پویانمایی روی کاغذبی توجهی
قاسمی
شاهزاده روم، فیلشاه، بنیامین، دیرین دیرین و... تولیدات پویانمایی است که در حوزه سینمایی یا ویدئوی کوتاه عرضه شده و مخاطبان فراوانی را جذب کرده است و به همین دلیل تاثیرگذاری خوبی در مخاطب داشته اند. واژه پویانمایی هر چند بیشتر، کودکان و نوجوانان را به عنوان مخاطبان این هنر به ذهن می آورد اما تولیدات فاخری مانند آن چه یاد شد به خوبی بین قشرهای مختلف جامعه جای خود را باز کرده است و این موفقیت نشان می دهد چگونه می توان با این ابزار، فرهنگ و هدف مد نظر را به جامعه منتقل کرد. اگرچه در خراسان جنوبی هم هنرمندانی در این عرصه ورود کرده اند اما درد دل هایشان نشان از بی توجهی دارد. بین سخنانشان از کار و فروش در خارج استان می گویند و آثاری که تولید و سفارش داده می شود اما دیده نمی شود و سرنوشت شان به بایگانی عملکرد برخی اداره ها سپرده می شود. بیم دارند بگویند سفارش های استان به خارج منطقه داده می شود و تولید کننده بومی خارج از خراسان جنوبی دنبال مشتری می گردد.
نابودی رغبت تولید
یک هنرمند فعال در این حوزه نابود شدن انگیزه اش را مطرح می کند و می گوید: هر چند پویانمایی هایش در خراسان جنوبی روی دستش ماند اما کارش در خراسان شمالی مشتری داشت. برخی آثار را هم به صدا و سیما ارائه کرد اما به بهانه رد شدن در تهران به سبد فراموشی رفت در حالی که باز هم آن ها را به خراسان شمالی فروخت.«واحدی» این برخوردها را در نابود شدن رغبت خود و دیگر دوستانش موثر می داند و با اشاره به این که برخی به شهرهای بزرگ تر کوچ کرده اند، می افزاید: کارها را برای دوبله به تهران می فرستادم اما چون هیچ پشتیبانی نداشتم تولید جدی پویانمایی را کنار گذاشتم چرا که با وجود توانمندی در استان، حمایتی از آن ها نشد.
کار بی درآمد و آرشیوی
مشکل دیگر در تولید پویانمایی در استان، ناشناخته بودن آن است که به نظر هنرمندی دیگر با وجود صرف وقت و زحمت زیاد برای آن، کار را بیشتر بر ای کودکان تصور می کنند و قیمت تولید و کار را به عنوان محصول فاخر فرهنگی قابل قبول نمی دانند.
«موسوی نژاد» کار گروهی با چند نفر از دانش آموختگان این رشته را در چند سال اخیر بیان و اضافه می کند: پس از سال ها تولید تا امسال درآمدزایی در این حرفه نداشته ام. متاسفانه کارهای سفارشی هم با وجود تولید و پرداخت هزینه توسط دستگاه ها دیده نمی شود و به نظر می رسد برای رفع تکلیف و رزومه کاری به بایگانی اداره ها سپرده می شود. وی با اشاره به این که برخی دستگاه ها با صدا و سیما ارتباط ندارند تا پویانمایی های تولید شده از این طریق پخش شود، می گوید: موضوع جالب این که تولید کنندگان استان برای خارج از منطقه زاهدان، اصفهان، اهواز و... پویانمایی می سازند ولی به اسم آن ها پخش نمی شود و کار به اداره های مختلف تحویل می شود اما تولید کننده معرفی نمی شود. البته در استان با تغییر مسئولان و به تازگی نگاه به تولیدات استان بهتر شده و اولین کار به صورت شرکتی در حال تولید است.
حمایت نشدن در استان به نظر او مهم ترین علت بی انگیزه شدن دانش آموختگان این رشته برای ادامه کار است چرا که بیمه و دستمزد قابل قبولی ندارند.
بدون حمایت
هنرمندی دیگری هم که به کار گروهی روی آورده است، می گوید: موضوعات فرهنگی و اجتماعی زیادی برای تولید وجود دارد اما متاسفانه تولیدات غربی پویانمایی جلو افتاده است و قهرمانان ملی و بومی ما ناشناخته مانده اند و نقش مسئولان فرهنگی هم در این موضوع بی تاثیر نیست چرا که می توانند بودجه ای به این کار اختصاص دهند چون تولید کننده توان تسهیل مسیر را ندارد.«کارگر» نبود حمایت دولتی را مطرح و اضافه می کند: تا چندی قبل بیشتر هنرمندان پویانماساز به صورت انفرادی برای استان های دیگر کار می کردند اما خوشبختانه به کار گروهی و تشکیل شرکت روی آورده اند و در یک سال اخیر قراردادی با صدا و سیما منعقد شده است.
او سخت بودن فرایند تولید را مطرح می کند که با وجود نیروهای خبره به دلیل نبود امکانات سخت افزاری کار نگه داشتن نیروها سخت تر می شود. هر چند که کار گروهی هم در پیش گرفته شده است اما تولید وابسته به تعداد نیرو، فضا و امکانات و همچنین آموزش ممتد است بنابراین به دلیل مشکلات مالی یا استفاده نشدن از تولید، خیلی از نیروها کار را ادامه نمی دهند.
او هم دلگیر است که برخی کارهایشان اگرچه به شبکه سراسری رسیده اما بدون عنوان تولید کننده و در حد یک تبلیغ پخش شده است. به گفته وی، توزیع اثر نیازمند سرمایه گذاری است اما در فضاهای کوچک این موضوع اتفاق نمی افتد.
توان محدود است
مسئول واحد انیمیشن صدا و سیمای استان هم به تولیدات محدود در این مجموعه اشاره می کند که البته مداوم نیست چرا که تولید محدود است و درخصوص استفاده از پویانمایی، فرهنگ سازی نشده و نگاه به آن تزیینی است و با توجه به رکود اقتصادی موجود اولین موردی هم که در فهرست زواید می رود همین تولیدات است.
«علی نانواباشی» تولید پویانمایی در خارج از صدا و سیما را مطرح و اضافه می کند: قرارداد و کارگروهی برای اولین بار است که انجام می شود اما قبل تر هم از تولیدات استانی در شبکه سیما و محتوای فضای مجازی استفاده شده است و در واقع می توان گفت تنها مجموعه ای که از هنرمندان این رشته در استان حمایت می کند، صدا و سیماست اما توان محدودی دارد.وی پویانمایی های تولیدی استان را در مقایسه با مناطق مجاور با کیفیت تر می خواند و می گوید: از آن جا که تولید پویانمایی از نظر سخت افزار هزینه زیادی دارد ،کار به صورت فردی برای هنرمند توجیه ندارد مگر آن که از خیلی قبل سرمایه و امکاناتی فراهم کرده باشد. در استان هم آن ها که در اولین قدم درگیر معضل فناوری هستند قیمت تولید خیلی بالا و حتی از استان های دیگر هم بیشتر است. وی تاکید می کند: به جز صدا و سیما هیچ مجموعه ای تولید پویانمایی را حمایت نمی کند و قرارداد بستن با گروه تولیدی در استان، حمایت است. وقتی خارج از منطقه با نرخ کمتر تولید می شود توان صدا و سیما محدود است و دانشکده انیماتور دانش آموختگانی دارد که امکان جذب همه نیست و از طرف دیگر برنامه ریزی مدونی در هیچ نهادی نشده است که از ظرفیت دانشگاهی استفاده شود.