انجمن هنرهای تجسمی در جزیره فراموشی
قاسمی
هنرهای تجسمی در زمره رشته هایی است که به واسطه تعدد زیر شاخه هایش، علاقه مندان بسیاری دارد و پاسخ گوی سلیقه های مختلف است؛ هنری که گستردگی اش، مزیت محسوب نمی شود و پراکندگی فعالیت های هنری و تعدد هنرمندانش زمینه ساز بی سر و سامانی این رشته شده است تا جایی که با نگاهی به روند فعالیت های هنری در رشته های مختلف اعم از تئاتر و موسیقی متوجه خواهیم شد که این هنر از جایگاه مناسبی برخوردار نیست. از سوی دیگر تعریف نشدن زیرساخت های مناسب سبب شده است با وجود هنرمندان برجسته در استان، حتی انجمنی به این نام وجود نداشته باشد. رقابت و نبود اصل رفاقت عامل مهم دیگری است که باعث فعالیت های جزیره ای و انفرادی هنرمندان تجسمی در استان شده است تا آن جا که هر کدام برای خود کار می کنند و حتی مجالی برای بازبینی آثار یکدیگر ندارند. این ماه ها که کرونا فعالیت های زیادی را مختل کرده ، آن ها را هم بیشتر در لاک کار و دل مشغولی های شخصی فرو برده است.
فروش اثر جواب نمی دهد
یکی از هنرمندان با تجربه نقاشی که 48 سال است در این هنر نقش می زند هر چند از روند کار قبل از کرونا بسیار راضی است اما این را هم می گوید که در استان زیاد از نقاشی استقبال نمی شود بنابراین بیشتر وقتم را برای آموزش هنرجویان می گذارم، البته شناخت مردم در سال های اخیر از این هنر بیشتر شده و راه اندازی رشته هنرهای تجسمی در هنرستان هنرهای زیبا هم در این قضیه بی تاثیر نبوده است.
«حمیدرضا حسنی» اضافه می کند: قبل از کرونا چند نوبت در سال به صورت شخصی نمایشگاه و کارگاه های آموزشی برگزار می کردم اما حالا این فضاها تعطیل است هر چند که فروش کار هنری در بیرجند خیلی جواب نمی دهد مگر کار سفارشی باشد که تعدادشان هم کم است. به نظر او هنر برای درآمدزایی جوابگو نیست و در 48 سال گذشته بیشتر از آموزش درآمد داشته است درحالی که در شهرهای بزرگ این طور نیست.
متاسفانه در بیرجند، انجمن هنرهای تجسمی هم وجود ندارد تا پیگیر برخی کارها مانند برپایی نمایشگاه در شهرهای بزرگ برای ارائه آثار هنرمندان استان باشد.
برگزاری نمایشگاه عامل ایجاد انگیزه و تشویق هنرمند است اما به گفته او هر فردی باید به صورت شخصی این کار را پیگیری کند و از دو سال قبل نمایشگاهی برای ارائه آثار هنرمندان برگزار نشده است البته برای هنرجویانم این کار را انجام دادم اما متاسفانه بین هنرمندان، اتحاد نیست.
نبود انجمن هنرهای تجسمی به نظرش چندان تاثیری هم بر کار هنرمندان پیش کسوت ندارد چرا که هر کدام به صورت انفرادی کار می کنند هرچند در صورت راه اندازی انجمن، هنرمندان منسجم می شوند و می توان هر ماه برای یک رشته ،نمایشگاهی برپا یا برای معرفی هنرمندان و آثار آن ها در استان های دیگر اقدام کرد اما در شرایط موجود، هنرمندان هنرهای تجسمی به صورت جزیره ای و انفرادی کار می کنند و با این که هنرمندان برجسته و فاخری در استان وجود دارد،وحدت رویه ای دیده نمی شود.
خشت اول کج
هنرمند دیگری با 40 سال سابقه طراحی، نقاشی و نقاشی خط هم هر چند می گوید برخی کارهای هنری را می توان به صورت فردی انجام داد اما با وجود این تصریح می کند: متاسفانه اولین خشت های هنرهای تجسمی در بیرجند خوب پایه گذاری نشد و هنرمندان به جای رفاقت، رقابت را برگزیدند. در همه این سال ها برای کنار هم آوردن این جمع تلاش کردم اما چون هر یک به دیگری نیاز ندارد به صورت جزیره ای و انفرادی کار می کنند.
