبرداری این صحنه گفت: «من در این صحنه احساس آزادی عمل بسیار زیادی داشتم و مطمئنم که کوئنتین هم آن را دوست داشت، چون خودم واقعاً از آن لذت بردم. این نتیجه کار تیمی همه ما بود. آزادی عملی که در گرفتن این صحنه داشتیم، بدون این که نگران باشیم مبادا تفاوت چهره بدلکار و بازیگر در فیلم مشخص شود، نکته مثبت بسیار بزرگ در فیلمبرداری این صحنه بود.»
چشم طلایی
کارگردان: مارتین کمپل
بازیگران: پیرس برازنان، شان بین، جو دان بیکر و جودی دنچ
تاریخ انتشار: ۱۹۹۵
امتیاز: 7.2 از ۱۰
بسیاری معتقدند که هنرنمایی «دنیل کریگ» در قامت «جیمز باند» به قدری جذاب و تماشایی بوده که باعث برتری قسمتهایی که او در آنها حضور داشته نسبت به قسمتهای قبلی این مجموعه فیلم ها شده است اما نباید رکوردشکنی و زحمات بدلکاران فیلمهای پیشین این مجموعه خاطرهانگیز را نادیده گرفت.
«پیرس برازنان» اولین بار نقش جیمز باند را در فیلم «چشم طلایی» بازی کرد که شاید بهترین فیلم او در نقش یک جاسوس باشد. علاوه بر این، صحنههای دیدنی و زیبای این فیلم، تحول بزرگی در مجموعه فیلمهای جیمز باند در سالهای بعد ایجاد کرد؛ اثری که بدلکاریهای آن به حدی فوق العاده است که هنوز هم بسیاری را شگفتزده میکند. همچنین، یکی از بهترین بازیهای ویدیویی نیز از این فیلم الهام گرفتهشده است.
«چشم طلایی» با نشان دادن یک صحنهی بانجی جامپینگ فوقالعاده از همان ابتدا شروعی بسیار قوی داشت. بانجی جامپینگ ۷۲۰ فوتی (۲۲۰ متر) بدلکار این فیلم یعنی «وین مایکلز» از سد رودخانه فرتساسکا در تیچینوی سوئیس، رکورد بزرگترین سقوط آزاد در زمان خود را شکست. جالب است بدانید که این سکانس با وجود پیچیدگی و سختی فراوانش تنها با یک پرش و به زیبایی هرچه تمامتر ضبط شد اما بدلکار در آخرین لحظه فیلمبرداری به دلیل سنگینی این صحنه و قبل از رسیدن به زمین از هوش رفت که البته این موضوع تأثیری بر فیلمبرداری نداشت.
بارگذاری مجدد ماتریکس
کارگردان: برادران واچوفسکی
بازیگران: کیانو ریوز، لارنس فیشبرن، کری ان ماس، دنیل برنهارت و مونیکا بلوچی
تاریخ انتشار: ۲۰۰۳
امتیاز: 7.2از ۱۰
«بارگذاری مجدد ماتریکس» دومین قسمت از سه گانه ماتریکس، ممکن است لقب بهترین فیلم در این مجموعه را به خود اختصاص نداده باشد اما شامل صحنههای بدلکاری شگفتانگیزی است که تا مدتها پس از تماشا در ذهن باقی میماند.
بهترین آنها صحنهی تعقیب با موتورسیکلت است که «کری ان ماس» بخشی از بدلکاری این سکانس را خودش برعهده داشت و در آن مهارتهای موتورسواریاش را حسابی به رخ مخاطب کشید.
این صحنه اکشن باورنکردنی با ترکیب صحنه موتورسواری واقعی و فناوریهای کامپیوتری و جلوههای ویژه ساخته شده است؛ هرچند که پروسه تولید طاقتفرسایی داشت و تیم سازنده حتی مجبور شدند برای طبیعیتر شدن این صحنه بزرگراهی ساختگی به طول1.5مایل بسازند.
زمان و هزینه بسیاری برای خلق این صحنه صرف شد تا جایی که در نهایت، پس از سه ماه تصویربرداری و خرابکردن بیش از ۳۰۰ وسیله نقلیه دیگر، توانستند این سکانس جذاب را ضبط کنند. «کری ان ماس» متولد ۲۱ اوت ۱۹۶۷ میلادی بازیگر کانادایی است که بیشتر برای ایفای نقش «ترینیتی» در سری «ماتریکس» شناخته شده است.
