حمایت های نارس برای رفع کم وزنی نوزادان استان
نویسنده : مهدیه مودی
براساس نمودارهای پزشکی، وزن طبیعی نوزاد از 2هزار و500تا 4هزار گرم در نظر گرفته می شود وچنانچه وزن نوزاد پس از تولد کمتر از 2هزار و500گرم باشد، نوزاد با وزن کم هنگام تولد (L.B.W) نامیده می شود. تولد نوزادان L.B.Wعامل اصلی مرگ و میر دوران نوزادی (I.M.R) محسوب می شود.
وزن کم هنگام تولد با مدت زمان حاملگی رابطه مستقیم دارد، چراکه هر چه تعداد هفته های بارداری نسبت به مدت طبیعی کمتر باشد، وزن کم هنگام تولد در نوزادان شایع تر و با مرگ و میر بالای آنها همراه است.
اما آنچه به اذعان مسئولان مربوط در دانشگاه علوم پزشکی بیرجند ، در خراسان جنوبی نگرانی ایجاد کرده وضعیت تغذیه مادران باردار است که در تولد نوزادان کم وزن طی 15 سال در استان نقش داشته است. چندی پیش معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند در مراسم تجلیل از فعالان عرصه سلامت استان گفت: آمار متولدین زیر 2کیلو و 500 گرم در استان 2 برابر متوسط کشوری است. دکتر «مهدیزاده» تاکید کرد که آمار بالای این متولدان مربوط به تغذیه مادران باردار است و مسئولان مربوط باید در این زمینه پیگیری های بیشتری داشته باشند.
در این زمینه مدیر گروه سلامت خانواده و جمعیت مرکز بهداشت دانشگاه علوم پزشکی بیرجند می گوید: شاخص تولد کودکان با وزن کمتر از 2هزار و 500 گرم در استان از سال 80 تا سال 93 رو به افزایش بوده طوری که در سال 93 به 10.5 درصد رسیده است.
«زمانی پور» ادامه می دهد: با اجرای مداخلاتی از جمله توزیع سبد غذایی ، تقویت مشاوره های پیش بارداری، افزایش نسبی کیفیت مراقبت های دوران بارداری و مکمل یاری رایگان از سال 93 به بعد این شاخص در استان روند کاهشی پیدا کرد به طوری که در پایان سال 95 به 9.37 درصد رسید.
وی با بیان این که 15 سال است مشکل کمبود وزن کودکان (زیر 2هزار و500 گرم) تازه متولد شده در استان وجود دارد می گوید: خشکسالی های اخیر و کمبود مواد غذایی، افزایش بارداری در سنین زیر 18 و بالای 35 سال، افزایش بارداری های با فاصله کمتر از 3 سال، افزایش بارداری با داشتن بیماری های زمینه ای، میزان سزارین، ناباروری، زایمان زودرس، اعتیاد به مواد مخدر و کار سخت و طولانی مدت از مهم ترین فاکتورهای افزایش این مشکل در منطقه است .وی از اجرای برنامه «حمایت تغذیه ای از مادران باردار نیازمند مبتلا به سوء تغذیه (BMI نامطلوب، کم خون) با همکاری بنیاد علوی در استان خبر می دهد و می افزاید: این برنامه از سال 87 در شهرستان های سربیشه و نهبندان برای 250 مادر باردار شروع و به تدریج در همه شهرستان های استان اجرا شد.به گفته وی در این برنامه مادران واجد شرایط از ماه 4 بارداری تا 6 ماه بعد از زایمان سبدهای غذایی دریافت می کنند که در سال جاری این سهمیه به 3 هزار و 500 مادر باردار افزایش یافته به علاوه اجرای این برنامه تاثیر بسزایی در روند وزن گیری مادران باردار داشته است.