جزیره ای کار کردن به نظر «حاجی رضایی» به هیچ وجه جالب نیست چرا که هنرمندان دنیا در کنار کار جمعی رشد می کنند و سبک های هنری از کارهای گروهی شکل می گیرد. تا زمانی که هنرمند کاری بهتر از اثر خودش را نبیند و هنرش نقد نشود، رشد نمی کند.او هم کار جزیره ای و انفرادی هنرمندان هنرهای تجسمی را مطرح می کند که چنان چه در نمایشگاهی ارائه نشود، دیده نخواهد شد و رویداد خاصی در هنرهای تجسمی به وجود نمی آید و هنرمندان یک روال عادی و معمولی را طی می کنند. متاسفانه هنرمندان هنرهای تجسمی به کار جمعی اهمیت نمی دهند و یکدیگر را نمی پذیرند.به نظر این استاد هنر، تا زمانی که هنرمندان تجسمی تشکلی نداشته باشند فرصت بزرگی از آن ها گرفته می شود. انجمن و صنف فرصت حمایت و نقد را برای هنرمند فراهم می کند و تاکنون چند بار انجمن هنرهای تجسمی ایجاد شده است اما هیئت موسس یکدیگر را بر نمی تابند در حالی که خیلی کارها را می توان در تشکل پیگیری کرد.
او تصریح می کند: برای دل خودم کار می کنم اما با 40 سال تجربه، به انزوا رفته ام و حتی رغبتی برای آموزش ندارم. متاسفانه خیلی های دیگر هم همین طور هستند و گاهی اثرشان را به یکدیگر نشان نمی دهند و برای فروش به شهرهای دیگر می فرستند.
وی تاکید می کند: چنان چه از قبل در زمینه آموزش های هنری کار می شد در شرایط غلبه کرونا و رکود خیلی از کارها، حتی درآمدی برای برخی نداشت اما دست کم از هنر لذت می بردند و آرامش روحی داشتند.
انجمن در برخی شهرستان ها
معاون هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی هم می گوید: فعالیت های هنری هنرمندان تجسمی رصد می شود اما انجمن هنرهای تجسمی تشکیل نشده و تغییرات آیین نامه جدید انجمن یکی از دلایل شکل نگرفتن این تشکل است چرا که آیین نامه جدید نیاز به بومی سازی دارد و برخی شرایط آن در استان ها قابل اجرا نیست به همین دلیل برخی مناطق نتوانستند این انجمن را راه اندازی کنند البته برخی شهرستان های استان، انجمن هنرهای تجسمی دارند اما مرکز استان ندارد.
«زمزم» گستردگی رشته هنرهای تجسمی در شاخه های مختلف از جمله عکاسی، نقاشی، گرافیک و... را علت دیگری می داند و اضافه می کند: یکی دوبار کارهایی برای تشکیل انجمن انجام شد اما به نتیجه نرسید. قرار بود تمام انجمن ها در قالب یک موسسه کار کنند اما با شیوع کرونا به جایی نرسید.
وی یادآوری می کند: فعالیت هنرمندان رصد و جشنواره ها و مسابقات مختلف برگزار می شود اما تشکیل انجمن به عنوان یک تشکل صنفی ارزنده تر است چرا که می تواند پیگیر برنامه ها، درخواست ها و مطالبات این هنرمندان، برگزاری نمایشگاه های داخل و خارج استان باشد و به عنوان بازویی برای اداره فرهنگ و ارشاد در جذب اعتبار و کمک به انجمن ها فعالیت کند.
او با اشاره به پیگیری ها برای راه اندازی انجمن و هیئت موسس، بی رغبتی هنرمندان به این کار را مطرح و تاکید می کند: باید بین هنرمندان تجسمی، همدلی ایجاد شود و از هر رشته چند نفر پای کار باشند تا انجمن شکل بگیرد و اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی هم آمادگی کامل برای این کار دارد.زمزم وجود هنرمندان با تجربه در رشته های شاخص را قبول دارد اما آمار دقیقی از آن ها ندارد و توضیح می دهد: حدود سه هزار هنرمند در رشته های مختلف در استان وجود دارد که نیمی از آن ها در هنرهای تجسمی مشغول فعالیت هستند. هنرمندان زیادی در این رشته ها به صورت انفرادی مشغول کار هستند که شاید روحیات آن ها باعث شده است کمتر سراغ انجمن بروند. وی برگزاری کارگاه های آموزشی با حضور استادان کشوری و استانی در سال های گذشته را مطرح می کند که در صورت تشکیل انجمن، این قبیل موارد، جذب کمک و اعتبار ... به انجمن سپرده می شود.