مأموریت غیرممکن - پروتکل شبح
کارگردان: برد برد
بازیگران: تام کروز، جرمی رنر، سایمون پگ، لئا سیدو و میشل موناهن
تاریخ انتشار: ۲۰۱۱
امتیاز: 7.4 از ۱۰
اگر «تام کروز» را بشناسید، حتماً میدانید که عشق او به بدلکاری و کارهای خطرناک آن قدر زیاد است که در بیشتر مواقع خودش صحنههای بدلکاری فیلمهایش را بازی میکند؛ یکی از خطرناکترین و دیدنیترین سکانس بدلکاری او زمانی است که از برج خلیفه (با ارتفاع ۲۷۰۰ فوت) در فیلم «مأموریت: غیرممکن – پروتکل شبح» که چهارمین قسمت از مجموعه این فیلم هاست، بالا میرود.
در این صحنه، «کروز» تنها با کمک یک مهار و چند سیم نازک از این ساختمان عظیم بالا میرود و همین باعث بیشتر شدن هیجان و دلهره در تماشاگران فیلم میشود.
این صحنه شگفتانگیز به صورت واقعی و تنها با یک ماه برنامهریزی فیلمبرداری شد و «تام کروز» لباس مخصوصی که توسط بندهایی به بخشهای مختلف ساختمان وصل شده بود بر تن داشت تا شاید کمی امنیت او را تأمین کند.
جالب است بدانید شرکت بیمهای که برای تامین هزینه خسارتها با فیلم همکاری میکرد اجازه انجام چنین بدلکاری خطرناکی را به او نداد، اما او از انجام آن منصرف نشد و با اخراج آن شرکت بیمه به همه نشان داد که چیزی نمیتواند او را از این تصمیم بازدارد.
بعد از انجام این بدلکاری، «تام» که دیگر طعم شیرین خطر و هیجان مضاعف را زیر زبان خود احساس میکرد، تصمیم گرفت بیشتر بدلکاریهای فیلمهایش را خودش به تنهایی انجام دهد زیرا هیچکس بار اولش را هرگز فراموش نمیکند!
داستان پلیس
کارگردان: جکی چان
بازیگران: جکی چان و بیل تونگ
تاریخ انتشار: ۱۹۸۵
امتیاز: 7.5 از ۱۰
وقتی صحبت از فهرست برترین صحنههای بدلکاری فیلمها به میان میآید، نمیتوان فیلمهای «جکی چان» را از قلم انداخت. استاد هنرهای رزمی و بدلکاری کارکشته در فیلم «داستان پلیس» که اولین فیلم از هفت گانه این فیلم ها بود، نقش یک افسر پلیس را بازی میکند که باید جلوی خلافکاران شهر را بگیرد و این مأموریت باعث وقوع اتفاقات غیرمنتظره مهیجی برای او میشود. صحنه اوج این فیلم زمانی است که خلافکاران قصد خروج از مرکز خرید با یک کیف پر از پول را دارند و «چان» برای رسیدن به آنها، با سرخوردن از روی یک تیر فلزی، شش طبقه پایین میآید و در این مسیر تمام لامپهای فروشگاه را خرد میکند؛ لامپهایی که واقعاً به برق وصل بودند و هر لحظه امکان برق گرفتگی وجود داشت. اما ماجرا همین جا تمام نمیشود و او پس از فرودآمدن، روی شیشه بزرگی میافتد و آن را کاملاً خرد میکند.
آنها زمان کافی برای تمرین قبل از ضبط این سکانس در مرکز خرید نداشتند، بنابراین در یک سکانس، بدون تمرین قبلی و بدون استفاده از سیم ایمنی آن را ضبط کردند؛ حتی بعدها او این صحنه بدلکاری را سه بار دیگر هم تکرار کرد. اما این بدلکاری آن قدرها هم که فکر میکنید ساده و بدون آسیب نبود، زیرا «چان» در نهایت با سوختگی درجه 2 در دستانش، دررفتگی لگن و آسیب به کمرش راهی بیمارستان شد.
دلیجان
کارگردان: جان فورد
بازیگران: کلر تروور، جان وین، توماس میچل و جرج بنکرافت
تاریخ انتشار: ۱۹۳۹
امتیاز: 7.8 از ۱۰
این فیلم که به کارگردانی «جان فورد» ساخته شده و «جان وین» نیز نقش اول آن را بر عهده دارد، شامل یکی از بهیادماندنیترین سکانسهای بدلکاری زمان خود است؛ لحظهای باورنکردنی که در آن بدلکاری شجاع بهنام «یاکیما کانوت» به سرعت روی تعدادی اسب در حال حرکت میپرد، از زیر به آنها آویزان می شود، میافتد و دوباره روی یکی از آنها سوار میشود.