اقدامات دانشگاه
وی در پاسخ به این که دانشگاه علوم پزشکی بیرجند به عنوان متولی کاهش روند این مشکل در استان طی این چند سال چه اقداماتی انجام داده است می گوید: شناسایی و معرفی مادران دچار سوء تغذیه و بی بضاعت به بنیاد علوی و بهزیستی، پیگیری افزایش سهمیه استان در برنامه حمایت تغذیه ای از مادران باردار نیازمند مبتلا به سوء تغذیه و پیشنهاد تخصیص اعتبار برای خرید مکمل ها در سفر ریاست جمهوری از جمله این اقدامات بوده است.وی زمینه سازی اشتغال برای مردان توسط دولت، زمینه سازی برای افزایش فعالیت های زنان در تعاونی های روستایی به منظور رفع فقر و بیکاری و ترویج ازدواج آسان به منظور پایین آمدن سن ازدواج را از پیشنهادهای دانشگاه علوم پزشکی برای کاهش آمار نوزادان با وزن زیر 2هزار و500 گرم عنوان می کند.
کمیته امداد برنامه ای ندارد
به گزارش خبرنگار ما، اگر چه بر اساس آمارهای اعلام شده طی دو سال گذشته تولد نوزادان زیر 2هزار و500 گرم حدود 1.2 درصد در استان کاهش داشته است اما بر اساس اعلام معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند این آمار همچنان از نرم کشوری بالاتر است و نهادهای حمایتی برای جبران فقر تغذیه ای در خانواده های نیازمند باید فعالیت و همکاری بیشتری داشته باشند.در این زمینه معاون حمایت و سلامت خانواده کمیته امداد استان گزارشی از وضعیت کمک رسانی به تغذیه نیازمندان به «خراسان جنوبی» ارائه می دهد. «علی اکبر نخعی» می گوید: کمیته امداد طرح بهبود وضعیت تغذیه کودکان نیازمند را با همکاری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت رفاه و تامین اجتماعی از نیمه دوم سال 80 اجرایی کرده است.
وی ادامه می دهد: تامین تغذیه سالم کودکان دچار سوء تغذیه از جمله اقداماتی است که کمیته امداد برای جلوگیری از مبتلا شدن آن ها به بیماری های تغذیه ای انجام می دهد اما برنامه ای برای تغذیه مادران باردار نیازمند در دستور کار ندارد.
وی با اشاره به این که افزایش ابتلا به بیماری ها و کاهش توانمندی های ذهنی و جسمی کودکان، آثار مخربی بر سلامت آن ها دارد عنوان می کند: با هزینه های سنگینی که برای توسعه اجتماعی و اقتصادی کشور به دولت تحمیل می شود، جلوگیری از سوء تغذیه کودکان از سنین ابتدایی مقرون به صرفه تر است . به گفته وی در صورتی که در طرح پایش رشد کودکان کمتر از 6 سال کودکی مبتلا به سوء تغذیه باشد از طریق مرکز بهداشت استان به کمیته امداد معرفی می شود و کودکان مشمول طرح با نظر کارشناس تغذیه مرکز بهداشت استان از سبد غذایی مخصوص شامل برنج، گوشت، روغن، شکر، تخم مرغ، عدس و کالاهای اساسی دیگر بهره مند می شوند.
وی تعداد کودکان مشمول این طرح را سه هزار و 500 کودک عنوان کرد و با بیان این که این نهاد هیچ برنامه ای در زمینه طرح تغذیه مادران باردار ندارد و در این زمینه بهزیستی فعالیت می کند می گوید: سال گذشته برای توزیع سبد غذایی بین کودکان دچار سوء تغذیه 31 میلیارد و 674 میلیون ریال هزینه شده است.
جامعه هدف
معاون اجتماعی بهزیستی استان هم در این زمینه می گوید: اعتبارات هزینه شده در رابطه با تغذیه مادران باردار مربوط به زنان جامعه هدف این نهاد است.«موهبتی» ادامه می دهد: با وجود اجرای این طرح برای افراد زیر پوشش هنوز کمبودهایی در اجرای طرح وجود دارد.یک منبع آگاه در اداره کل بهزیستی استان هم می گوید: بخشنامه ای مبنی بر توزیع سبد غذایی بین مادران باردار نیازمند به بهزیستی ابلاغ نشده است.به گفته وی، در سال جدید اعتباری برای سبد غذایی بهبود تغذیه مادران باردار ویژه مددجویان این نهاد اختصاص یافته که تاکنون این سبدها بین چند خانواده زیر پوشش این نهاد توزیع شده است.