با وجود اینکه نقش اصلی فیلم یعنی «چارلتون هستون» کاملاً به سوارکاری مسلط بود اما سختترین قسمت صحنه این فیلم توسط بدلکارجوانی به نام «جو کانات» که پسر بدلکار معروف «یاکیما کانات» است، انجام شد.
حتی با وجود تمام برنامهریزیها و آموزشهای دقیق، باز هم درصدی احتمال وقوع اتفاقات غیرمنتظره در صحنههای بدلکاری وجود دارد؛ درست مانند صحنهای از فیلم که «کانات» در حال افتادن از روی یکی از ارابهها، تلاش میکرد خود را بین زمین و هوا نگه دارد.
این صحنه جزو برنامههای فیلم نبود اما آنقدر تماشایی از کار درآمد که کارگردان تصمیم گرفت از آن در فیلم خود استفاده کند، تا جایی که حتی امروز که بیش از ۶۰ سال از اکران فیلم میگذرد، هنوز هم این سکانس جزو برترین و خطرناکترین سکانسهای بدلکاری تاریخ سینما محسوب میشود.
فیلم «دلیجان» در بعضی رأیگیریهای منتقدان به عنوان برترین وسترن تاریخ سینما شناخته شده است.
استیمبوت بیل جونیور
کارگردان: چارلز ریسنر
بازیگران: باستر کیتون، ارنست تورنس و جو کیتون
تاریخ انتشار: ۱۹۲۸
امتیاز: 7.8 از ۱۰
باستر کیتون یک نابغه بازیگری باور نکردنی، در دوره فیلمهای صامت بود؛ یکی از حرفهایترینها در این زمینه که به خاطر نوع بازی و حالت صورتش به او لقب «مرد بیاحساس» را داده بودند. او نه تنها با بازی دیدنی و حرکات ماهرانهاش میتوانست بیننده را تحت تأثیر قرار دهد بلکه تمام صحنههای بدلکاری فیلمهایش را نیز خودش اجرا میکرد.
او در لحظه باور نکردنی در «استیمبوت بیل جونیور» که در آن گردباد، خانهای را روی او میاندازد چون سرش از پنجره باز خانه بیرون میماند از این حادثه جان سالم بهدر میبرد؛ اما فراموش نکنید که در دنیای بدلکاری، اولین اشتباه، آخرین اشتباه شما خواهد بود.این فیلم در سال ۱۹۲۸ ساخته شده است، زمانی که ابزار و امکانات زیادی برای حفظ ایمنی و امنیت بازیگران و بدلکاران وجود نداشت، این سکانس هم کاملاً واقعی و بدون استفاده از جلوههای ویژه فیلمبرداری شده است، یعنی اگر «کیتون» چند اینچ آن طرفتر ایستاده بود، به طور قطع زیر این خانه چهار هزار پوندی جان خود را از دست میداد. حتی گفته میشود که اکثر اعضای فیلم قبل از فیلمبرداری این سکانس، از ترس جانشان صحنه را ترک کرده بودند، آنهایی هم که در صحنه حضور داشتند، برای سلامت «کیتون» دست به دعا برداشته بودند. اما در نهایت «کیتون» این بدلکاری را به خوبی انجام داد.
مکس دیوانه: جاده خشم
کارگردان: جرج میلر
بازیگران: تام هاردی، شارلیز ترون، نیکولاس هولت و رزی هانتینگتون وایتلی
تاریخ انتشار: ۲۰۱۵
امتیاز: 8.1 از ۱۰
شاید بتوان گفت فیلم «مکس دیوانه: جاده خشم» یکی از معدود آثاری است که بیشترین و خطرناکترین سکانسهای بدلکاری را بین فیلمهای هالیوودی دارد و اتفاقاتی که در صحنههای مختلف این فیلم رخ میدهد، باعث میشود که ترشح آدرنالین را کاملاً در بدنتان حس کنید.
یکی از این صحنههای معروف بدلکاری، سکانس پرش افراد از روی میلههای آهنی بین ماشینهای در حال حرکت است.
جالب است بدانید که کارگردان این فیلم، در ابتدا گمان میکرد که برای ساخت این صحنه باید از جلوههای ویژه کامپیوتری استفاده کند اما بعد از مشورت با سرپرست بدلکاری فیلم یعنی «نوریس»، به این نتیجه رسید که میتوان این سکانس را بدون استفاده از جلوههای ویژه و به صورت طبیعی ضبط کرد.
برای هرچه مطمئنتر انجام شدن این کار، از یک مربی حرکات نمایشی در سیرک آفتاب خواسته شد تا آموزشهای لازم را به بدلکاران بدهد؛ نتیجه رضایتبخش بود و علاوه بر کاهش هزینهها با ضبط زنده این صحنه، حس ترس و دلهره نیز به اوج خود رسید.
«مکس دیوانه: جاده خشم» عملکرد ضعیفی در گیشه داشت و با فروش 415.2 میلیون دلاری در سراسر جهان متحمل ضرر کلی بین ۲۰ تا ۴۰ میلیون دلار شد. با این وجود، فیلم به دلیل کارگردانی، فیلمنامه، سکانسهای اکشن، موسیقی، فیلمبرداری، تدوین، طراحی صحنه و لباس و جلوههای بصری مورد ستایش منتقدان قرار گرفت.
بن هور
کارگردان: ویلیام وایلر
بازیگران: چارلتون هستون، جک هاوکینز، استیون بوید و کتی اودانل
تاریخ انتشار: ۱۹۵۹
امتیاز: 8.1 از ۱۰
درام حماسهای «بن هور» یکی از پرآوازهترین و باشکوهترین فیلمهای تاریخ سینماست؛ ساخت این فیلم حدود ۱۵ میلیون دلار در آن زمان هزینه داشت که از این مبلغ، یک میلیون دلار تنها برای فیلمبرداری صحنه مسابقه ارابهها که اوج فیلم بود، صرف شد.
به دلیل این که در زمان ساخت این فیلم، تجهیزات و فناوریهای کامپیوتری پیشرفتهای وجود نداشت، این سکانس ۹ دقیقهای بدون استفاده از تکنولوژی جلوههای ویژه، بعد از یک سال آمادهسازی، در پنج هفته و با حضور تقریباً ۱۰۰۰۰ سیاهلشکر فیلمبرداری شد که تعدادی از آنها حین کار جان باختند؛ تمامی این تلاشها باعث شد که این صحنه هنوز هم یکی از دیدنیترین سکانسهای فیلمهای اکشن در تاریخ سینما باشد.
این فیلم نامزد دریافت ۱۲ جایزه اسکار بود و در نهایت موفق به کسب ۱۱ جایزه اسکار از جمله بهترین فیلم شد که این یک رکورد در دریافت جوایز اسکار تا سال ۱۹۹۷ برای این فیلم بود. «بن هور» اقتباسی از رمانی به همین نام نوشته «لو والاس» است. این فیلم از جانب بنیاد فیلم آمریکا به عنوان دومین فیلم برتر ژانر حماسی تاریخ سینما معرفی شد.
شوالیه تاریکی برمیخیزد
کارگردان: کریستوفر نولان
بازیگران: کریستین بیل، مایکل کین، گری اولدمن، ان هتوی و تام هاردی
تاریخ انتشار: ۲۰۱۲
امتیاز: 8.4 از ۱۰
فیلم «شوالیه تاریکی برمیخیزد» با یک سکانس بدلکاری باورنکردنی از یک هواپیماربایی هوشمندانه آغاز میشود که در آن ضدقهرمان داستان بهنام «بن» که نقشش را «تام هاردی» بازی میکند، دکتر «پاول» با بازی «آلون ابوبول» را در هواپیمایی که میان آسمان در حال پرواز است با یک هواپیمای دیگر در حال حرکت میرباید. نکته حائز اهمیت این صحنه فیلمبرداری آن بدون استفاده از تکنولوژیهای کامپیوتری و جلوههای ویژه ساخته شده است زیرا هدف «کریستوفر نولان» کارگردان فیلم، این بود که یک حس استرس و هیجان واقعی را از تماشای این سکانس خارقالعاده به تماشاگر منتقل کند. البته فیلمبرداری این سکانس چندین روز طول کشید و هزینه زیادی روی دست سازندگان فیلم گذاشت. ماجراجویی اما همینجا تمام نمیشود؛ «بن» که حالا دکتر «پاول» را بهدست آورده است، لوله فلزی را که به هواپیمای اول متصل بود با فشردن یک دکمه آزاد میکند و هواپیمای دکتر «پاول» مانند یک برگه کاغذ تنها با چند کابل فلزی در ارتفاع چندهزار پایی بین زمین و هوا معلق میماند؛ این سکانس دیدنی و خطرناک که حسابی آدرنالین خون تماشاگران را بالا میبرد اولین صحنهای است که بیننده در آن با شخصیت «بن» آشنا میشود و عمق شرارت و مهارتش را به خوبی درک میکند!
این فیلم در سال ۱۹۳۹ ساخته شده و در آن زمان، امکانات زیادی برای رعایت شرط احتیاط در زمان فیلمبرداری وجود نداشت و بیشتر کارها برای اولین بار اتفاق میافتاد؛ تنها کاری که تیم تولید برای کمتر کردن ریسک خطر از دستشان برمیآمد استفاده از اسبهای رام و آموزشدیده برای این صحنه بود.